LIVEBLOG | Eerste mensen krijgen coronavaccin AstraZeneca

Nederland blijft tot zeker begin maart in lockdown, inclusief avondklok. Vooral de oprukkende Britse coronavariant baart het kabinet nog steeds kopzorgen. Wel zijn sinds deze week de basisscholen en kinderopvang weer open. Volg hier het laatste nieuws over het coronavirus in Nederland.

• Aantal nieuwe bevestigde coronabesmettingen op vrijdag: 4.385 dat zijn er 69 minder dan op donderdag

• Het aantal coronapatiënten in het ziekenhuis op vrijdag: 1.904, dat zijn er 48 minder dan op donderdag

• Het aantal coronapatiënten op de intensive care op vrijdag: 534, dat zijn er 3 minder dan op donderdag

• Aantal sterfgevallen dat gemeld is op donderdag: 74, er zijn tot nu toe 14.662 coronadoden geregistreerd

• Tot nu toe zijn er 660.284 coronavaccins toegediend, het gaat dan zowel om eerste als tweede prikken

Update 21:21 - Commercieel coronalab mag testmateriaal niet zelf analyseren

Het commerciële coronatestbedrijf PCR Test Nederland dat onlangs zijn laboratorium moest sluiten, mag niet zelf meer de testen analyseren. Dit wordt nu gedaan door een geaccrediteerd laboratorium, waarmee een contract is afgesloten. Dat maakte de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) vrijdag bekend.

Het lab van PCR Test Nederland moest begin deze week dicht op bevel van de IGJ wegens "acute en ernstige risico’s voor de kwaliteit en veiligheid van de testen". De pcr-testen voor Covid-19 die in dit laboratorium werden gedaan, waren daarom niet betrouwbaar, aldus de IGJ. De zestien teststraten van het bedrijf mochten wel openblijven.

Het is volgens de inspectie niet vast te stellen of de problemen bij het lab hebben geleid tot verkeerde diagnoses.

PCR Test Nederland heeft teststraten in onder meer Amsterdam, Den Haag, Groningen, Eindhoven, Breda, Lelystad en Maastricht.

Update 18:42 - Rotterdamse studenten testen zichzelf op corona

Studenten in Rotterdam kunnen zichzelf binnenkort thuis testen op het coronavirus. Als ze negatief testen, kunnen ze meedoen aan activiteiten op de campus en hun medestudenten weer zien. Het maakt deel uit van een proef, die moet kijken of het mogelijk is om weer fysiek onderwijs te geven. De Erasmus Universiteit, de Hogeschool Rotterdam en het roc Albeda doen mee aan het experiment, dat van 1 maart tot 10 mei duurt.

In totaal doen 1500 studenten mee aan de proef, gelijk verdeeld over de drie instellingen. De deelnemende studenten krijgen tijdens de proefperiode drie keer een pcr-test, waarbij met een wattenstaafje in de neus en keel materiaal wordt afgenomen om te controleren of ze besmet zijn en of de zelftests kloppen. De onderwijsinstellingen willen onder meer een beeld krijgen van de testbereidheid en betrouwbaarheid van de studenten, en van de kwaliteit van de zelftests. "We denken dat de studenten hier serieus mee omgaan, we gaan ervan uit dat ze dit serieus nemen en verantwoordelijk zijn. Maar stel dat mensen besmet zijn en toch op de campus komen, dan kunnen we kijken of het door gedrag of door de sneltesten komt. Er hoeft geen kwaad spel achter te zitten", zegt een woordvoerder van de Erasmus Universiteit.

In Groningen loopt ook een proef met sneltesten van studenten van de Rijksuniversiteit en van de Hanzehogeschool. Zij worden een paar uur voor een tentamen getest. Is de uitslag in orde, dan mogen ze naar de tentamenhal gaan om de toets met anderen te maken.

Update 18:17 - Gemeente Amsterdam roept op Vondelpark te mijden wegens drukte

De gemeente Amsterdam roept schaatsliefhebbers en wandelaars op om niet naar het Vondelpark te gaan, wegens de grote drukte.

"Het is erg druk in het Vondelpark. Schaatsen of een ommetje lopen? Zoek een rustiger alternatief dichtbij huis en kom een andere keer terug!", twittert de gemeente.

Eerder deze week riep de gemeente ook al op om op het ijs de 1,5 meter in acht te nemen en drukke plekken te mijden. Dinsdag maakte de politie een einde aan een feestje van zo'n honderd jongeren in het park.

Update 16:48 - Stichtse Vecht dreigt met noodverordening om toeloop schaatsers

De gemeente Stichtse Vecht stelt mogelijk een noodverordening in als het in en rond het schaatsgebied De Molenpolder te druk blijft. Eerder op vrijdag werden al geen auto's toegelaten. Die maatregel geldt nog tot en met zondag. Ook de Maarsseveense Plassen en de Loosdrechtse Plassen zijn daardoor niet bereikbaar voor schaatsers die met de auto komen.

"Mensen zijn soms echt onheus richting de boa's en verkeersregelaars. Die worden behoorlijk onder druk gezet", zei burgemeester Ap Reinders van Stichtse Vecht bij de regionale omroep RTV Utrecht. "Mensen doen zelfs pogingen om de verkeersregelaars aan de kant te rijden met de auto. Dat kunnen we niet tolereren en dan worden wegen afgesloten."

Op de website van de gemeente staat te lezen: "Het is prachtig weer en veel mensen willen genieten van zon en ijs. Schaatsen is leuk, maar het moet wel veilig kunnen gebeuren. Helaas is het in de schaatsgebieden in onze gemeente te druk geworden."

Meerdere gemeenten stelden de afgelopen tijd een noodverordening in vanwege avondklokrellen en het op andere manier negeren van de coronamaatregelen. Maar vanwege schaatsdrukte is de maatregel, sinds het winterse weer vorig weekend Nederland bereikte, nog nergens genomen.

Update 16:36 - Utrecht kan 'op korte termijn' proef met cafés draaien

De gemeente Utrecht heeft van staatssecretaris Mona Keijzer van Economische Zaken het groene licht gekregen om een proef te doen met het heropenen van cafés. De stad wil testen hoe en of dit zonder coronabesmettingen kan. Keijzer is "nu aan het uitwerken met deskundigen hoe zo'n fieldlab met cafés eruit gaat zien".

Eerder deze week liet burgemeester Sharon Dijksma weten dat zij een proef wilde beginnen met het heropenen van restaurants, maar hiervoor kreeg Utrecht geen toestemming van het ministerie. Voor restaurants is het al duidelijk wanneer zij gasten mogen ontvangen. Dat staat namelijk ook in de nieuwe routekaart van het kabinet en maakt een pilot overbodig.

Vanuit de gemeente en het ministerie leken eerst tegenstrijdige berichten te komen over een proef met de 'natte horeca' zoals cafés en kroegen. Hier zijn wel pilots voor nodig, omdat er een minder duidelijke indeling is dan in restaurants, waar gasten aan tafeltjes zitten. "Ik vind dat ook een heel bijzondere discussie", zegt Keijzer. "Ik heb zelf gesproken met de burgemeester en wij trekken aan hetzelfde eind." De staatssecretaris zegt juist "heel blij" te zijn dat Utrecht zich aanbiedt.

Overigens is er genoeg animo van gemeenten die met kroegen willen experimenteren, zegt Keijzer. Ze weet nog niet precies wanneer ermee kan worden begonnen. Een datum wil ze er niet aan plakken, maar premier Mark Rutte zei in zijn wekelijkse persconferentie dat het nu nog even niet aan de orde is. Hij wil wachten op versoepelingen. De huidige lockdownmaatregelen duren zeker tot 2 maart.

Cafés en kroegen mogen voorlopig nog niet open. In het experiment doet een aantal horecabedrijven mee. Het doel is om meer gegevens te verkrijgen over het gedrag van cafébezoekers, hun omgang met coronaregels en eventuele gevolgen hiervan.

In Utrecht vinden meerdere corona-experimenten plaats. In het Beatrix Theater zijn er volgende week als test een zakelijk congres en een optreden van Guido Weijers. Hierbij doet de rijksoverheid ervaring op met het organiseren van evenementen in de 1,5 metersamenleving. Dijksma is blij met deze "lichtpuntjes". Zij wil de inwoners van de stad graag perspectief bieden.

Update 15:50 - Aantal coronapatiënten in ziekenhuizen daalt verder

Het aantal coronapatiënten in de ziekenhuizen is afgelopen etmaal verder gedaald. Ziekenhuizen behandelen momenteel 1904 mensen vanwege Covid-19, de ziekte die door het coronavirus wordt veroorzaakt. Dat is het laagste aantal sinds 14 december. Ten opzichte van donderdag is het aantal opgenomen patiënten met 48 gedaald.

Het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS) verwacht dat het aantal opgenomen patiënten ook de komende week blijft dalen. Wat daarna gebeurt, hangt af van de verspreiding van de Britse variant. Die zou kunnen leiden tot een nieuwe golf, met als gevolg een nieuwe toestroom in de ziekenhuizen.

Verpleegafdelingen behandelen 1370 coronapatiënten, 45 minder dan op donderdag. Dat aantal daalt de laatste weken snel, begin januari lagen 2159 coronapatiënten op een corona-afdeling. Op de intensive cares is minder verandering te zien. Het aantal patiënten daar daalde afgelopen etmaal van 537 naar 534. Dat schommelt al ongeveer een week tussen de 530 en 550.

Ziekenhuizen hebben afgelopen etmaal 215 coronapatiënten opgenomen. Dat is vrijwel gelijk aan het aantal opnames woensdag en donderdag, maar aanzienlijk hoger dan de dagen daarvoor. In de afgelopen zeven dagen zijn gemiddeld bijna 186 patiënten per dag opgenomen. Dat gemiddelde stijgt nu voor de derde dag op rij.

Update 15:24 - Bijna 4400 nieuwe coronagevallen geregistreerd

Tussen donderdagochtend en vrijdagochtend zijn 4385 nieuwe coronagevallen geregistreerd. Dat is vergelijkbaar met de cijfers van donderdag en van vorige week.

In de afgelopen zeven dagen kreeg het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) ruim 24.000 meldingen van positieve tests. Dat komt neer op gemiddeld 3444 per etmaal, maar dat cijfer is ernstig vertekend door de sluiting van de teststraten op zondag. Vanwege het winterweer konden tienduizenden mensen zich die dag niet laten testen. Verreweg de meeste testlocaties zijn inmiddels weer open, maar het is niet bekend hoeveel mensen die op zondag zouden zijn getest, nu alsnog weten of ze het coronavirus onder de leden hebben.

Voor de sluiting van de teststraten kwamen er ook 4000 tot 4500 besmettingen per etmaal aan het licht.

Update 14:45 - 200 miljoen euro voor jongeren en kwetsbare groepen

Het kabinet trekt 200 miljoen euro uit om jongeren en kwetsbare groepen door de coronacrisis heen te slepen. Dat zei staatssecretaris Paul Blokhuis (Welzijn) vrijdag na de ministerraad. "We hebben ook een welzijnscrisis."

Het geld is bedoeld om jongeren perspectief te bieden en eenzame ouderen te helpen. Ook komt er geld om mensen van hun "coronakilo's" af te helpen en voor hulp aan dak- en thuislozen, zei de bewindsman. Eerder vandaag werd bekend dat het kabinet al 37 miljoen vrijmaakt voor examenbegeleiding in het onderwijs.

Update 11:15 - 'Bijna 70 procent horecaondernemers sloot 2020 met verlies af'

Bijna 70 procent van de horecabedrijven verwacht coronajaar 2020 met verlies te hebben afgesloten. Dat meldt het CBS in samenwerking met onder meer MKB-Nederland en VNO-NCW. De coronacrisis zorgt voor groot pessimisme in de horeca. Ook bij ondernemers in de autohandel en -reparatie en de detailhandel is het vertrouwen sterk gedaald.

In die sector nam het vertrouwen het sterkst af en in de horeca zijn ondernemers verreweg het somberst. Door lockdownmaatregelen viel een groot deel van de omzet weg. Van de horecaondernemers verwacht 41 procent niet langer dan vijf maanden het hoofd boven water te kunnen houden. Als de huidige situatie aanhoudt is dit voor 15 procent maar twee maanden.

Update 09:05 - Relschoppers Eindhoven veroordeeld tot gevangenisstraffen

De rechtbank in Den Bosch heeft twee mannen veroordeeld tot celstraffen van vijf en zes maanden waarvan twee voorwaardelijk, voor het meedoen aan de rellen in Eindhoven op 24 januari. Een 34-jarige man uit Mierlo kreeg een half jaar cel, waarvan twee maanden voorwaardelijk, voor het gooien van stenen naar de politie en politiebusjes, het slaan en schoppen tegen die busjes en het afbreken van een spiegel van zo'n voertuig.

Een 19-jarige man uit Best kreeg vijf maanden, waarvan twee voorwaardelijk. Ook hij gooide stenen naar de politie en de busjes, hielp daarnaast met het omver gooien van een auto van ProRail en plunderde sigaretten uit een supermarkt. Bovendien moeten beide mannen een schadevergoeding betalen.

Update 09:00 - Utrechtse horecaproef afgeschoten door ministerie

Het ministerie van Economische Zaken zet een streep door het voorstel voor een proef in Utrecht waarbij drie horecazaken worden heropend, schrijft het AD. Experimenten met restaurants zijn helemaal niet nodig, zegt het ministerie over het plan van de Utrechtse burgemeester Sharon Dijksma.

Utrecht wilde als proef drie horecabedrijven heropenen. Het gaat om een restaurant met alleen zitplaatsen, een met ook een bar en een fastfoodrestaurant. Hiermee wil de stad testen onder welke voorwaarden de horeca weer veilig open kan.

Update 08:00 - Bijna de helft van bedrijfsleven kreeg coronasteun

Van alle Nederlandse bedrijven met twee of meer werknemers heeft 48 procent steun van de overheid ontvangen om de coronacrisis door te komen. Tegemoetkoming in de loonkosten was de vaakst aangevraagde vorm van ondersteuning, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).

Nadat het coronavirus zich in maart 2020 snel had verspreid in Nederland, werd duidelijk dat veel bedrijven zonder hulp van de overheid de lockdowns niet zouden overleven. Het kabinet zette daarom snel verschillende steunmaatregelen in. 

Update 06:00 - Eerste mensen krijgen coronavaccin AstraZeneca

Het derde coronavaccin dat in Nederland beschikbaar is, wordt vrijdag voor het eerst toegediend. Een verpleeghuismedewerker krijgt het vaccin van AstraZeneca. Dat gebeurt op de vaccinatielocatie van de GGD bij het stadion van ADO Den Haag.

In de loop van volgende week moet het middel ook beschikbaar zijn bij prikplekken van de GGD in de rest van het land. Het vaccin gaat vanaf volgende week ook naar huisartsen, te beginnen in Zeeland en daarna in Noord-Brabant en Limburg. De huisartsen dienen het vaccin toe aan 60- tot 65-jarigen, aan mensen met het syndroom van Down, aan mensen met extreem overgewicht en aan mensen die door een neurologische aandoening grote moeite hebben met ademhalen. Ook de medewerkers van de huisartsenpraktijken kunnen het middel van AstraZeneca krijgen, omdat ze betrokken zijn bij de vaccinatie.

De coronavaccins van Pfizer/BioNTech en Moderna worden al gebruikt. Meer dan een half miljoen mensen zijn daar tot nu toe mee gevaccineerd.

Update 06:00 - Sterftecijfer daalt, maar blijft hoger dan normaal

Het totale aantal sterfgevallen is vorige week verder gedaald, maar blijft hoger dan normaal. Dat laatste komt waarschijnlijk vanwege de uitbraak van het coronavirus. Dat meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).

Vorige week overleden naar schatting 3600 mensen. Dat zijn er ongeveer 80 minder dan een week eerder en 150 meer dan normaal, schatten de statistici in op basis van sterftecijfers in voorgaande jaren en demografische trends. Het CBS weet niet waaraan deze mensen zijn overleden, omdat die informatie later pas aan het bureau wordt verstrekt. Wel weten de onderzoekers dat de verhoogde sterfte in de eerste vijf weken van de tweede golf - tot begin november - volledig te wijten was aan Covid-19.

Tot nu toe overleden tijdens de tweede golf van het coronavirus relatief veel ouderen, mensen die langdurige zorg ontvingen en mannen. In al deze groepen was vorige week een daling te zien in het aantal overlijdens. Bij de ouderen gaat het dan vooral om een afname van het aantal 80-plussers dat overlijdt. Behalve mannen zijn er ook minder vrouwen overleden.