LIVEBLOG | Snelle coronatest van TNO landelijk in gebruik genomen

Terwijl Nederland middenin een lockdown met avondklok zit, is het al avonden op rij onrustig in verschillende plaatsen. De roep om keihard optreden tegen de relschoppers wordt dan ook steeds luider. Volg hier het laatste nieuws over het coronavirus in Nederland.

• Aantal nieuwe bevestigde coronabesmettingen op vrijdag: 4.438, dat zijn er 302 minder dan op donderdag

• Het aantal coronapatiënten in het ziekenhuis op vrijdag: 2.231, dat zijn er 8 minder dan op donderdag

• Het aantal coronapatiënten op de intensive care op vrijdag: 659, dat zijn er 15 meer dan op donderdag

• Aantal sterfgevallen dat gemeld is op donderdag: 58, er zijn tot nu toe 13.872 coronadoden geregistreerd

• Tot nu toe zijn er 215.498 coronavaccins toegediend, het gaat dan zowel om eerste als tweede prikken

Update 22:26 - Verpleeghuizen mogen bewoners in één keer vaccineren

Het RIVM geeft verpleeghuizen toch toestemming om al hun bewoners in één keer te vaccineren. Dat bevestigt een woordvoerder van het RIVM na berichtgeving door de NOS.

Dat niet alle mensen in een verpleeghuis tegelijkertijd werden geprikt, leidde in een aantal gevallen tot onbegrip en onrust bij de bewoners van de verpleeghuizen, hun familieleden en het personeel. "Daarom is het beter om de bewoners van een verpleeghuis allemaal tegelijk te vaccineren en het moment van vaccineren niet te laten afhangen van de indicatie die de mensen hebben."

Gezondheidsinstituut RIVM streeft ernaar dat alle bewoners van de verpleeghuizen voor de lente twee prikken hebben gehad. Of dat haalbaar is, hangt af van de beschikbaarheid van de vaccins.

Update 21:34 - Ook vaccinmaker Moderna levert even minder dan beloofd

Farmaceut Moderna kan in de eerste week van februari niet het afgesproken aantal coronavaccins leveren. Nederland zou 48.000 doses ontvangen, maar dat aantal komt ongeveer een vijfde lager te liggen. Dat zegt een woordvoerder van het ministerie van Volksgezondheid.

Net als eerder bij concurrent Pfizer gaat het om een tijdelijke dip waarvan de oorzaak ligt in de aanpassing van een fabriek, waardoor die uiteindelijk op grotere schaal kan gaan produceren. Daardoor krijgen ook de andere EU-landen bij de volgende levering minder doses dan eerder was beloofd.

De tegenvaller is wel van een heel andere orde van grootte dan bij het vaccin van AstraZeneca. Daarvan dacht Nederland in de periode tot en met maart meer dan 4,6 miljoen doses te ontvangen. Maar door productieproblemen kan het bedrijf er slechts een miljoen tot anderhalf miljoen leveren.

De woordvoerder benadrukt dat het ministerie slechts schattingen geeft op basis van de dan beschikbare informatie van het aantal vaccins dat elke producent in een bepaalde week levert. Het daadwerkelijke aantal dat binnenkomt kan altijd mee- of tegenvallen.

Update 20:43 - Na AstraZeneca zijn nog meer coronavaccins op komst

De goedkeuring van het coronavaccin van AstraZeneca betekent dat er nu drie middelen tegen het coronavirus op de markt zijn in Europa. Eerder gaf Brussel groen licht voor de vaccins van Pfizer/BioNTech en van Moderna. Die zijn inmiddels ook al toegediend. En daar blijft het niet bij, er zijn meer vaccins op komst.

Het eerstvolgende vaccin is waarschijnlijk het middel Ad26.COV2.S, dat is ontwikkeld door het bedrijf Janssen uit Leiden. De Europese toezichthouder, het Europees Geneesmiddelenbureau, kijkt al een tijdje mee met de onderzoeken naar dat middel. Dat is de laatste stap voordat het bedrijf een vergunning aanvraagt. Janssen heeft vrijdag de resultaten van die proeven naar buiten gebracht: het vaccin beschermt voor 66 procent, heeft geen ernstige bijwerkingen en voorkomt ziekenhuisopnames en sterfgevallen.

Europa heeft ook twee andere coronavaccins besteld die nog in ontwikkeling zijn, van het Franse Sanofi en het Duitse CureVac. Die hebben nog geen gegevens aan het EMA geleverd en hebben nog geen vergunning aangevraagd.

Voor het einde van het jaar moet Nederland 61 miljoen doses hebben gekregen van die zes farmaceuten, gevolgd door nog ongeveer 8 miljoen begin volgend jaar. Pfizer en BioNTech moeten in totaal 19,5 miljoen doses leveren, AstraZeneca 11,7 miljoen, Sanofi ook 11,7 miljoen, Janssen 11,3 miljoen, CureVac 8,6 miljoen en Moderna 6,2 miljoen. Europa onderhandelt bovendien nog met het Amerikaanse Novavax en het Franse Valneva over het kopen van tientallen miljoenen doses, waarvan een deel naar Nederland zou gaan.

Ook China en Rusland kloppen op de deur. Hongarije heeft, buiten de Europese Unie om, al het Russische vaccin Spoetnik V en het Chinese middel Sinopharm goedgekeurd. De ontwikkelaars van Spoetnik V hebben een eerste gesprek gehad met het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA). De toezichthouder legde daarin uit hoe een aanvraag in zijn werk gaat.

Update 20:35 - 'Privégegevens lekken via GGD-systeem kan nog steeds'

Een week nadat de GGD op de hoogte is gebracht van een lek in zijn systeem, is het nog steeds mogelijk om heel eenvoudig de gegevens van honderd mensen per keer uit te draaien. Dat kan vanuit het GGD-systeem voor bron- en contactonderzoek, komt naar voren uit onderzoek van de NOS en Nieuwsuur.

De inmiddels beruchte exportfunctie is weliswaar grotendeels dichtgezet, maar de functie om lijsten met persoonsgegevens af te drukken niet. Vanuit die printfunctie kunnen de gegevens vervolgens ook als pdf worden opgeslagen, zodat ze met anderen kunnen worden gedeeld.

De printfunctie staat aan voor alle medewerkers die HPzone Lite gebruiken, bevestigde de GGD desgevraagd aan de NOS en Nieuwsuur. Dat is een belangrijk softwarepakket voor het bron- en contactonderzoek, dat door duizenden onderzoekers wordt gebruikt.

Dat de functie voor al die gebruikers is ingeschakeld, druist in tegen eerdere beloftes van de GGD om de mogelijkheid om lijsten van personen te exporteren grotendeels uit te zetten. Die rechten zouden aan minder mensen zijn toegekend. Dat geldt dus niet voor de printknop.

De GGD is niet van plan om de functie uit te zetten. "Hij is toegankelijk omdat hiermee data van groepen mensen geanalyseerd kan worden ten behoeve van de bestrijding van het coronavirus", laat de organisatie weten in een schriftelijke reactie aan de NOS en Nieuwsuur.

Update 20:04 - Uitzondering nachtklok voor mensen met zware psychische problemen

Mensen met ernstige psychische problemen, zoals een ernstige angststoornis of PTSS, mogen 's avonds even uit huis gaan als dat onvermijdelijk is. Als zij de 'eigen verklaring' invullen, wordt voor deze groep een uitzondering gemaakt op de avondklok.

Dat zegt een woordvoerder van het ministerie van Volksgezondheid.

Mensen met psychische problematiek moeten in de verklaring aangeven dat ze vallen onder de categorie 'Hulp aan een hulpbehoevend persoon'. Ook wordt hen aangeraden documenten mee te nemen waaruit blijkt dat ze met deze problemen kampen, zoals een crisiskaart. Zo wordt de situatie sneller duidelijk voor een handhaver, ook als de persoon het op dat moment even moeilijk vindt de situatie goed uit te leggen omdat hij of zij het juist dan even zwaar heeft.

"Ik wil ook deze mensen vragen om in de buurt van hun huis te blijven, het doel is immers om contacten en verspreiding van het virus te voorkomen", benadrukt staatssecretaris Paul Blokhuis. "Verder is het ook goed om met je zorgverlener te bespreken of er nog andere interventies mogelijk zijn om escalatie of verergering te voorkomen. De handhavers zullen naar redelijkheid handelen en de situatie inschatten."

Update 19:31 - Tienpuntenplan voor verantwoorde heropening scholen

UNICEF en Jantje Beton hebben in een tienpuntenplan uitgewerkt hoe basisscholen en het voorgezet onderwijs weer op een verantwoorde manier open zouden kunnen na de lockdown. Ze mikken daarin op een middenweg tussen volledig dicht en helemaal open. Het plan is mede opgesteld door zo'n veertig andere maatschappelijke organisaties.

De organisaties pleiten bijvoorbeeld voor het tijdelijk gebruik van evenementenlocaties die nu leegstaan vanwege corona, de inzet van deskundige jeugdprofessionals (gedragskundigen, jongerenwerkers) en verlenging van de subsidieregeling voor het onderwijs.

Het tienpuntenplan is aangeboden aan het kabinet. Eerder deze maand riepen de organisaties, waaronder het Trimbos-instituut, Jantje Beton, UNICEF en KidsRights, het kabinet al op om naar alternatieven te zoeken voor de schoolsluiting om corona. Het plan is een vervolg op die oproep.

Update 19:27 - De Jonge: dit kwartaal hooguit 1,5 miljoen vaccins AstraZeneca

Nederland verwacht in de tweede week van februari een eerste, kleine levering vaccins van AstraZeneca. Dat meldt zorgminister Hugo de Jonge. Het totale aantal doses dat dit kwartaal binnenkomt, ligt "ergens tussen de miljoen en anderhalf miljoen".

Oorspronkelijk was gerekend op ruim 4,5 miljoen doses van het AstraZeneca-vaccin. Maar de Brits-Zweedse farmaceut zegt met productieproblemen te kampen en daardoor veel minder te kunnen leveren, ook aan de andere EU-landen. "Heel erg teleurstellend", zegt De Jonge.

Dat het Europese geneesmiddelenbureau EMA het vaccin heeft goedgekeurd is wel "eindelijk weer eens goed nieuws over vaccins", zet De Jonge. "Belangrijk dat we weer een nieuw vaccin in het totale assortiment hebben. Groot probleem blijft natuurlijk met hoeveel het dan binnenkomt."

De Gezondheidsraad moet nu bepalen voor welke doelgroepen het vaccin van AstraZeneca het meest geschikt is. Als alles meezit hoopt De Jonge direct na de eerste levering te kunnen beginnen met prikken. "Maar daar moet wel het een en ander voor gebeuren."

Over het deels in Nederland ontwikkelde vaccin van Janssen is De Jonge positief gestemd. De effectiviteit tegen het coronavirus blijkt met 66 procent veel lager dan bij de vaccins van bijvoorbeeld Pfizer en Moderna. "Maar dat is op zich een prima score. Een gemiddeld griepvaccin haalt dat niet."

De Jonge verwacht dat Janssen snel toelating tot de Europese markt zal aanvragen. Maar het vaccin zal niet voor april beschikbaar zijn. Nederland verwacht er in het tweede kwartaal in totaal 3 miljoen doses van te ontvangen. Omdat voor dit vaccin maar één prik nodig is, kunnen daar ook 3 miljoen mensen mee worden ingeënt.

Update 19:27 - Europese Commissie laat AstraZeneca-vaccin toe in EU

Het coronavaccin van het Brits-Zweedse bedrijf AstraZeneca en de Universiteit van Oxford mag in de Europese Unie verkocht en toegediend worden. Dat heeft de Europese Commissie bekendgemaakt, nadat eerder vrijdag het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) positief oordeelde over het Covid-19-vaccin.

"Het AstraZeneca-vaccin voor Covid-19 is geautoriseerd door de commissie. We werken de klok rond om te zorgen dat het vaccin zo snel mogelijk voor de bevolking beschikbaar is", twittert EU-commissaris Stella Kyriakides (Volksgezondheid).

Het dagelijks EU-bestuur heeft het laatste woord over markttoelating in de EU en volgt met zijn besluit het zwaarwegende advies van het EMA. Het is na de vaccins van Pfizer/BioNTech en Moderna het derde vaccin dat in Europa kan worden ingezet tegen het coronavirus.

Update 18:19 - Snelle coronatest van TNO landelijk in gebruik genomen

De snelle coronatest die onderzoeksinstituut TNO heeft ontwikkeld, wordt landelijk uitgerold. Met deze zogeheten LAMP-test, die binnen het uur een betrouwbare uitslag geeft, is uitgebreid proefgedraaid bij de teststraat in de RAI in Amsterdam.

De komende tijd wordt de LAMP-test ook ingezet in de rest van Nederland, te beginnen in Amsterdam en daarna bij andere XL-testlocaties, zo melden minister Hugo de Jonge, TNO en de GGD Amsterdam. Daarna kunnen ook commerciële testlocaties gebruik gaan maken van deze test.

Wie opgaat voor een snelle test, doet eerst een blaastest (SpiroNose). Die geeft alleen aan of iemand het virus níet heeft. Bij twijfel kan de geteste direct doorgaan voor een LAMP-test. De uitslag daarvan is net zo betrouwbaar als de PCR-test. Daarvan laat de uitslag soms dagen op zich wachten.

Voordeel van de gecombineerde methode SpiroNose-LAMP is dus niet alleen dat de testcapaciteit ermee wordt uitgebreid, maar vooral dat er veel tijd wordt gewonnen, aldus TNO.

Update 18:04 - CBG: vaccin AstraZeneca goed in te zetten voor groepsimmuniteit

Het vaccin van AstraZeneca is geschikt om groepsimmuniteit te bereiken, zegt Ton de Boer, voorzitter van het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG). Stel dat 70 procent van de jongeren dit vaccin krijgt, dan werkt dit middel goed om corona zo veel mogelijk de kop in te drukken.

Jonge, gezonde mensen worden doorgaans zelf niet ernstig ziek door het coronavirus. Van de overige twee vaccins van Pfizer/BioNTech en Moderna is de bescherming hoger. Laat die voorbehouden aan ouderen en mensen uit risicogroepen bij wie het coronavirus ernstiger kan toeslaan, stelt De Boer.

Het vaccin van AstraZeneca beschermt voor 60 procent. Dat is een stuk beter dan niets. Volgens het CBG moet Nederland "op meerdere paarden wedden" omdat er heel veel vaccindoses nodig zijn. Wetenschappers weten nog niet goed in welke mate het vaccin van AstraZeneca bescherming geeft bij ouderen. Dat wordt nog onderzocht.

Update 18:01 - Korpschef politie roept op tot voorrang vaccinatie van ME’ers

ME’ers moeten binnen de politieorganisatie als eerste worden gevaccineerd tegen het coronavirus. Korpschef Henk van Essen van de nationale politie roept het kabinet op daar werk van werk te maken met het oog op de rellen van de afgelopen week.

"Deze mensen kunnen echt fysiek contact niet voorkomen. Ze zitten ook met zijn allen in één ME-bus, waarbij ze op geen enkele wijze op verantwoorde wijze coronamaatregelen kunnen naleven", zegt Van Essen in gesprek met het ANP. "Ik moet er niet aan denken dat er een corona-uitbraak bij de ME komt." Het gaat om een groep van 3000 politiemedewerkers.

Van Essen vroeg het kabinet eerder al voorrang te verlenen aan het vaccineren van de politie, direct na de kwetsbare groepen, de ouderen en de zorgmedewerkers. "Maar in deze situatie heb ik extra aandacht gevraagd voor ME-personeel. Gelet op de huidige spanningen zou ik het ME-personeel nu naar voren schuiven, binnen wat mogelijk is. De vaccins moeten wel beschikbaar zijn."

Eerder pleitten de politiebonden al voor het snel vaccineren van agenten, direct na de zorgmedewerkers. De bonden PB, ACP, ANPV en Equipe schreven daarover een gezamenlijke brandbrief aan het kabinet. Sinds de invoering van de avondklok is de situatie alleen maar nijpender geworden, vinden de bonden.

Update 17:33 - Rutte krijgt 'buikpijn' van dreigend vaccintekort in Europa

Premier Mark Rutte vreest dat er in Europa straks niet meer genoeg vaccins beschikbaar zijn. De grootste dreiging voor Nederland is volgens de demissionair premier niet de bekritiseerde strategie van het kabinet zelf, maar een dreigend Europees tekort. "Daar heb ik echt buikpijn van", zei Rutte vrijdag na de ministerraad.

"Je krijgt nu in sommige landen al dat ze zeggen: we stoppen nu met vaccineren, want het is op", zegt Rutte. Wel geeft hij ook toe dat Nederland "te laat" is begonnen met prikken. Doordat het kabinet laat begon, voorzichtiger omging met de voorraad en de verspilling te ruim incalculeerde, bungelt Nederland nu onderaan de Europese priklijstjes. "Dat voorraadbeheer is volgens mij nu op orde", zegt de premier. Nu wordt slechts de helft van de vaccins bewaard voor de tweede prik. Als Pfizer/BioNTech "stabiel levert" kan die 50 procent misschien ook nog omlaag.

Daardoor verwacht het kabinet de komende twee weken een inhaalslag te maken. Maar Rutte gaf alvast een winstwaarschuwing dat Nederland daarmee hooguit in de Europese middenmoot terechtkomt. Omdat sommige landen helemaal geen voorraad aanhouden, zal Nederland niet helemaal bovenaan de lijsten komen. "Zou je ook echt op de plaats van Ajax willen komen, dan moet je loslaten dat je ook de tweede prik op de plank hebt liggen. Dat vinden we niet verstandig."

Maar ook na die inhaalslag zijn lang niet alle problemen opgelost. "Dan ben je van die schaamte af dat je eronder hangt, maar dan komt echt het volgende vraagstuk, namelijk: hoe zorg je ervoor dat we überhaupt in Europa genoeg vaccins hebben." Ook als Nederland "het been bijtrekt", zal slechts 2 procent van de bevolking zijn ingeënt. Rutte maakt zich juist grotere zorgen over de voorraad voor de overige 98 procent.

Coronaminister Hugo de Jonge zei ook al dat de aanvoer van vaccins de grootste dreiging vormt voor de prikplannen van het kabinet. De Jonge kreeg deze week weer flinke kritiek op het vaccinatiebeleid, maar Rutte ziet geen reden de prikverantwoordelijkheid weg te halen bij de zorgminister.

Update 16:34 - Braziliaanse coronavariant bij vijf mensen vastgesteld

Zeker vijf mensen in Nederland hebben de Braziliaanse coronavariant opgelopen. Het gaat om drie personen die recent in het Zuid-Amerikaanse land zijn geweest: twee mensen uit de regio Amsterdam en iemand uit Gelderland. Daarnaast is de mutant ook vastgesteld bij twee Brabanders. Zij hebben volgens gezondheidsdienst RIVM geen reis naar Brazilië gemaakt.

De Braziliaanse variant is een mutatie van het virus die onlangs is opgedoken. Eigenlijk gaat het om twee versies: P1 gaat rond in en om de stad Manaus in de Amazone, P2 komt in heel het land voor. De Amsterdammers hebben de P1-versie. De Gelderlander en Brabanders hebben type P2.

De Braziliaanse coronavariant lijkt besmettelijker dan het 'oude' coronavirus. Het is niet duidelijk of mensen van die de mutant onder de leden hebben ernstiger ziek worden. Ook is nog niet bekend of de nieuwe versie tot een hogere sterfte leidt.

Update 16:12 - Positief oordeel EMA over coronavaccin AstraZeneca

Het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) geeft een positief oordeel over het coronavaccin van van AstraZeneca. Daarmee is de weg vrij voor de Europese Commissie om het middel officieel toe te laten. Eerder werden de inentingen van Pfizer/BioNTech en Moderna al goedgekeurd.

Volgens het EMA biedt het AstraZeneca-vaccin 60 procent bescherming tegen het virus. Het is de bedoeling dat mensen twee injecties van de inenting krijgen. De tweede prik zou minstens vier en maximaal twaalf weken later moeten worden gegeven, aldus het geneesmiddelenbureau. De Europese Unie heeft voor dit jaar 400 miljoen doses van het vaccin besteld, waarvan er 11,7 miljoen naar Nederland zouden gaan. Over het middel is de laatste tijd echter veel te doen. AstraZeneca zegt minder doses te kunnen leveren dan eerder was afgesproken.

Daarnaast twijfelen Duitse toezichthouders openlijk of het middel wel genoeg bescherming biedt voor ouderen, terwijl zij juist het meest kwetsbaar als ze corona krijgen. Het vaccin kan volgens het EMA gebruikt worden voor iedere volwassene. Het geneesmiddelenbureau maakt verder geen uitzondering voor 65-plussers.

Update 16:00 - Persconferentie premier Rutte na ministerraad

Premier Mark Rutte geeft zijn wekelijkse persconferentie na de ministerraad. Hij zal vragen beantwoorden van journalisten over onder andere invoering van de avondklok en de dagenlange rellen die daarop volgden.

KIJK LIVE: Wekelijkse persconferentie premier Rutte

Update 15:57 - Politie waarschuwt burgers niet op te treden tegen relschoppers

Burgers en groepen burgers die actief optreden tegen relschoppers, kunnen in situaties terechtkomen waar strafbare feiten worden gepleegd. Politie en justitie moeten daartegen optreden. De politie waarschuwt burgers vrijdag om het optreden tegen relschoppers aan de politie over te laten en niet het recht in eigen hand te nemen.

Hoewel de politie de betrokkenheid van burgers toejuicht, is de politie "primair verantwoordelijk voor de handhaving van de openbare orde en bevoegd om geweld te gebruiken vanuit de haar toegekende wettelijke bevoegdheden", aldus de politie Limburg in een verklaring.

Update 15:50 - Drontenaren kunnen meedoen aan grote coronatestproef

Alle Drontenaren van 12 jaar en ouder kunnen zich vanaf 8 februari drie keer in zes weken tijd laten testen op een eventuele besmetting met het coronavirus. Het maakt niet uit of zij wel of geen coronagerelateerde klachten hebben.

Dronten is door het ministerie van Volksgezondheid uitgekozen als een van de locaties waar een proef wordt gedaan met grootschalig testen, om op die manier beter zicht te krijgen op het virus en de verspreiding ervan.

Update 15:45 - 'Brandbare goederen' bij teststraat Hilversum gevonden

De verdachte goederen die eerder vrijdag bij een teststraat in Hilversum zijn aangetroffen blijken "brandbare goederen". Dat meldt de politie.

De spullen werden in vrijdagochtend rond 9.50 uur aangetroffen bij de GGD teststraat aan het Colosseum. De omgeving werd uit voorzorg afgezet en daarnaast werden enkele omliggende gebouwen ontruimd.

Update 15:22 - 4.438 nieuwe coronagevallen, weer onder het gemiddelde

Het aantal nieuwe coronagevallen daalt nog steeds. Tussen donderdagochtend en vrijdagochtend zijn 4438 positieve tests geregistreerd bij het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM).

In de afgelopen zeven dagen zijn 32.352 besmettingen vastgesteld. Dat komt neer op 4622 positieve tests per etmaal. Dat gemiddelde daalt al een tijd.

Lees hier meer over de laatste besmettingscijfers en het aantal ziekenhuisopnames

Update 15:12 - Oppositie heeft geen vertrouwen in nieuwe beloftes De Jonge

Linkse oppositiepartijen hebben weinig vertrouwen in de nieuwe beloftes die demissionair coronaminister Hugo de Jonge vrijdag deed in het AD. In een interview zegt De Jonge dat de komende weken de achterstanden van de inentingen met het coronavaccin zullen worden ingehaald.

De PvdA stelt dat de minister verbetering blijft beloven, "maar het wordt nu echt tijd voor actie". Volgens GroenLinks zitten we in "een race tegen de klok. In plaats van steeds beterschap te beloven moet het kabinet hulp erbij halen", stelt fractieleider Jesse Klaver.

Update 15:05 - Hoekstra: kans dat scholen op 8 februari weer opengaan zeer groot

"Er moet wel iets heel raars gebeuren willen de scholen maandag over een week niet opengaan." Dat zei minister Wopke Hoekstra van Financiën vrijdagmiddag. Hij schat de kans dat de scholen die dag weer openen "zeer groot".

Hoekstra vindt dat "echt alles op alles" gezet moet worden om dat voor elkaar te krijgen. "Dit onderwerp staat bovenaan het lijstje."

Lees hier meer over de wat ministers Hoekstra, Arie Slob (Onderwijs) en Hugo de Jonge (Volksgezondheid) te zeggen hadden over de schoolsluiting

Update 14:56 - Doordeweeks de helft minder mensen op straat tijdens avondklok

Het aantal Nederlanders dat nog op straat gaat na 21.00 uur is doordeweeks gehalveerd sinds de avondklok is ingevoerd. Mensen gaan vroeger op de avond - als ze nog wel naar buiten mogen - op sommige tijden wel iets vaker de deur uit vergeleken met vorige week. Dat meldt het Nederlands Verplaatsingspanel (NVP), dat hiervoor 10.000 mensen van 16 jaar en ouder volgt met een app.

Update 14:52 - Drie arrestaties wegens fraude met coronasteunmaatregelen

De Fiscale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (FIOD) heeft in Spijkenisse drie verdachten aangehouden wegens fraude met coronasteunmaatregelen. Het gaat om twee vrouwen (41 en 21 jaar) en een 41-jarige man.

De drie worden ervan verdacht dat ze zich voordeden als intermediair die namens verschillende bestaande bedrijven valse aanvragen deden voor steunmaatregelen als Tozo (Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandig ondernemers) en TOGS (Tegemoetkoming Ondernemers Getroffen Sectoren). De betreffende bedrijven waren hiervan niet op de hoogte.

Update 14:34 - Nederlands coronavaccin beschermt 66 procent tegen virus

Het coronavaccin dat door farmaceut Janssen uit Leiden is ontwikkeld, biedt 66 procent bescherming tegen het coronavirus. Dat meldt moederbedrijf Johnson & Johnson op basis van de proeven. Nederland heeft 11,3 miljoen doses van het middel besteld

Het percentage is behoorlijk lager dan bij andere middelen. De al goedgekeurde vaccins van Pfizer/BioNTech en van Moderna bieden volgens de proeven ongeveer 90 procent bescherming.

Update 14:11 - Man aangehouden voor plunderen Jumbo Den Bosch

De politie heeft vrijdagochtend een 20-jarige man aangehouden die medeverantwoordelijk zou zijn voor de plundering van de Jumbo in Den Bosch.

Die supermarkt raakte afgelopen maandagavond zwaar beschadigd toen tientallen relschoppers rellend en plunderend door het stadscentrum trokken. De man wordt verdacht van diefstal en openlijke geweldpleging.

Lees hier meer.

Update 13:02 - Minister Hoekstra: alles op alles voor heropenen basisscholen

Het kabinet moet alles op alles zetten om de basisscholen zo snel als mogelijk weer open te doen. Dat zei minister Hoekstra van Financiën vrijdag voor de ministerraad. "De sluiting levert grote schade op bij kinderen."

Lees hier meer.

Update 12:12 - Verdachte goederen gevonden bij teststraat Hilversum 

Bij een teststraat in Hilversum zijn verdachte goederen aangetroffen. Dat meldt de politie. Die heeft uit voorzorg de omgeving afgesloten. De situatie werd als dusdanig dreigend ervaren dat de Explosieven Opruimingsdienst Defensie (EOD) ter plaatse is geroepen, zegt een politiewoordvoerder. Lees hier meer.

Update 11:56 - De Jonge komt burgemeesters bijpraten over vaccinatiebeleid

Coronaminister Hugo de Jonge komt de 25 burgemeesters die samen het Veiligheidsberaad vormen maandag bijpraten over de vaccinatiestrategie. Zijn toelichting staat los van de ophef die er momenteel is over de trage start van het vaccinatieprogramma, aldus een woordvoerster.

De Jonge schuift met enige regelmaat aan bij het overleg van de voorzitters van de veiligheidsregio's en deze afspraak was al gemaakt, zegt zij. De Jonge kondigde vrijdag aan dat er vaart gemaakt gaat worden met het inenten.

Update 11:53 - Nog meer mensen aangehouden wegens datalek GGD

Er zijn de afgelopen week nog meer mensen aangehouden in verband met het datalek bij de GGD. Dat valt te lezen in een verklaring die de GGD op zijn site heeft gezet. Hoeveel meer het er zijn dan de twee die direct werden opgepakt, staat er niet bij.

"Als kwaadwillende mensen moedwillig gegevens uit een systeem halen, dan is dat bijna niet te voorkomen. Elk systeem is zo sterk als de zwakste schakel en meestal zijn de mensen de zwakste schakel. Dat lijkt ook in dit geval zo te zijn. Wij zijn blij dat er afgelopen weekend - toen bekend werd dat er persoonsgegevens buiten onze ‘poorten’ terecht waren gekomen - direct twee mensen zijn gearresteerd. En afgelopen week nog meerdere" , schrijft de dienst.

Update 11:30 - GGD: testuitslagen, bron- en contactonderzoek vertraagd na datalek

De maatregelen die de GGD neemt om zijn systemen beter te beveiligen na het datalek dat deze week bekend werd, gaan een vertraging betekenen van het bron- en contactonderzoek en het doorgeven van testuitslagen. Dat meldt de NOS.

De koepel van de GGD's voert beperkingen door in zijn computersystemen en dat heeft gevolgen, zegt de GGD GHOR Nederland:

"Beperkingen in toegang van mensen tot gegevens vertraagt de snelheid waarmee wij ons werk kunnen doen en verlengt de doorlooptijden. Bijvoorbeeld de snelheid waarmee we testuitslagen kunnen doorgeven en testafspraken kunnen maken."

Update 11:02 - Van Ark: kabinet besluit dinsdag over de coronamaatregelen

Aankomende dinsdag besluit het kabinet over een eventuele versoepeling van de coronamaatregelen, zo zegt minister van Medische Zorg Tamara van Ark.

Het zou dan gaan over de vraag of de maatregelen per 9 februari kunnen worden herzien, met als belangrijkste versoepelingen het heropenen van de scholen en het opheffen van de avondklok.

"We willen natuurlijk allemaal dat de scholen opengaan", zegt van Ark vrijdag. "Dat staat echt bovenaan de lijst." Ze ziet dat het thuiswerken voor ouders in combinatie met het thuisonderwijs aan hun kinderen heel zwaar is. Toch kan de bewindsvrouw "niet beloven" dat die versoepeling er al 9 februari komt.

Update 10:01 - EMA: geen zorgen over veiligheid coronavaccin Pfizer

Het coronavaccin van Pfizer/BioNTech kan veilig gebruikt worden, er zijn geen nieuwe bijwerkingen ontdekt. Dat concludeert het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA).

Onder meer in Noorwegen zijn enkele tientallen ouderen overleden na toediening van het vaccin, maar volgens het EMA was dat niet een gevolg van het vaccin. Ze hadden al ernstige gezondheidsklachten en sommige mensen kregen al palliatieve zorg toen ze gevaccineerd werden.

Update 08:44 - Kritiek ic-artsen op vaccinatiebeleid kabinet

Het kabinet zet het beperkte aantal vaccins verkeerd in. Hoogbejaarden krijgen voorrang ten koste van jongere patiënten. Tot grote ontsteltenis van ic-artsen, vertellen ze aan BNR.

50- tot 70-jarigen liggen het vaakst op de ic en hebben de meeste levensjaren te winnen. Bovendien vermindert het huidige beleid de druk op de ic's niet.

Op de ic's liggen voornamelijk coronapatiënten van middelbare leeftijd met nog een heel leven voor zich, zegt ic-arts Bianka van der Oord van het Meander Medisch Centrum. Maar doordat zij nu op de ic belanden, lopen ze opeens een grote kans om te overlijden. "De kans dat zo'n patiënt doodgaat, is dan zo'n 30 procent."

Zelfs patiënten die het virus wel overleven, belanden in een lang revalidatietraject. Volgens haar kan het kabinet hen een vroegtijdige dood of lang herstel besparen als ze een coronavaccinatie krijgen.

Update 07:38 - 50.000 mensen van 85 tot 89 jaar uitgenodigd voor vaccinatie

De eerste 50.000 mensen uit de groep in de leeftijd van 85 tot en met 89 jaar ontvangen vrijdag een uitnodiging voor een coronavaccinatie, meldt het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Ze kunnen vervolgens zelf een afspraak maken voor de vaccinatie via de GGD.

Op de GGD-vaccinatielocatie krijgen ze het coronavaccin van BioNTech/Pfizer toegediend.

Ook op zaterdag en in de komende week worden nog uitnodigingen verstuurd naar de 85- tot 89-jarigen. In totaal krijgen ongeveer 285.000 mensen in deze leeftijdscategorie een uitnodiging.

Update 07:00 - JA'21: scholen hoe dan ook open op 9 februari

De nieuwe partij van Joost Eerdmans en Annabel Nanninga (JA’21) roept het kabinet op om de scholen hoe dan ook open te gooien op 9 februari.

Lees hier meer

Update 06:00 - Rode Kruis gaat helpen bij vervoer naar priklocaties

Het Rode Kruis gaat vanaf volgende week helpen bij het vervoer naar vaccinatielocaties van de GGD. De service is bedoeld voor mensen die vanwege een fysieke of psychische beperking daar niet op een andere manier kunnen komen. Zij kunnen om hulp bij het vervoer vragen als ze een afspraak maken voor de inenting.

"Het is belangrijk dat mensen zo snel mogelijk een vaccinatie kunnen krijgen. Sommige mensen kunnen vanwege een beperking zelf geen vervoer regelen. Daar kunnen wij als Rode Kruis bij helpen," zegt Marieke van Schaik, algemeen directeur van het Nederlandse Rode Kruis.

Vanaf deze week krijgen thuiswonende 90-plussers de eerste oproep voor vaccinatie. Mensen die niet zelf naar de locatie kunnen komen, verwijst de GGD door naar VWS. Als vaststaat dat ze door een beperking geen andere vervoersmogelijkheden hebben, koppelt VWS hen aan het Rode Kruis. Rode Kruis-hulpverleners halen deze mensen op, begeleiden ze indien nodig in de vaccinatielocatie en brengen ze weer thuis. Dit kan in alle 25 veiligheidsregio’s.

Update 04:12 - De Jonge belooft vaccinatie-achterstand komende weken in te halen

Minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge baalt van de trage start van het vaccinatieprogramma en belooft dat de komende weken de achterstanden van de inentingen met het coronavaccin zullen worden ingehaald. "In de komende twee à drie weken gaan we meer wegprikken dan er binnenkomt. Dat betekent dat we met een paar weken bij zijn, we trekken ons been écht bij", vertelt De Jonge aan het AD.

De gezondheidsminister zegt voorzichtig te blijven om niet de gehele voorraad coronavaccins in één keer op te prikken. "We moeten wel zorgen dat we over een tijdje ook nog genoeg op voorraad hebben om de ingeplande prikken te kunnen garanderen. Dat is telkens een moeilijke afweging om te maken", aldus De Jonge. "Het gaat maar om één ding: komen er voldoende vaccins binnen? Dat bepaalt het tempo van de vaccinatie."

De EU ligt in de clinch met het Brits-Zweedse bedrijf AstraZeneca, dat in het eerst kwartaal mogelijk maar een kwart van de afgesproken hoeveelheid vaccins kan leveren aan de EU-landen. De EU heeft in totaal 400 miljoen doses besteld van het vaccin, waarvan er 11,6 miljoen naar Nederland zouden gaan.

Nederland heeft nu ongeveer 1 op de 100 inwoners een eerste prik gegeven en behoort daarmee tot de hekkensluiters in de EU. Van alle EU-landen staat alleen Bulgarije onder Nederland. Daar is 0,39 van de 100 inwoners geprikt. In de Tweede Kamer en daarbuiten is veel kritiek op het feit dat ons land als laatste EU-land begon aan de vaccinatiecampagne, op 6 januari.

Update 01:08 - Kuipers: vaccineren kan veel sneller

Ernst Kuipers, voorzitter van het Landelijk Netwerk Acute Zorg, denkt dat het vaccinatietempo flink opgeschroefd kan worden. Doordat zeven prikken in plaats van vijf uit een flacon gehaald kunnen worden, heeft Nederland volgens hem tot nu toe 700.000 vaccins, waarvan er 200.000 inmiddels zijn gebruikt. De rest kan binnen een week weggewerkt worden, zegt Kuipers in het programma Jinek.

"Die 500.000 extra kun je heel snel doen. Dat kunnen de GGD's doen, want die zijn daar helemaal voor opgeleid. De ziekenhuizen kunnen helpen. De huisartsen kunnen helpen", aldus Kuipers. Gevraagd of dat binnen twee weken kan, antwoordt Kuipers: "nog veel sneller", waarna hij aangeeft dat binnen een week zelfs 700.000 prikken gezet kunnen worden. En dat kan volgens hem ook bij de huidige vaccinatiestrategie, waarbij eerst de ouderen in verpleeghuizen en het personeel gevaccineerd worden.

Volgens Kuipers was de grootste beperkende factor voor het vaccinatietempo in de ziekenhuizen, waar 40.000 mensen zijn gevaccineerd, dat iedereen "een selfie" wilde.