LIVEBLOG | Coronagevallen stijgen snel, kabinet keert terug van reces

Vanaf zaterdagochtend gelden wederom strengere coronamaatregelen. Nachtclubs moeten dicht en meerdaagse evenementen worden verboden. Bij andere evenementen, zoals festivals en sportwedstrijden, is publiek welkom, mits iedereen een vaste zitplaats heeft op anderhalve meter. Volg in dit liveblog het laatste coronanieuws in Nederland.

• Aantal nieuwe bevestigde coronabesmettingen op zaterdag: 10.345, dat is hoger dan het weekgemiddelde (5.874)

• Op donderdag 8 juli testte 14,9 procent van de bij de GGD geteste personen positief

• Het aantal coronapatiënten in het ziekenhuis op vrijdag: 210, dat zijn er 14 meer dan op donderdag

• Het aantal coronapatiënten op de intensive care op vrijdag: 86, dat zijn er 4 minder dan op donderdag

• Op zaterdag is er 1 sterfgeval gemeld, in totaal zijn er tot nu toe 17.765 coronadoden officieel geregistreerd

• Tot nu toe zijn er naar schatting 17.625.182 coronavaccins toegediend. Op 4 juli waren in totaal 6.497.033 mensen volledig gevaccineerd, 4.360.388 mensen zijn gedeeltelijk beschermd tegen het virus

Update 22:33 - Gedragswetenschapper: zelfreflectie miste in de persconferentie

Reint Jan Renes, gedragswetenschapper aan de Hogeschool van Amsterdam, miste vrijdagavond op de coronapersconferentie zelfreflectie van demissionair premier Mark Rutte en zorgminister Hugo de Jonge. De bewindspersonen hadden niet anderen de schuld moeten geven van het sterk toegenomen aantal coronabesmettingen, maar beter kunnen zeggen dat ze zelf "beslissingen hebben genomen die achteraf niet heel erg verstandig waren", aldus Renes in Nieuwsuur. "Dat miste ik gister heel erg".

Renes vond ook de persconferentie op 18 juni al "verbazingwekkend". "Versoepelingen werden aangekondigd op een manier alsof het allemaal al klaar was. Er werd wel in een soort bijsluiter gegeven van: let op die 1,5 meter. Maar er werd tegelijkertijd wel heel blij gezegd: we gaan een fijne zomer in, natuurlijk mag je op vakantie, en de festivals komen er weer aan. Dat was op dat moment heel opmerkelijk."

Daardoor veranderde de norm al heel snel, zag Renes. "In zo'n persconferentie moet je nog steeds de urgentie laten voelen. Je moet zeggen dat je kleine stapjes neemt en laten zien dat je het onder controle probeert te houden."

Over hoe mensen zullen reageren op de teleurstelling dat er weer strengere maatregelen zijn ingevoerd, zegt de gedragswetenschapper dat "we weten dat we het heel moeilijk vinden als iets weer van ons wordt afgenomen". "Dus er zal in ieder geval weer frictie zijn. Wat je nu nodig hebt is dat er weer een duidelijk signaal komt van wat we gaan doen. En, over die twee persconferenties die we nu hebben gehad, een 'sorry, dat was niet helemaal heel handig'."

Verschillende Kamerleden reageerden vrijdagavond al boos op het in hun ogen gebrek aan zelfreflectie van Rutte en De Jonge. Zo bleef De Jonge erbij dat het "logisch en verantwoord" was om eind juni vrijwel alle coronamaatregelen los te laten. Alle coronacijfers daalden toen, terwijl mensen "razendsnel" gevaccineerd werden.

De Landelijk Studentenvakbond (LSVb) liet zaterdag weten het onterecht te vinden dat het jongeren wordt aangerekend dat het aantal coronabesmettingen snel stijgt. "Iedereen heeft zich aan de regels gehouden, dansen en uitgaan mochten weer, en nu lijkt het de schuld van de jongeren dat de vrijheden teruggedraaid moeten worden en het slechter gaat." Rutte zei tijdens de persconferentie desgevraagd dat het niet de schuld van jongeren was. "Heel veel van hen houden zich ontzettend goed aan de regels. Maar niet iedereen houdt zich eraan." Hij benadrukte dat dit geen verwijt is naar hen.

Update 19:36 - Flinke terugval in testafspraken na persconferentie

Veel mensen hebben zaterdag hun testafspraak bij Testen voor Toegang afgezegd na de persconferentie van vrijdagavond. De testorganisatie hield rekening met 50.000 geplande testafspraken, maar er zijn uiteindelijk maar 16.000 testen uitgevoerd, meldt een woordvoerder. Op vrijdag werden er nog ruim 102.000 testen gedaan.

Door de nieuwe maatregelen zijn er ineens een stuk minder toegangsbewijzen nodig. Zo maakten demissionair zorgminister Hugo de Jonge en demissionair premier Mark Rutte vrijdagavond tijdens een persconferentie bekend dat meerdaagse evenementen voorlopig niet meer gehouden mogen worden. Een evenement mag tot en met 13 augustus maximaal 24 uur duren. Het is een van de maatregelen van het kabinet om het groeiend aantal besmettingen met het coronavirus te stoppen.

Voor de horeca wordt het coronatoegangsbewijs, waarmee een uitzondering op de 1,5-meterregel mogelijk was, niet meer gebruikt tot en met 13 augustus. Discotheken en nachtclubs gaan helemaal dicht. Evenementen, culturele locaties en sportwedstrijden zijn wel toegankelijk, maar iedereen moet een vaste zitplaats hebben en op 1,5 meter afstand van elkaar zitten. Bij gebruik van het coronatoegangsbewijs (testen voor toegang) mag op deze locaties extra publiek aanwezig zijn. De beschikbare ruimte is beperkt: maximaal twee derde van de capaciteit mag worden gebruikt. Een toegangstest voor een coronatoegangsbewijs is vanaf komende dinsdag 24 uur geldig in plaats van 40 uur.

Update 19:22 - Koopmans over stijgende coronacijfers: 'Als het zo doorgaat, komen er weer strengere maatregelen'

OMT-lid Marion Koopmans sluit niet uit dat als er geen kentering komt in de cijfers, binnen één à twee weken strengere maatregelen nodig zijn. Dat laat ze weten aan Hart van Nederland. "We houden heel erg in de gaten wat er volgende week gaat gebeuren."

Lees hier verder

Update 15:35 - Kamer komt woensdag terug van reces voor debat over coronavirus

De Tweede Kamer komt woensdag terug van reces voor een debat over het coronavirus. Het was eigenlijk niet de bedoeling dat er zo snel weer over het virus gesproken zou worden, maar nu komt het parlement naar aanleiding van een nieuwe coronabrief van demissionair zorgminister Hugo de Jonge toch weer bijeen. Dat heeft de dagelijkse leiding van de Kamer zaterdagmiddag bevestigd.

Lees hier verder

Update 15:21 - Meer dan 10.000 nieuwe coronagevallen, hoogste aantal sinds kerst

Voor het eerst sinds 25 december zijn meer dan 10.000 nieuwe coronagevallen vastgesteld in één dag tijd. Tussen vrijdagochtend en zaterdagochtend kreeg het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu 10.345 meldingen van positieve tests. Dat is negen keer zo veel als het aantal van vorige week zaterdag.

Update 12:12 - LSVb: jongeren kan je de besmettingen niet aanrekenen

Het is onterecht dat het jongeren wordt aangerekend dat het aantal coronabesmettingen snel stijgt, zegt voorzitter van de Landelijk Studentenvakbond (LSVb) Ama Boahene. Na de persconferentie van vrijdagavond waarin nieuwe coronamaatregelen werden aangekondigd, heerst dan ook een vervelend gevoel onder jongeren. "Iedereen heeft zich aan de regels gehouden, dansen en uitgaan mochten weer, en nu lijkt het de schuld van de jongeren dat de vrijheden teruggedraaid moeten worden en het slechter gaat."

Jongeren hebben lang moeten wachten tot ze weer met vrienden konden uitgaan. "Dus als De Jonge dan zegt 'je kan dansen met Janssen en met Testen voor Toegang', dan is het ook terecht dat je dat gaat doen", verwoordt Boahene het sentiment onder jongeren.

Omdat er coronabrandhaarden ontstonden na horecabezoeken, moet die sector vanaf zaterdag tot halverwege augustus opnieuw de deuren elke dag om middernacht sluiten. "Jongeren hebben zich aan de regels gehouden, maar blijkbaar waren de regels niet geschikt, zo concludeert de regering nu zelf. Dat verwijt kun je jongeren niet maken."

Update 12:07 - GGD GHOR krijgt veel vragen over verkorten periode vaccinaties

Bij het callcenter van de landelijke koepel GGD GHOR Nederland komen zaterdag veel vragen binnen over het verkorten van de periode tussen coronavaccinaties. Demissionair minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) maakte in een brief aan de Tweede Kamer bekend dat de tijd die zit tussen de eerste en tweede vaccinatie de komende weken korter en "flexibel" wordt.

Hij zei nog niet hoeveel tijd het gaat schelen. Volgens de koepelorganisatie wordt er nog gesproken over aanpassing van dit zogeheten 'prikinterval', die mogelijk is omdat er genoeg vaccins beschikbaar zijn. In een bericht op Twitter vraagt de GGD GHOR Nederland iedereen "om verdere berichtgeving af te wachten".

Door mensen sneller hun tweede prik BioNTech/Pfizer of Moderna te geven, zijn ze eerder volledig beschermd. Tussen de twee prikken van Pfizer en Moderna zitten nu zes weken. Iemand is twee weken na de laatste prik volledig beschermd. Van het Janssen-vaccin is maar een prik nodig.

Update 10:44 - Kinderen van 12 en 13 kunnen prikafspraak plannen

Jongeren die zijn geboren in 2008 kunnen vanaf zaterdag een afspraak maken voor een coronavaccinatie, melden demissionair minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge en het RIVM. Dat kan telefonisch of online via www.coronavaccinatie-afspraak.nl.

Update 08:07 - Ruim 3,1 miljoen kijkers voor coronapersconferentie

Ruim 3,1 miljoen mensen hebben vrijdagavond gekeken naar de persconferentie over de aangescherpte coronamaatregelen van premier Mark Rutte en minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid). Dat meldt Stichting KijkOnderzoek.

De uitzending op NPO 1 was met ruim 1,9 miljoen kijkers het best bekeken. RTL 4 volgt met 992.000 kijkers en via SBS6 keken nog eens 238.000 mensen. Het extra journaal op NPO 1 was bovendien het best bekeken programma van de hele dag.

Na de persconferentie werd het NOS Journaal van 20.00 uur het best bekeken (ruim 1,8 miljoen kijkers). Verder was er ook een miljoenenpubliek voor EenVandaag (1,1 miljoen kijkers) en het RTL Nieuws van 19.30, daar keken iets meer dan een miljoen mensen naar.

Update 05:40 - Overheid gaat minder dubbel betalen voor coronatests

De overheid gaat minder dubbel betalen voor PCR-coronatests. Zeven hoogvolumelaboratoria, die gegarandeerd worden betaald voor deze tests, krijgen nu het leeuwendeel van de testmonsters uit de GGD-teststraten. Dit gaat ten koste van kleinere laboratoria, die inkomstenderving vrezen, meldt De Volkskrant.

Met deze zeven megalaboratoria is in garantiecontracten afgesproken dat zij indien nodig gegarandeerd 120 duizend tests per dag kunnen analyseren. Daarvan betaalt de overheid er maximaal eenderde sowieso, of die tests nu zijn benut of niet. Toch stuurde de overheid tot voor kort nog zo’n 45 procent van de door de GGD’s afgenomen PCR-tests naar de ruim vijftig kleinere (ziekenhuis)labs waarvoor nog eens moet worden afgerekend: per test zo’n 50 euro. Dat percentage is de afgelopen weken naar beneden gebracht. Vanaf komende week gaat nog zo’n 30 procent van de tests naar de kleinere labs, met als ondergrens 20 procent.

De kleinere laboratoria zijn bezorgd en waarschuwen in een brandbrief voor een "verschraling van het laboratoriumlandschap".

Update 03:30 - Na volledige vaccinatie nog twee weken wachten op groen vinkje

Mensen die volledig zijn ingeënt tegen het coronavirus moeten vanaf zaterdag twee weken wachten tot zij op basis van hun vaccinatie een QR-code aan kunnen maken in de CoronaCheck-app. Zo'n 'groen vinkje' geeft toegang tot bijvoorbeeld horecagelegenheden en evenementen waar geen 1,5 meter afstand gehouden hoeft te worden.

Tot dusver mocht iedereen meteen na de tweede prik - of na één prik met het Janssen-vaccin - weer naar de club of discotheek. Maar het aantal besmettingen loopt de afgelopen week zo hard op dat coronaminister Hugo de Jonge besloot de nieuwe regel in te stellen.

Vaccinatiebewijzen die vóór zaterdag zijn gemaakt, blijven geldig. Het ministerie van Volksgezondheid roept mensen die al wel een geldig bewijs hebben maar korter dan veertien dagen geleden zijn geprikt, op voorzichtig te zijn. De Gezondheidsraad houdt twee weken aan als termijn voor een goede bescherming.

Een groen vinkje in de CoronaCheck-app kan overigens ook worden verkregen door middel van een geldige negatieve testuitslag of een herstelbewijs dat aantoont dat iemand het afgelopen half jaar met corona is besmet en weer genezen.

Update 02:06 - De Jonge: tijd tussen twee prikken wordt korter en flexibel

De tijd die zit tussen de eerste en tweede vaccinatie wordt volgens demissionair minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) de komende weken korter en "flexibel". Hoeveel tijd het gaat schelen, vermeldt de minister niet in zijn brief aan de Tweede Kamer.

Het aanpassen van deze zogeheten 'prikinterval' is mogelijk omdat er genoeg vaccins beschikbaar zijn. Door mensen sneller hun tweede prik BioNTech/Pfizer of Moderna te geven, zijn ze eerder beschermd. Volgens De Jonge regelt de GGD het aangepaste prikschema de komende weken. Ook gaat de GGD andere "drempels voor vaccinatie" verder verlagen.

Tussen de twee prikken van Pfizer en Moderna zitten zes weken. Iemand is twee weken na de laatste prik volledig beschermd. Van het Janssen-vaccin is maar een prik nodig.

Update 01:43 - Aantal coronavaccinaties onduidelijk door juridisch gesteggel

Het is nog steeds onduidelijk hoeveel coronavaccinaties er zijn gezet. Dat komt doordat het RIVM en ICT-bedrijven maandenlang hebben gesteggeld over privacy, zo blijkt uit een reconstructie van Trouw.

De landelijke registratie van coronavaccinaties is vanaf de eerste inenting op achterstand geraakt omdat het RIVM en ICT-leveranciers in de zorg met elkaar botsten over de privacy van gevaccineerden.

Softwarebedrijven pleitten in januari voor zorgvuldigheid terwijl het RIVM haast had, er werd immers al ingeënt. De juridische discussie liep zo hoog op dat uitvoerders van de vaccinatiecampagne zoals huisartsen, verpleeghuizen en andere zorginstellingen maandenlang niet alle vaccinatieregistraties konden opsturen naar het RIVM.

Update 01:40 - Risiconiveaus regio's: 2 op zeer ernstig en 10 op ernstig

De risiconiveaus van veiligheidsregio's zijn flink opgeschaald. In twee regio's geldt nu het niveau 'zeer ernstig', in tien 'ernstig' en in dertien 'waakzaam'. Demissionair minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) schrijft dat in een brief aan de Tweede Kamer. Hij vermeldt niet om welke regio's het gaat.

Update 01:18 - OMT wilde maatregelen al voor het weekend laten ingaan

De aangescherpte coronaregels, waaronder een sluitingstijd voor horeca om middernacht en het volledig sluiten van nachtclubs, hadden al voor het weekend moeten ingaan. Dat adviseerde het Outbreak Management Team (OMT) tenminste in haar laatste spoedadvies. Het kabinet volgt dat advies niet op. De maatregelen gaan pas om 06.00 uur op zaterdag in. Kroegen en clubs zijn daardoor vrijdag nog open.

Ingewijden meldden dat het niet mogelijk was de maatregelen direct vrijdagavond al in te laten gaan. Het zou problemen met de handhaving opleveren.

Update 00:45 - Nog veel vragen bij festivals na aangescherpte maatregelen

Bij de festivals die de komende weken zouden plaatsvinden leven nog veel vragen. De meeste laten via de website of via sociale media weten binnenkort met meer informatie voor tickethouders te komen. Demissionair premier Mark Rutte en zorgminister Hugo de Jonge maakten vrijdag bekend dat meerdaagse festivals tot half augustus niet mogen doorgaan. Eendaagse evenementen mogen minder bezoekers ontvangen, die bovendien allemaal moeten zitten.

"Naar aanleiding van de persconferentie die vanavond werd gegeven, gaan we ons beraden. We komen snel bij jullie terug", laat de organisatie van Grasnapolsky weten. Het festival in Scheemda zou, net als Solar Weekend in Roermond, plaatsvinden in het laatste weekeinde van juli. Solar, dat het eerste grote meerdaagse festival van het seizoen zou zijn, noemde de verplichte afgelasting "een mokerslag".

Het Dicky Woodstock Festival, dat een week later zou worden gehouden in Steenwijkerwold, maakte vrijdagavond meteen bekend dat de 32e editie nog een jaar opschuift. De tickets blijven geldig voor het plattelandsfeest, dat volgend jaar plaatsvindt op 4, 5 en 6 augustus. "We vinden het ontiegelijk jammer, maar het is niet anders."

De organisatie van Freshtival, voorzien in het weekend waarin de strengere coronamaatregelen aflopen, wacht de verdere details af. "Ook wij zijn verrast, teleurgesteld en verdrietig over hetgeen we zojuist hebben gehoord", laat de organisatie weten. "Vooralsnog vallen onze festivaldagen buiten de uitgesloten periode (14 en 15 augustus). We wachten heel even af tot we alle details hebben ontvangen. Op basis daarvan kunnen we een betere inschatting maken van de situatie."

Hart van Nederland/ANP