LIVEBLOG | Coronabesmettingen op laagste niveau sinds begin juli

Na anderhalf jaar heeft de anderhalvemeterregel zijn langste tijd gehad, want vanaf 25 september loopt de regel officieel ten einde. Ook stelt de overheid op die datum geen risiconiveaus voor elke veiligheidsregio meer vast. In plaats daarvan komt er een landelijk waarschuwingssysteem. Volg in dit liveblog het laatste coronanieuws in Nederland.

• Nieuw bevestigde coronabesmettingen op woensdag: 2.130, dat is lager dan het weekgemiddelde (2.183)

• Op dinsdag 14 september testte 7,3 procent van de bij de GGD geteste personen positief

• Het aantal coronapatiënten in het ziekenhuis op donderdag: 580, dat zijn er 20 minder dan op woensdag

• Het aantal coronapatiënten op de intensive care op donderdag: 202, dat zijn er 2 meer dan op woensdag

• Op woensdag zijn 7 sterfgevallen gemeld, in totaal zijn er tot nu toe 18.090 coronadoden officieel geregistreerd

• Tot nu toe zijn er naar schatting 23.258.885 coronavaccins toegediend in Nederland

Update 21:26 - 'Testen moet optie blijven voor toegang tot nachtleven'

Het demissionaire kabinet is er geen voorstander om, zoals in Duitsland, discotheken of clubs open te stellen alleen voor mensen die gevaccineerd zijn of een besmetting hebben doorgemaakt. Dat zei coronaminister Hugo de Jonge donderdag in de Tweede Kamer. Een negatieve coronatest zou dan geen toegang geven.

D66 opperde deze mogelijkheid, om ondernemers in het nachtleven eerder de mogelijkheid te geven de deuren weer te openen. Maar volgens De Jonge zou er een vorm van drang ontstaan als een negatieve test niet als alternatief kan worden gekozen voor een inenting of een recent doorgemaakte besmetting.

Maar een 2G-beleid, zoals de Duitsers het noemen (‘geïmpft’ of ‘genesen’), helemaal uitsluiten kan De Jonge niet. Als het nachtleven over een tijdje nog steeds niet open kan, kan "dat op enig moment een reële weging zijn. Dat kan ik nu niet voorspellen". "Liever niet, is onze positie. Maar helemaal uitsluiten kan ik het niet."

Een ding is duidelijk, hield De Jonge de Kamer voor: "Het mag niet op basis van de huidige wet."

Het kabinet wil dat mensen vanaf 25 september verplicht coronatoegangsbewijzen laten zien om binnen te komen bij horecagelegenheden, cultuur, sportwedstrijden en evenementen. Dat kan met een vaccinbewijs, een negatieve test of met een herstelbewijs van corona.

Update 15:37 - Ruim 2100 positieve tests, laagste gemiddelde sinds begin juli

Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) heeft tussen woensdagochtend en donderdagochtend 2130 meldingen van positieve coronatests gekregen. Dat is minder dan vorige week donderdag, en daardoor daalt het gemiddelde naar het laagste niveau sinds 7 juli. Dat was meer dan zeventig dagen geleden, aan het begin van de vierde golf. In de laatste zeven dagen zijn 15.283 positieve tests geregistreerd bij het RIVM. Dat komt neer op 2183 nieuwe gevallen per dag. Het is de zesde achtereenvolgende dag waarop het gemiddelde daalt. Precies een week geleden kreeg het RIVM bijna 2400 meldingen en de donderdag ervoor bijna 2800. Amsterdam telde zoals gebruikelijk de meeste positieve tests. In de hoofdstad is het coronavirus bij 125 inwoners vastgesteld. In Den Haag kregen 115 inwoners te horen dat ze het virus hebben opgelopen en in Rotterdam werden 108 besmettingen bevestigd. Utrecht had 49 positieve tests binnen de gemeentegrenzen. Daarna volgen Tilburg en Ede met elk 34 nieuwe gevallen. In 58 gemeenten was er geen enkele positieve test. Het aantal gemelde sterfgevallen steeg met zeven. Het gaat om inwoners van de gemeenten Venlo, Heerlen, Sittard-Geleen, Meerssen, Zaltbommel, Krimpen aan den IJssel en De Wolden. Dat hun overlijden nu is geregistreerd, wil niet zeggen dat ze in de afgelopen dag zijn gestorven aan de gevolgen van de coronabesmetting. Het duurt soms even voordat het heengaan van een coronapatiënt is verwerkt en gemeld. In de afgelopen week registreerde het RIVM 39 sterfgevallen, gemiddeld vijf tot zes per dag. Dat is iets hoger dan het peil in de afgelopen dagen. Maar omdat het ook door verlate meldingen kan komen, betekent het niet automatisch dat de sterfte toeneemt.

Update 15:14 - Gevaccineerde die positief test behoudt coronabewijs nog steeds

Een Nederlands coronabewijs blijft nog altijd geldig als iemand die volledig is gevaccineerd bij de GGD toch positief test op het virus. Anders dan de Belgische overheid, die donderdag aankondigde dat de app voor coronabewijzen wordt aangepast om dit onmogelijk te maken, ziet het ministerie van Volksgezondheid geen mogelijkheden om daar verandering in te brengen. "Het is wat het is", zegt een woordvoerder van het departement.

Update 14:33 - Minder dan 600 coronapatiënten in de ziekenhuizen

In de Nederlandse ziekenhuizen liggen momenteel 580 coronapatiënten, zo staat in de meeste recente cijfers van het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS). Het is voor het eerst sinds 26 juli dat er minder dan 600 mensen met Covid-19 een ziekenhuisbed bezet houden. Het is deze week de derde dag op rij dat het aantal coronapatiënten in de ziekenhuizen met tientallen afneemt. Woensdag lagen er nog 600 patiënten op een corona-afdeling, dinsdag waren het er 635. Op de intensive cares worden momenteel 202 coronapatiënten behandeld, per saldo twee meer dan een etmaal eerder. Er kwamen in de afgelopen 24 uur 15 nieuwe ernstig zieke patiënten met Covid-19 op de ic's bij. Zorgmedewerkers op de verpleegafdelingen behandelen op dit moment 378 mensen met Covid-19, de ziekte die door het coronavirus wordt veroorzaakt. Dat zijn er 22 minder dan woensdag en het is de eerste keer sinds 25 juli dat er minder dan 400 coronapatiënten in de klinieken liggen. Afgelopen etmaal werden er 49 mensen met coronaklachten opgenomen op de verpleegafdelingen.

Update 14:21 - Kamer voelt voor uitzondering toegangsbewijs op terrassen

Een Kamermeerderheid heeft bezwaren tegen verplichte coronatoegangsbewijzen op terrassen. Coalitiepartijen VVD, D66 en CDA vroegen zich tijdens een debat over corona af of er geen uitzondering moet worden gemaakt op de brede inzet van toegangsbewijzen. Ook de PvdA is tegen. De partijen wijzen erop dat het virus minder snel verspreidt in de buitenlucht. Volgens D66-Kamerlid Jan Paternotte zorgt de maatregel voor verwarring. "Je krijgt de discussie waarom het niet hoeft in het park maar wel op het terras." De partijen willen van het kabinet weten wat de gedachte is achter het controleren van toegangsbewijzen op terrassen. Per 25 september zijn coronatoegangsbewijzen verplicht in de horeca, vooralsnog ook op de terrassen dus. Bezoekers kunnen een toegangsbewijs krijgen als ze volledig zijn gevaccineerd, zijn hersteld van corona of zich negatief hebben laten testen.

Update 13:48 - Pouw-Verweij wijst Baudet terecht: vaccins zijn geen gentherapie

De mRNA-vaccins tegen het coronavirus, zoals die van Moderna en Pfizer, zijn niet experimenteel en zijn geen gentherapie. Dat zei Tweede Kamerlid Nicki Pouw-Verweij (JA21) donderdag tegen FVD-leider Thierry Baudet, die zich eerder in het coronadebat uitsprak tegen de inzet van coronavaccins.

Baudet betoogde dat vaccins "experimentele gentherapie" zijn. Pouw-Verweij, die naast Kamerlid arts is en zich eind vorig jaar afscheidde van FVD, voelde "als enige arts in de Tweede Kamer de behoefte dit recht te zetten", zei ze richting haar voormalig partijleider.

De mRNA-vaccins vallen niet onder de medische definitie van gentherapie omdat ze niet tot de kern van een cel komen, en niet het DNA van de ontvanger veranderen. "Artsen hebben hele duidelijke definities voor behandelingen", legde Pouw-Verweij aan haar voormalige partijgenoot uit. "U mag de termen gebruiken die u wilt, maar dat dit vaccin gentherapie is, daar is geen arts het mee eens." Ook de kwalificatie "experimenteel" wees Pouw-Verweij van de hand, omdat het vaccin die fase al door is.

Vaccins op basis van messenger-RNA (mRNA) zijn nieuw. Eerdere vaccins waren steevast gebaseerd op de ziekteverwekkers zelf, bijvoorbeeld een stukje verzwakt of inactief gemaakt virus. In mRNA-vaccins zit een stukje genetische code van een specifiek onderdeel van het coronavirus. In het geval van Pfizer/BioNTech en ook Moderna gaat het om een code van het zogeheten spike-eiwit, waarmee het virus lichaamscellen binnendringt.

Update 12:55 - Wilders kraakt VVD om steun voor coronatoegangsbewijzen

De VVD en PVV zijn aan het begin van het coronadebat gebotst over de coronatoegangsbewijzen, die vanaf 25 september nodig zijn om bijvoorbeeld naar de horeca te gaan. De liberalen steunen deze maatregel die het demissionaire kabinet deze week aankondigde, maar PVV-leider Geert Wilders vindt dat hier sprake is "van 100 procent drang en ook indirecte dwang". Een verplicht toegangsbewijs is volgens Wilders in strijd met twee moties die de Tweede Kamer eerder had aangenomen, waarin werd uitgesproken dat er geen sprake mag zijn van dwang of drang bij het vaccineren. Maar volgens VVD-Kamerlid Aukje de Vries is de maatregel in lijn met de moties en ook goed uitlegbaar, onder meer omdat testen voor toegang een alternatief is en gratis blijft. Ook vindt de VVD'er dat anders een grote groep mensen die wel gevaccineerd is, benadeeld wordt door een kleine groep mensen die niet geprikt is. Wilders vindt het niet te billijken dat mensen "drie keer per week een stok in hun neus" zouden krijgen om toegang te krijgen. Ook DENK en de Groep Van Haga zijn het niet eens met de toegangsbewijzen.

Update 11:54 - Delftse onderzoekers: miljoenen medische mondkapjes zorg onveilig

Miljoenen medische mondmaskers die vorig jaar bestemd waren voor zorgmedewerkers in ziekenhuizen voldoen niet aan de veiligheidseisen, concludeert de TU Delft na onderzoek. Ze beschermen niet of nauwelijks tegen virusdeeltjes en het keurmerk komt vaak niet overeen met de werkelijke kwaliteit. In de studie werden steekproefsgewijs 140 miljoen mondmaskers bij negentien ziekenhuizen onderzocht. Slechts een derde daarvan blijkt veilig genoeg. De onderzochte mondmaskers zijn geïmporteerd en komen van 471 verschillende leveranciers, voornamelijk uit China. Ze werden gebruikt tussen grofweg maart en september vorig jaar omdat er een tekort was aan mondkapjes van gerenommeerde leveranciers. Die leveringsproblemen zijn inmiddels opgelost.

Update 11:26 - Radiozender 100% NL zamelt geld in voor boetes shows Theo Maassen

Radiozender 100% NL zamelt geld in voor de boetes die het Haarlemse theater De Liefde mogelijk boven het hoofd hangen. Het theater organiseert donderdag- en vrijdagavond voorstellingen van Theo Maassen voor een volle zaal. Volgens de huidige coronamaatregelen mogen theaters maar twee derde van de volledige capaciteit naar binnen laten. De Liefde besloot zich niet aan die maatregel te gaan houden. Tijdens de try-outs van Maassen donderdag en vrijdag zullen dan ook alle 120 stoelen per avond bezet zijn. De bezoekers moeten vooraf wel hun CoronaCheck-app laten zien. De gemeente heeft aangegeven "handhavend" op te treden. Dat zou bijvoorbeeld kunnen betekenen dat het theater een dwangsom krijgt van 2500 euro op de eerste avond. Als het theater de voorstelling op vrijdagavond ook met de volledige capaciteit doorzet, kan er een boete volgen. De radiozender besloot donderdagochtend een inzamelingsactie te starten om in ieder geval die eerste boete op te vangen. Mede omdat het theater volledig wordt gerund door vrijwilligers. De Liefde noemt de actie "helemaal geweldig". Overigens gelden de capaciteitsmaatregelen per 25 september niet meer, zo bleek dinsdag uit de coronapersconferentie van het kabinet.

Update 10:32 - Minderheid Nederlanders voor beperkingen ongevaccineerden

Een minderheid van de Nederlanders wil de bewegingsvrijheid van ongevaccineerde mensen beperken op bijvoorbeeld school, werk of in de horeca. 40 tot 45 procent steunt beperkingen voor ongevaccineerden, zoals bijvoorbeeld het zelf moeten betalen voor toegangstesten, stellen onderzoekers van Populytics. Dat polste in opdracht van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) de steun voor het coronabeleid. Zo'n 25 tot 35 procent van de ondervraagden is tegen een beperking van de bewegingsvrijheid en de rest twijfelt. Het onderzoek werd donderdag voorafgaand aan het Kamerdebat over het coronabeleid aangeboden aan Kamerleden.

Update 08:15 - Tweede Kamer beslist vandaag over nieuwe versoepelingen

De Tweede Kamer debatteert vandaag over de nieuwe versoepelingen die het kabinet vanaf 25 september wil invoeren. Het parlement buigt zich onder meer over het afschaffen van de anderhalve meter, de brede inzet van coronabewijzen en de versoepelingen voor festivals en evenementen.

Verschillende partijen hebben kritiek op de plannen. Zo vraagt regeringspartij ChristenUnie zich af of het een goed idee is dat mensen binnenkort veel vaker hun coronastatus moeten aantonen. Coalitiepartner D66 heeft juist suggesties gedaan voor een strengere variant van het toegangsbewijs waarmee dan meer sectoren heropend zouden kunnen worden.

Andere partijen vragen zich weer af of het verstandig is om nu al de afstandsregel los te laten. Verder hebben Kamerleden vragen over de teststraten, het vaccinatieprogramma, de maatschappelijke positie van ongevaccineerden en de handhaving van de nieuwe regels, zo bleek al snel na de coronapersconferentie.

Het coronadebat in de Tweede Kamer is vanaf 11.30 uur live te volgen op hartvannederland.nl en in de Hart van Nederland-app.

Update 07:55 - 'Coronacheck kan bedrijven meer dan 10.000 euro extra kosten'

De verplichte controle van de coronabewijzen kan horecaondernemers en de evenementensector heel wat extra werk en kosten opleveren. Volgens schattingen van de brancheverenigingen lopen de extra kosten op tot ruim 10.000 euro per bedrijf als de maatregel blijft gelden tot 1 november, meldt NU.nl.

Horecabazen en uitbaters van poppodia zijn niet te spreken over het feit dat ze vanaf 25 september de CoronaCheck-app van elke bezoeker moeten scannen. Zo hebben uitbaters er een probleem mee dat ze door de maatregel meer personeel moeten werven, wat een extra kostenpost is in al lastige tijden.

De Vereniging Nederlandse Poppodia en -Festivals (VNPF) rekent op gemiddeld 450 euro meer per voorstelling. "Als we rekenen met ongeveer vier voorstellingen per week, komen we op 1.800 euro voor een week", aldus directeur Berend Schans. Tot 1 november komt dat volgens hem dan neer op 10.800 euro meer.

coronacheck

Update 07:30 - Veel minder auto's op de weg, maar toch evenveel verkeersdoden

De legere snelwegen hebben in coronatijd niet geleid tot minder verkeersslachtoffers. De politie heeft geconstateerd dat het aantal doden op de weg in 2020 én in de eerste helft van dit jaar niet is gedaald, ondanks dat er veel minder auto's op het asfalt reden, meldt De Telegraaf.

Vorig jaar vielen er in Nederland in totaal 610 verkeersdoden, wat opvallend nagenoeg gelijk was aan 2019, het laatste jaar toen er nog geen coronapandemie was. In 2021 lijkt die trend door te zetten: in de eerste helft van dit jaar is het aantal al iets meer dan 300. In 2013 en 2014, toen er veel meer verkeer was, waren er zelfs tientallen minder dodelijke slachtoffers.

Volgens Marijke Eskes, teamchef infrastructuur bij de politie Midden-Nederland, is afname onder andere uitgebleven omdat bestuurders harder zijn gaan rijden in coronatijd. "Er zijn echt heftige snelheidsovertredingen geconstateerd. De legere wegen nodigden blijkbaar uit tot plankgas. Met heel wat fatale gevolgen."

Update 07:15 - Theo Maassen speelt toch voorstelling voor volle zaal in Haarlem

Cabaretier Theo Maassen speelt zijn nieuwe voorstelling Onbekend terrein vanavond in het Haarlemse theater De Liefde toch voor een volle theaterzaal, ondanks dat de huidige coronamaatregelen dit niet toestaan. De gemeente Haarlem waarschuwde het theater eerder de regels te zullen handhaven en dreigt met een dwangsom van 2.500 euro.

Update 06:40 - Nederland nog een week langer rood op Europese coronakaart

Ondanks dat het aantal besmettingen vrijwel overal in Nederland daalt blijft ons land ook komende week helemaal rood gekleurd op de Europese coronakaart van het ECDC. Dat komt doordat zo'n 5 procent van alle uitgevoerde tests positief is. Als de huidige daling doorzet, kan een 'lagere' kleur voor Nederland op de coronakaart binnenkort mogelijk worden.

Friesland heeft Flevoland nu ingehaald als grootste coronabrandhaard van het land. In de afgelopen twee weken zijn meer dan 1.800 Friezen positief getest, omgerekend 277 per 100.000 mensen. In Zeeland en Limburg is een lichte stijging te zien en in Drenthe blijft het aantal positieve tests gelijk. In de rest van het land daalt het aantal nieuwe gevallen.

Het ECDC, de Europese evenknie van gezondheidsdienst RIVM, publiceert iedere donderdag met een nieuwe coronakaart. De organisatie kijkt naar het aantal bevestigde gevallen en het percentage positieve tests in de twee vorige kalenderweken. Landen gebruiken de kaart om hun beleid te bepalen, bijvoorbeeld om reisbeperkingen in te voeren.

Hieronder is de Europese coronakaart van afgelopen week

coronakaart

Update 06:00 - 'Minder inhaaloperaties in ziekenhuizen dan voorspeld'

Het aantal operaties dat moet worden ingehaald omdat de reguliere zorg maandenlang stil lag door de coronacrisis, is veel lager dan gedacht, zeggen ziekenhuizen en zorgexperts tegen BNR. De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) voorspelde eerder dat zeker 170.000 operaties moeten worden ingehaald.

Dat aantal is zwaar overschat, vindt hoogleraar gezondheidszorgeconomie Xander Koolman. "Er is veel zorg niet geleverd, maar je kunt niet verwachten dat al die zorg ook ingehaald moet worden", stelt hij bij de radiozender. "Na de eerste coronagolf kwam er ook geen grote inhaalslag. Een deel van die zorg is gewoon niet meer nodig."

De NZa-schatting komt niet overeen met de praktijk, vindt ook Peter van der Meer, directeur van het Albert Schweitzer ziekenhuis in Dordrecht. "Voor de zomer moesten er in ons ziekenhuis nog 400 operaties worden ingehaald. Wij zijn een groot ziekenhuis. Dus als je dit als gemiddelde neemt voor alle ziekenhuizen, kom je uit op 32.000 operaties."

Hart van Nederland/ANP