LIVEBLOG | Nederlandse intensive cares behandelden 10.000 coronapatiënten

Nederland blijft nog zeker tot en met 20 april in de huidige lockdown. Ook de avondklok blijft van kracht, maar de spertijd gaat vanaf woensdag wel een uur later in vanwege de zomertijd. Volg in dit liveblog het laatste coronanieuws.

• Aantal nieuwe bevestigde coronabesmettingen op dinsdag: 5.909, dat zijn er 895 minder dan op maandag

• Tussen 21 maart en 28 maart testte 8,5 procent van de geteste personen positief

• Het aantal coronapatiënten in het ziekenhuis op dinsdag: 2.410, dat zijn er 68 meer dan op maandag

• Het aantal coronapatiënten op de intensive care op dinsdag: 682, dat zijn er 7 meer dan op maandag

• Aantal sterfgevallen dat is gemeld op dinsdag: 36, er zijn tot nu toe 16.509 coronadoden geregistreerd

• Tot nu toe zijn er naar schatting 2.440.088 coronavaccins toegediend, het gaat dan zowel om eerste als tweede prikken

Update 22:46 - Ruim een op vijf donoren heeft antistoffen tegen corona in beeld

Meer dan een op de vijf Nederlandse bloeddonoren (21 procent) heeft nu antistoffen tegen het coronavirus in het bloed. Dat constateert Sanquin uit eigen steekproeven. Antistoffen kunnen aantonen dat iemand besmet is geweest met het virus, of dat iemand ertegen is gevaccineerd.

In januari werden de antistoffen nog maar bij ruim 13 procent van de donoren aangetroffen. Een maand later was dit toegenomen tot 18,6 procent. Antistoffen helpen het virus te neutraliseren, maar volledige bescherming bestaat niet. "Je kan helaas niet in het algemeen zeggen dat iemand met antistoffen ook gegarandeerd immuun is", zegt arts-microbioloog Hans Zaaijer van Sanquin.

De bloedbank ziet de steekproeven, die wekelijks worden gedaan met het bloed van ongeveer 2000 donors, als een indicator voor de verspreiding van Covid-19 in Nederland. Toch zijn bloeddonoren niet helemaal representatief voor de Nederlandse bevolking. Minderjarigen mogen bijvoorbeeld nog geen bloed geven. De cijfers zijn volgens de woordvoerder wel "sterk indicatief".

Update 22:27 - Ministerie: geen reden AstraZeneca alleen aan 60-plussers te geven

In Nederland blijven ook mensen jonger dan 60 jaar ingeënt worden met het vaccin van AstraZeneca. Er is geen reden om alleen mensen boven de 60 jaar dit vaccin te geven, stelt het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) desgevraagd.

Duitsland heeft wel besloten deze vaccins vanaf woensdag alleen voor 60-plussers te gebruiken. Dat gebeurt vanwege "zeldzame, maar zeer ernstige bijwerkingen" die kunnen optreden, zoals bloedstolsels in het hoofd. Die traden vooral op bij vrouwen onder de 55 jaar. Voor mensen onder de 60 jaar kan inenting met AstraZeneca alleen nog als een arts dat voor een betrokkene specifiek goedkeurt.

De Duitse autoriteiten volgen hiermee een advies van de Duitse vaccinatiecommissie. De afgelopen tijd hadden landen, waaronder Nederland, uit voorzorg al een algehele pauze ingelast met deze inentingen. In Nederland en de meeste andere gestopte landen, is de vaccinatie met AstraZeneca onlangs hervat.

Update 20:10 - Minister De Jonge wil drie keer zo snel prikken tegen corona door betere logistiek

Minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid ziet de wijze waarop mensen op de GGD XL-priklocatie in Breda worden gevaccineerd als voorbeeld van hoe dat ook elders in Nederland zou moeten. "We gaan daar in het land van profiteren. Het is een mooi voorbeeld van hoe je via logistiek maximale efficiëntie bereikt", zei hij dinsdag tijdens een werkbezoek.

Bij de Bredase priklocatie hebben deskundigen uit het bedrijfsleven meegedacht over hoe je in kortere tijd zoveel mogelijk mensen kunt voorzien van een anti-coronaprik. "De inrichting was vrij inefficiënt omdat de administratie en het prikken tegelijk gebeurden", zegt Paul Enders van ASML, de kartrekker van het nieuwe logistieke proces. "Door deze processen uit elkaar te halen kun je iedereen optimaal benutten en hoeven prikkers niet meer te wachten totdat de administratie is afgewerkt."

Update 17:13 - Pinkpop uitgesteld naar volgend jaar

Muziekfestival Pinkpop wordt dit jaar niet meer gehouden. Het festival in Landgraaf wordt uitgesteld naar volgend jaar, zo meldt de organisatie dinsdag. Eerst was er sprake van dat het festival in augustus zou worden gehouden, maar daar is dus nu van afgezien.

Als reden geeft de organisatie op dat verschillende artiesten niet komen, waardoor de line-up niet meer zoals gewenst is.

Update 16:22 - Nederlandse intensive cares behandelden 10.000 coronapatiënten

Het coronavirus heeft in Nederland tot dusver 10.000 mensen op de intensive care doen belanden. Stichting Nationale Intensive Care Evaluatie (NICE), die de cijfers bijhoudt, registreert dinsdag de tienduizendste ic-opname van een Covid-19-patiënt sinds de uitbraak van het virus, nu ruim een jaar geleden. Van alle coronapatiënten die op de ic hebben gelegen, zijn er 2744 overleden. Aan het begin van de coronacrisis lag een patiënt die er slecht aan toe was gemiddeld 20 dagen op de ic. Dat werd mede door betere behandelopties met een kwart teruggebracht, tot 16 dagen. Dat is nog altijd veel langer dan de gemiddelde tijd die een patiënt op een ic doorbrengt: dat is slechts 2,5 dag. Gemiddeld nemen ic's jaarlijks 75.000 tot 80.000 patiënten op. Doordat coronapatiënten zo lang intensieve zorg nodig hebben, is de druk die 10.000 extra patiënten met zich meebrengen erg hoog.

De gemiddelde leeftijd van de coronapatiënten op de ic is 63 jaar, meldt Amsterdam UMC. Een afdeling van het ziekenhuis verzamelt de data voor de registratie. Daaruit blijkt dat ongeveer een op de drie ic-patiënten met Covid-19 jonger dan 60 jaar is. De overlevingskans is het laagst onder oudere patiënten. Van de patiënten tussen de 65 en 70 jaar overleeft 65 procent het, maar in de groep van 80 tot 85 jaar overlijdt 65 procent van de coronapatiënten die op de ic worden opgenomen.

Update 16:20 - Veel minder mensen gevaccineerd dan ministerie aankondigde

Ongeveer 280.000 mensen zijn in de afgelopen week gevaccineerd tegen het coronavirus. Dat zijn er aanzienlijk minder dan de ruim 400.000 coronavaccinaties die het ministerie van Volksgezondheid vorige week nog had aangekondigd.

Van maandag tot en met zondag zijn in totaal 280.572 mensen gevaccineerd.

Het aantal vaccinaties steeg wel ten opzichte van de weken ervoor. Van 15 tot en met 21 maart werden 210.254 mensen ingeënt. Toen lag de vaccinatie met AstraZeneca stil. Dat vaccin wordt sinds vorige week weer toegediend. Eind februari en begin maart werden per week meer dan 300.000 mensen gevaccineerd.

Nederland begon op 6 januari met vaccineren, als laatste land in de Europese Unie. Sindsdien hebben bijna 1,7 miljoen mensen de eerste prik gekregen. Van hen hebben zo'n 690.000 ook de herhaalprik gekregen, waarmee ze in elk geval voorlopig tegen het coronavirus beschermd zouden moeten zijn.

Update 16:11 - Nederland kreeg miljoen vaccindoses te weinig

Nederland heeft in de eerste drie maanden van het jaar ongeveer een miljoen vaccindoses minder ontvangen dan de bedoeling was. Vaccinfabrikanten Pfizer/BioNTech, Moderna en AstraZeneca leverden ongeveer 3,4 miljoen doses, terwijl dat er 4,3 miljoen hadden moeten zijn.

Met de eerste leveringen van eind vorig jaar erbij hadden er nu in totaal 4,5 miljoen doses geleverd moeten zijn, maar de teller staat op 3,6 miljoen doses.

Vooral AstraZeneca bleef achter. Dat bedrijf had in het eerste kwartaal 1,5 miljoen doses moeten leveren, maar de teller staat nu op ongeveer 885.000 doses. Moderna zou volgens het "indicatief leveringsoverzicht" 400.000 doses leveren, maar heeft tot nu toe bijna 240.000 doses geleverd.

Pfizer en BioNTech, die eind vorig jaar de eerste doses leverden, hebben tot nu toe 2,5 miljoen doses geleverd, een fractie minder dan de 2,6 miljoen doses die tot nu toe binnen hadden moeten zijn.

Update 15:46 - RIVM telt fors minder positieve tests in afgelopen etmaal

Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) heeft tussen maandagochtend en dinsdagochtend 5909 positieve coronatests geteld. Maandag waren het er 6804 (na correctie).

Op maandagen en dinsdagen zijn er minder positieve tests, omdat in de weekeindes minder mensen zich laten testen. In de loop van de week loopt het aantal meldingen van nieuwe gevallen op, met een piek op vrijdag en zaterdag.

Er zijn het afgelopen etmaal 36 sterfgevallen wegens corona geregistreerd. Een dag eerder waren het er tien.

Rotterdam is nu koploper nieuwe besmettingen met 282 positieve tests. Den Haag volgt met 229 gevallen. Amsterdam is derde met 218. Tilburg telde er 143 en Utrecht 108.

Update 15:27 - Meer dan 2400 coronapatiënten in ziekenhuizen

Het aantal coronapatiënten in de ziekenhuizen is gestegen tot 2410, het hoogste aantal sinds 19 januari. In de afgelopen 24 uur is het aantal patiënten met 68 toegenomen. Het is bovendien de zesde achtereenvolgende dag waarop het aantal opgenomen coronapatiënten stijgt, sinds woensdag kwamen er 223 mensen bij.

Verpleegafdelingen behandelen momenteel 1728 coronapatiënten, 61 meer dan op maandag en 135 meer dan op zondag. Het aantal patiënten op de intensive cares steeg met zeven naar 682.

Ook het aantal nieuwe opnames blijft stijgen. Afgelopen etmaal zijn 343 mensen op een verpleegafdeling of intensive care komen te liggen vanwege Covid-19, de ziekte die door het coronavirus wordt veroorzaakt. In de afgelopen zeven dagen heeft het LCPS 1960 ziekenhuisopnames gemeld, gemiddeld 280 per dag. Dat is het hoogste peil sinds 9 januari.

Update 15:17 - 'Wijzers in het rood', waarschuwt RIVM over toename besmettingen

Het aantal coronabesmettingen is afgelopen week met 13 procent toegenomen. Wat het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) betreft staan "alle wijzers in het rood". De afgelopen zeven dagen kwamen bij het instituut in totaal 51.866 meldingen binnen over positieve coronatesten. Dat is het hoogste aantal sinds begin januari. Toen was sprake van een dalende trend, nu stijgt het aantal coronagevallen al weken op rij.

Procentueel is de toename van de laatste week iets lager dan een week eerder, toen het RIVM 16 procent meer besmettingen rapporteerde.

De sterkste toename van het aantal besmettingen (plus 19 procent) noteerde het RIVM onder mensen van 70 tot en met 79 jaar. Thuiswonenden uit deze groep lopen het virus weer vaker op. Het aantal besmettingen per 100.000 inwoners ligt wel hoger in alle leeftijdscategorieën onder de 70 jaar.

Jongvolwassenen (18-24 jaar) vormen nog steeds de groep met de meeste coronagevallen. In hun leeftijdscategorie kwam er 17 procent bij. Per 100.000 inwoners zijn 422 positieve coronatesten afgenomen. In verpleeg- en verzorgingshuizen nam het aantal nieuwe coronagevallen juist af. Onder mensen boven de 80 jaar viel de stijging met 5 procent ook relatief mee. Dat is voor een deel te danken aan de vaccinaties.

Lees meer

Update 14:04 - Helft basisscholen stuurt klassen naar huis vanwege corona

Meer dan de helft (51 procent) van alle basisscholen in Nederland heeft afgelopen week één of meerdere klassen naar huis gestuurd vanwege coronabesmettingen. Gemiddeld ging het om twee klassen. De Algemene Vereniging Schoolleiders (AVS) meldt dat op basis van een eigen peiling onder ruim 1400 schooldirecteuren.

De AVS schat dat bijna 220.000 basisschoolleerlingen thuis in quarantaine hebben gezeten, op een totaal van circa 1,6 miljoen leerlingen.

Volgens de peiling moest 1,3 procent van de basisscholen noodgedwongen helemaal dicht vanwege coronagevallen. Op 49 procent van de scholen waren alle klassen gewoon op school. Bij de vorige peiling van de AVS, van 11 maart, was dat nog 57 procent.

Wat de AVS betreft benadrukken de cijfers het standpunt van de organisatie dat onderwijspersoneel met voorrang moet worden gevaccineerd. Het kabinet wil daar tot nog toe niet aan.

Update 12:01 - Bijwerkingencentrum: 189 sterfgevallen gemeld na coronaprik

Bijwerkingencentrum Lareb heeft tot nu toe 189 meldingen gekregen over mensen die zijn overleden na inenting met een vaccin tegen het coronavirus. Dat wil niet zeggen dat ze door het vaccin zijn gestorven, het centrum ziet geen "patronen van klachten" die wijzen op bijwerkingen waaraan mensen kunnen zijn overleden.

In de afgelopen twee weken zijn 51 nieuwe sterfgevallen na vaccinatie gemeld.

Verreweg de meeste overleden mensen waren 80 jaar of ouder en hadden al een kwetsbare gezondheid, door hun hoge leeftijd of door andere aandoeningen. Die gezondheidsproblemen lijken volgens het Lareb "de meest voor de hand liggende verklaring" voor het overlijden. Maar bij enkele ouderen kan het zijn dat hun toch al zwakke gezondheid is achteruitgegaan door de bekende bijwerkingen van het vaccin, zoals koorts.

Het bijwerkingencentrum kijkt onder meer naar het vaccin van AstraZeneca. De inentingen daarmee lagen 1,5 week stil vanwege mogelijke bijwerkingen. Het Lareb heeft tot nu toe drie meldingen gekregen van mensen met een combinatie van bloedstolsels (trombose) met een laag aantal bloedplaatjes in het bloed (trombocytopenie). Zo'n twee weken geleden stond de teller op twee meldingen. Die Nederlandse gevallen wijken wel af van de 25 meldingen uit andere Europese landen.

Het Lareb heeft in de afgelopen maanden 26.015 meldingen gekregen, waarin 151.771 mogelijke bijwerkingen van de coronavaccins worden genoemd. De meeste mensen hadden last van hoofdpijn, spierpijn en vermoeidheid en voelden zich niet lekker. Die bijwerkingen zijn allemaal bekend en ontstaan juist doordat het vaccin zijn werk doet: het vaccin leert het afweersysteem om het coronavirus te herkennen en uit te schakelen. Verder kregen 465 mensen last van zwellingen rond de prikplek. Die klachten verdwenen na een paar dagen.

Het gaat om meldingen die tot en met afgelopen zondag zijn binnengekomen en bekeken bij het Lareb. Ze hebben betrekking op ongeveer 2,3 miljoen gegeven vaccins.

Update 11:50 - Grapperhaus in quarantaine vanwege contact met besmet persoon

Minister Ferd Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) gaat in quarantaine omdat hij in de buurt is geweest van iemand met corona. De bewindsman werd daarover dinsdag ingelicht tijdens een debat in de Eerste Kamer. Daarop verliet hij het debat.

Het gaat om iemand "met wie ik, op ruime afstand, contact heb gehad", tijdens een werkbezoek afgelopen vrijdag. "Het betekent dat ik me morgen laat testen", zei Grapperhaus voordat hij de senaat verliet.

Update 04:52 - 'Coronavaccins zijn binnen een jaar niet meer effectief'

Het gros van 76 epidemiologen uit 28 landen verwacht dat binnen een jaar het coronavirus zodanig muteert dat de meeste huidige vaccins niet meer effectief zijn. Die inschatting doet twee derde van hen in een enquête die is uitgevoerd door de zogeheten People’s Vaccine Alliance, waarvan onder meer Oxfam Novib en Amnesty International deel uitmaken.

Bijna driekwart van de ondervraagden zei dat het delen van patenten en kennis de wereldwijde vaccinatiedekking zou kunnen vergroten. Dat is volgens de geënquêteerden belangrijk omdat 88 procent van hen verwacht dat een aanhoudend lage vaccinatiegraad in veel landen het waarschijnlijker maakt dat vaccinresistente mutaties optreden.

De People's Vaccine Alliance, een coalitie van meer dan 50 organisaties, waarschuwt dat met het huidige tempo mogelijk slechts 10 procent van de mensen in de meeste arme landen volgend jaar gevaccineerd kan worden. De alliantie roept overheden op er alles aan te doen om vaccins een "publiek goed" te maken.

Update 04:33 - Weekcijfers RIVM: meer dan 50.000 nieuwe coronagevallen

Opnieuw stijgt het aantal nieuwe coronagevallen. In de afgelopen week zijn waarschijnlijk ongeveer 52.000 besmettingen vastgesteld. Dat is 10 tot 15 procent meer dan in de week ervoor. Het zou het hoogste weekcijfer sinds 5 januari zijn.

Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) komt dinsdag met het exacte aantal. Vorige week meldde het instituut dat het in een week tijd 46.005 nieuwe gevallen had geregistreerd. Dat was ruim 16 procent meer dan de week ervoor. Gemiddeld kwam het neer op 6572 meldingen per dag.

In de zes dagen na die update zijn al 45.994 besmettingen aan het licht gekomen. Dat zijn gemiddeld 7666 gevallen per dag. Op zaterdag meldde het RIVM meer dan 8800 positieve tests, het hoogste aantal sinds 7 januari.

In de weekcijfers meldt het RIVM dinsdag ook hoeveel coronapatiënten afgelopen week zijn opgenomen in ziekenhuizen (vorige week 1441, van wie 313 op de intensive care) en hoeveel sterfgevallen zijn gemeld (vorige week 223). Het reproductiegetal staat momenteel op 1,08. Dat betekent dat het virus zich nog uitbreidt.

Update 03:11 - Ziekenhuizen lijken niet te kunnen opschalen naar 1700 ic-bedden

Het plan om in geval van crisis op te schalen naar 1700 intensive care-bedden lijkt onhaalbaar, vertellen meerdere ziekenhuizen aan het AD. Ic-artsen zeggen tegen de krant te vrezen niet genoeg handen aan het bed te krijgen en dat terwijl de derde golf coronabesmettingen oprukt.

"We gaan niet aan het aantal bedden van maart vorig jaar komen, dat kan ik wel voorspellen. Op elke ic is de personeelsinzet gedaald", zegt Harald Faber, hoofd van de ic in het Wilhelmina Ziekenhuis Assen. Zijn collega bij het UMC Groningen, Peter van der Voort, laat weten dat het hem zou ‘verbazen’ als Nederland tot 1700 bedden komt. Vorig voorjaar had het UMCG 112 ic-bedden voor coronapatiënten beschikbaar. Nu zijn dat er 63.

Ook Diederik Gommers, voorzitter van de Nederlandse Vereniging Intensive Care (NVIC), bevestigt dat dat moeilijk wordt. "Op veel ic's bestaan zorgen over de capaciteit, dat klopt. En als alle 75 ic's in Nederland twee, vijf of tien bedden minder kunnen leveren dan afgesproken, heb je een probleem."