De Jonge geeft toe: groepsimmuniteit tegen corona is onhaalbaar

Het was premier Mark Rutte die aan het begin van de coronacrisis in zijn tv-toespraak zei dat we groepsimmuniteit zouden opbouwen tegen corona. Virologen reageerden verbaasd, want is zulke bescherming tegen het virus wel mogelijk? Nee, erkent het kabinet nu. "Groepsimmuniteit opbouwen", het waren woorden die Rutte op 16 maart 2020 uitsprak vanuit het Torentje. "Wie het virus heeft gehad, is daarna meestal immuun. Net als vroeger met de mazelen." Wetenschappers trokken die aanname echter al snel in twijfel, want we wisten op dat moment nog maar bar weinig over het nieuwe coronavirus.

'Immuniteit via vaccinatie'

Ruim anderhalf jaar later weten we dat die groepsimmuniteit zeker niet vanzelfsprekend is. Inmiddels hebben veel Nederlanders het virus onder de leden gehad en is bijna 85 procent van alle volwassenen gevaccineerd. Toch lopen de besmettingscijfers de laatste weken in rap tempo op tot recordhoogten en stromen de ziekenhuizen vol met coronapatiënten.

Ook het kabinet durft intussen de conclusie te trekken dat groepsimmuniteit tegen dit virus een utopie is. Dat bleek dinsdag in het coronadebat in de Tweede Kamer. Daarin erkende minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid dat het opbouwen van zulke collectieve bescherming "waarschijnlijk out of reach (onhaalbaar, red.)" is.

"Dat is na de deltavariant niet een heel reëel perspectief meer", zei de bewindsman in antwoord op vragen van Kamerlid Pieter Omtzigt. Hij benadrukte dat het "opbouwen van immuniteit" wel het doel van het kabinet is en blijft. Maar omdat corona zo veel gezondheidsschade kan geven, moet die bescherming "langs de weg van vaccinatie" worden bereikt.

Ieder jaar boosterprik?

Complicerende factor daarin is volgens De Jonge dat er "waarschijnlijk altijd sprake zal zijn van een afname van de immuniteit, na natuurlijke infectie of na vaccinatie." Dat moment van afgenomen immuniteit zal een keer komen en dan moet iedereen "dus opnieuw een oppepper krijgen", aldus de coronaminister.

Bij sommigen gebeurt dat door een infectie door te maken, maar voor kwetsbaren is dat geen optie en is dus een extra vaccinatie nodig, legde de bewindsman in de Kamer uit. "Dit jaar gaan we sowieso iedereen boosteren en het is best denkbaar dat dat een jaarlijkse activiteit wordt." De Jonge denkt daarbij aan het huidige systeem met de griepprik.

'Infectiedruk moet omlaag'

In de huidige situatie met snel oplopende coronacijfers zijn de boosterprikken echter niet voldoende, bekende de bewindsman. "We zien dat te veel mensen te snel ziek worden. Dat heeft alles te maken met de hoge infectiedruk, die moet dus eerst omlaag." Alleen op die manier kan volgens hem voorkomen worden dat de zorg bezwijkt onder de druk.

Zou De Jonge liever niet willen voorkomen dat veel mensen met corona in het ziekenhuis belanden? "Ja natuurlijk", zei de minister tot slot tegen Omtzigt. "Daarom hoort u mij ook alle dagen over het belang van vaccinatie. Daarmee zou je veel van deze opnames immers kunnen voorkomen."