LIVEBLOG | Coronadruk op de ziekenhuizen blijft verder afnemen

Nederland gaat volgende week mogelijk nog een beetje van het slot. Het kabinet hakt maandag de knoop door. Er is wel één belangrijke voorwaarde: de druk op de ziekenhuizen moet genoeg blijven afnemen. Volg in dit liveblog het laatste coronanieuws.

• Aantal nieuwe bevestigde coronabesmettingen op woensdag: 6.422, dat zijn er 864 meer dan op woensdag

• Tussen dinsdag 4 mei en maandag10 mei testte 13 procent van de geteste personen positief

• Het aantal coronapatiënten in het ziekenhuis op woensdag: 2.345, dat zijn er 135 minder dan op maandag

• Het aantal coronapatiënten op de intensive care op woensdag: 738, dat zijn er 10 minder dan op dinsdag

• Op woensdag zijn 16 sterfgevallen gemeld, in totaal zijn er tot nu toe 17.399 coronadoden geregistreerd

• Tot nu toe zijn er naar schatting 6.722.905 coronavaccins toegediend, het gaat dan zowel om eerste als tweede prikken

Update 22:35 - Voorlopig toch geen 18 miljoen coronasteun voor Sint Maarten

Sint Maarten krijgt voorlopig toch geen coronasteun, deze keer omdat de regering van het eiland nog steeds niet het wanbestuur van het vliegveld heeft aangepakt. Dat schrijft staatssecretaris Raymond Knops van Koninkrijksrelaties in een brief aan minister-president Silveria Jacobs van Sint Maarten.

De problemen bij Princess Juliana International Airport spelen al langer en het oplossen ervan was een voorwaarde voor verdere steun. Een bestuurder zou niet volgens de juiste procedures en zonder duidelijke redenen ontslagen zijn. Ook de benoeming van drie commissarissen zou niet volgens de regels zijn gegaan.

Sint Maarten is aandeelhouder van de luchthaven en meerdere keren tevergeefs gewaarschuwd om de problemen op te lossen, schrijft Knops. Volgens hem kan "onder deze omstandigheden niet van Nederland verlangd worden dat wij tientallen miljoenen euro's in dit economisch herstel blijven investeren". De staatssecretaris reist volgende week af naar het eiland en hoopt dat de regering daar met een voorstel komt om de problemen op te lossen.

sint-maarten

Update 21:40 - Ook de bibliotheken mogen volgende week weer open

Premier Mark Rutte heeft zojuist in het coronadebat gemeld dat ook de bibliotheken volgende week weer open mogen. De bibliotheken worden toegevoegd aan stap 2 van het openingsplan, iets wat D66, CDA, PvdA en ChristenUnie eerder op de dag aan het kabinet hadden gevraagd.

De bibliotheken mogen volgens de planning donderdag 20 mei de deuren weer openen, één dag later dan de andere verruimingen dus, omdat volgens Rutte nog het een en ander geregeld moet worden voor de heropening. Overigens hakt het kabinet maandag pas definitief de knoop door over de versoepelingen.

Update 20:10 - D66, CDA, PvdA en ChristenUnie willen bibliotheken heropenen

Verschillende partijen in de Tweede Kamer willen dat ook bibliotheken volgende week weer open mogen, mits de situatie in de ziekenhuizen dat toelaat. Coalitiepartijen D66, CDA en ChristenUnie dienen vandaag samen met oppositiepartij PvdA een voorstel daartoe in tijdens het coronadebat met het kabinet.

D66-Kamerlid Jan Paternotte vindt het krom dat boekwinkels, zij het met beperkingen, wel open zijn en bibliotheken niet. "Je mag wel naar binnen lopen en een boek kopen, maar niet naar binnen lopen en een boek lenen." Hij vindt dat bibliotheken een "belangrijke lokale functie" hebben en verwacht dat heropening waarschijnlijk niet tot meer regionale reisbewegingen leidt.

Het Outbreak Management Team (OMT) adviseerde begin deze maand om bibliotheken bij stap twee van het heropeningsplan open te laten gaan met inzet van toegangstesten, maar het kabinet wil die niet inzetten voor bibliotheken. De vier partijen willen nu dat bibliotheken alsnog onderdeel worden van de tweede stap van de versoepelingen.

coronavirus

Update 19:40 - Reizen naar Bonaire vanaf volgende week weer mogelijk

Vanaf volgende week woensdag is het voor Nederlanders weer toegestaan om naar Bonaire te reizen. Dat bevestigt het ministerie van Buitenlandse Zaken na berichtgeving door De Telegraaf. Gisteravond viel in een Kamerbrief van het kabinet al te lezen dat Caribische eiland niet langer als hoogrisicogebied wordt beschouwd.

Dat betekent dat de kleurcode volgende week woensdag van oranje naar geel kan, aldus een woordvoerder van het ministerie. Sinds eind vorig jaar stonden alle landen in de wereld op oranje, maar vanaf zaterdag zal voor andere afzonderlijke landen weer een apart reisadvies worden gegeven, zo maakte het kabinet op een coronapersconferentie bekend.

Volgens Haagse bronnen gaan Portugal, Finland, de Canarische Eilanden, de Balearen en Griekse eilanden in de Egeïsche Zee waarschijnlijk als eerste weer op geel. Welke landen weer 'geel' worden zodat mensen er vrij naartoe kunnen reizen, wordt door Buitenlandse Zaken direct na middernacht in de nacht van vrijdag op zaterdag bekendgemaakt.

Update 18:35 - Tweede Kamer debatteert over aangekondigde versoepelingen

Premier Mark Rutte en minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid moeten vanavond uitleg geven over de dinsdag aangekondigde versoepelingen van de coronamaatregelen. Kijk hier vanaf live mee naar coronadebat.

Update 17:50 - Helft van basisscholen heeft nog geen zelftesten ontvangen

De helft van de ongeveer 6.700 basisscholen in ons land heeft nog geen zelftesten ontvangen, terwijl het Ministerie van Onderwijs van plan was om alle coronatesten deze week onder scholen verdeeld te hebben. De Algemene Vereniging Schoolleiders (AVS) vindt het teleurstellend. "De testen lagen bijna nog eerder in de supermarkt dan op school."

Volgens AVS had het ministerie beloofd om voor 11 mei alle basisscholen te voorzien van coronazelftesten voor hun docenten. Maar door een vertraging is dit niet gelukt. Het ministerie verwacht eind deze week 90 procent van alle testen bezorgd te hebben. Volgende week volgt de rest van de scholen, belooft het departement.

De schoolleider vinden dat het onderwijs hoger op het prioriteitenlijstje van het kabinet moet komen. "Eigenlijk zouden ze alle leraren moeten vaccineren, net zoals het zorgpersoneel", stelt een woordvoerder van AVS. "Onderwijzers komen lopen veel risico doordat ze met zoveel kinderen in aanraking komen."

De vereniging gaat volgende week onderzoek doen naar het gebruik van zelftesten op de basisscholen die de testen al wel ontvangen hebben. AVS hoort dat sommige scholen ze niet gebruiken, omdat de test alleen preventief gebruikt kan worden. De basisscholen zien volgens de woordvoerder het nut van zo'n test niet in als je alleen de docent getest wordt.

Update 17:25 - Nog paar honderd tickets voor Eurovisie Songfestival te koop

Nog niet alle tickets voor het Eurovisie Songfestival zijn verkocht. Daarom is de kaartverkoop vanaf vandaag voor iedereen open. Er zijn een paar honderd toegangsbewijzen over, laat de organisatie van het liedjesfestijn weten. De drie shows die live op televisie worden uitgezonden zijn al wel uitverkocht.

Sinds zaterdag konden eerst de mensen die al een ticket voor de afgelaste editie van vorig jaar hadden een kaartje kopen. Vanaf maandag kregen andere fans die zich hadden ingeschreven een kans. Nu zijn de laatste toegangskaarten voor iedereen beschikbaar.

In totaal gaan er zo'n 27.500 kaarten in de verkoop voor negen shows in totaal. Bij iedere show mogen 3.500 mensen aanwezig zijn in Ahoy. Zo'n 3.800 tickets zijn gratis beschikbaar gesteld voor Rotterdamse minima. Het Eurovisie Songfestival wordt volgende week dinsdag, donderdag en zaterdag gehouden in Rotterdam.

Songfestival

Update 16:50 - Vrouw (53) krijgt vier weken cel voor bedreigen Van Dissel

De vrouw die RIVM-directeur Jaap van Dissel op internet heeft bedreigd is woensdag veroordeeld tot vier weken cel, waarvan twee weken voorwaardelijk met een proeftijd van twee jaar. Het Openbaar Ministerie (OM) had vier maanden cel, waarvan twee voorwaardelijk, geëist. Omdat Dieuwke P. al eerder twee weken in voorarrest heeft gezet, hoeft ze niet terug de cel in.

De 53-jarige vrouw uit Terneuzen gelooft in de complottheorie dat er een satanistisch en elitair pedonetwerk bestaat, waar Van Dissel ook toe zou behoren. Ze deelde foto's en video's geplaatst van een Nederlandse vlag waarop ze had geschreven dat Van Dissel een pedo is. Die vlag werd in brand gestoken. "Uitermate bedreigend", aldus de politierechter.

Dieuwke P. noemde de RIVM-directeur "een gevaar" en neemt geen afstand van deze uitspraak. Op vragen van de rechter waarom ze in de chatgroep zat en waar ze al dan niet in gelooft wilde ze geen antwoord geven. Wel benadrukte de vrouw dat het nooit haar bedoeling was iemand te bedreigen.

Update 16:05 - Weekgemiddelde van coronabesmettingen verder omlaag

In de afgelopen dag zijn er 6.422 nieuwe coronabesmettingen doorgegeven aan gezondheidsdienst RIVM. Dat zijn er 864 meer dan gisteren, maar op maandagen en dinsdagen zijn er doorgaans minder positieve gevallen dan later in de week. Dat komt doordat in de weekenden minder mensen zich laten testen op het coronavirus.

Vergeleken met vorige week woensdag daalde het aantal positieve tests het laatste etmaal met 832. Het weekgemiddelde is inmiddels verder gedaald tot het laagste peil sinds eind maart. In de afgelopen zeven dagen registreerde het RIVM gemiddeld 6.604 besmettingen per dag.

Het aantal bevestigde coronadoden is sinds gisteren gestegen met zestien. Dat wil niet zeggen dat al deze mensen in de afgelopen 24 uur zijn overleden, sterfgevallen worden soms namelijk met vertraging doorgegeven aan de gezondheidsdienst. Tot nu toe zijn er zeker 17.399 mensen in Nederland gestorven aan de gevolgen van het virus.

coronabesmettingen

Update 15:45 - Onderwijsbond: scholen pas heropenen bij positief OMT-advies

De Algemene Onderwijsbond (AOb) vindt het voortgezet onderwijs pas weer verder open moet gaan als het Outbreak Management Team (OMT) "heel duidelijk aangeeft dat dit verantwoord is". "Het gaat om de gezondheid van docenten en ondersteuners in de scholen. Daar moet je geen risico’s mee nemen", aldus de vakbond voor onderwijspersoneel.

Daarbij vraagt de AOb zich af of het verantwoord is om middelbare scholen weer volledig te openen zo lang nog niet iedereen die dat wil gevaccineerd is. "Als het OMT twijfelt zeggen wij: kies voor veiligheid. Want het is een bizar jaar geweest, als het moet houdt iedereen het de laatste zes tot acht weken, van 1 juni tot de zomervakantie, ook wel vol."

Het kabinet wil graag dat de scholen weer verder opengaan. Daarbij zou de huidige anderhalve meter afstand tussen leerlingen worden opgeheven, zodat scholieren allemaal weer in één klaslokaal kunnen. Op verzoek brengt het OMT volgende week een advies uit, waarna het kabinet uiterlijk 25 mei de knoop doorhakt. De versoepelingen in het voortgezet onderwijs zouden dan eventueel op 1 juni doorgevoerd kunnen worden

Update 15:30 - Van Dissel niet bang dat besmettingscijfers plots zullen stijgen

De kans dat het aantal coronabesmettingen en ziekenhuisopnamen binnenkort weer omhoog zal schieten is volgens RIVM-baas Jaap van Dissel niet groot. Hij zei vandaag in een technische briefing in de Tweede Kamer dat "met enige zekerheid te voorspellen" is dat de ingezette dalende trend niet ineens weer zal ombuigen tot een toename.

Van Dissel verwacht van de versoepelingen die het kabinet volgende week wil doorvoeren "een gering effect" hebben op de verspreiding van het coronavirus. Hij heeft "al met al vertrouwen dat stap 2 goed kan" omdat de piek lijkt achter ons te liggen. De RIVM-baas wijst erop dat de besmettingscijfers afnemen doordat steeds meer mensen immuun, zowel door vaccinatie als door eerder doorgemaakte infecties.

coronavirus

Update 14:50 - Aantal opgenomen coronapatiënten afgelopen dag fors gedaald

Het aantal coronapatiënten in ziekenhuizen is de afgelopen dag fors gedaald. Op dit moment zijn er 2.345 mensen met corona opgenomen, het laagste aantal in ruim een maand tijd (4 april). Ten opzichte van gisteren daalde het aantal opgenomen coronapatiënten met 135. Dat is de grootste afname binnen een dag sinds 1 januari.

Het aantal door coronapatiënten bezette ic-bedden daalde in het laatste etmaal met tien naar 738. Het is de zevende dag op rij dat het aantal ic-patiënten met corona daalt, en dat is sinds februari niet meer gebeurd. Ook het aantal nieuwe opnames daalt. In de afgelopen dagen zijn er gemiddeld 257 coronapatiënten per dag in het ziekenhuis beland, het laagste peil sinds 22 maart.

Update 13:53 - Zonnebankenbranche kwaad over voortdurende sluiting

De branchevereniging van zonnestudio's Samenwerking Verantwoord Zonnen (SVZ) is verbolgen over het feit dat de sector ondanks nieuwe coronaversoepelingen niet open mag. Ze wijzen erop dat het raar is dat prostituees wel weer aan de slag mogen, dat danslessen weer toegestaan worden en dat binnen sporten weer mag, maar binnen zonnen niet. Volgens de branchevereniging is dat niet uit te leggen.

Al eerder spande SVZ een kort geding aan tegen de voortdurende gedwongen sluiting, terwijl zonnestudio's in de ogen van de branchevereniging veel veiliger zijn dan sommige contactberoepen. Juist die indeling van de branche als niet-contactberoep lijkt de zonnebanken nu in de weg te zitten. Ook andere zogeheten publieke plaatsen als musea moeten de deuren gesloten houden.

De branchevereniging wijst er nogmaals op dat reserveren en betalen bij de zonnestudio vooraf kan, dat klanten hun eigen ruimte hebben die regelmatig schoon wordt gemaakt en dat er nauwelijks contact met het personeel hoeft te zijn.

Update 13:30 - Druk op reguliere zorg lijkt stabieler te worden

Ziekenhuizen hebben het nog steeds ontzettend druk met de zorg voor coronapatiënten, maar de druk op zorg voor mensen met andere klachten lijkt iets stabieler te worden. Zo zijn er iets meer operatiekamers in gebruik dan vorige week. Negen ziekenhuizen kunnen zorg die binnen zes weken moet worden gegeven niet binnen die periode leveren, en dat is gelijk aan vorige week. Dat zegt de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa).

Het aantal ziekenhuizen dat "kritieke planbare zorg", zoals kankerbehandelingen, niet meer helemaal volgens planning kan leveren, is wel iets gestegen. Nu ondervinden 28 ziekenhuizen problemen, vorige week waren het er 26. Zo'n 38 procent van de ziekenhuizen kan geen planbare zorg leveren, zoals knie-, heup- en staaroperaties. Vorige week was dit 35 procent.

Huisartsen hebben ongeveer 103.000 mensen doorverwezen naar ziekenhuizen. Dat zijn er minder dan zonder corona-uitbraak kon worden verwacht. Ongeveer 7400 mensen werden doorverwezen naar de geestelijke gezondheidszorg en dat zijn er juist meer dan verwacht zónder corona.

Update 12:45 - Aantal opnames afgelopen dagen bijna kwart lager dan tijdens piek

Het aantal nieuwe ziekenhuisopnames van coronapatiënten lag de afgelopen vier dagen al bijna een kwart lager dan tijdens de piek van eind april. Voorzitter Ernst Kuipers van het Landelijk Netwerk Acute Zorg (LNAZ) maakte dat woensdag duidelijk in een presentatie aan Tweede Kamerleden.

Kuipers meldde dat het totale aantal opgenomen coronapatiënten de afgelopen 24 uur verder is gedaald, met 135. De afgelopen vier dagen werden gemiddeld 239 mensen met Covid-19 per dag opgenomen in de ziekenhuizen. Dat is de som van opnames op verpleegafdelingen en intensive cares. In de laatste weken van april piekte dat gemiddelde nog op 312. Het cijfer van de laatste vier dagen dat de voorzitter van de acute zorgsector noemde, ligt 23,4 procent daaronder. "Dit toont aan dat de trend zich voortzet en dat is gunstig", zei Kuipers.

Als de dalende trend aanhoudt, kunnen de voorgenomen versoepelingen van de coronamaatregelen volgende week wat het kabinet betreft doorgaan. Minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) heeft laten weten dat vanaf 19 mei een tweede stap wordt gezet als het zevendaagse gemiddelde van de ziekenhuis- en ic-opnames met 15 tot 20 procent is afgenomen. Dat niveau moet twee dagen eerder zijn bereikt. "Wanneer niet aan deze eis wordt voldaan, wordt de pauzeknop ingedrukt", schreef De Jonge.

Update 12:30 - Duizenden proberen wekelijks voor te dringen bij prik

Duizenden Nederlanders proberen een vaccinatie-afspraak in te plannen, nog voor ze aan de beurt zijn. De GGD belt wekelijks bijna 3000 onrechtmatige afspraken af. "Als je voordringt, neem je een plek van iemand in die deze vaccinatie misschien nog harder nodig heeft dan jij. Wacht alsjeblieft op je beurt." Dat zegt een woordvoerder van de GGD tegen RTL Nieuws. Dagelijks plannen zo'n 85.000 mensen een afspraak in voor hun coronavaccinatie.

Maar ongeveer 0,5 procent van die afspraken wordt gemaakt door mensen die daarvoor nog niet in aanmerking zijn gekomen, meldt de GGD. Dat betekent dat er iedere week zo'n 2975 mensen proberen voor te dringen bij het maken van een vaccinatie-afspraak.

Update 11:08 - Huisartsen krijgen vergoeding voor extra werk rond vaccinaties

Huisartsen krijgen een aanvullende vergoeding voor het extra werk dat ze hebben gekregen door de coronavaccinaties en de pauze met het vaccin van AstraZeneca. Ze moesten door de onderbreking bijvoorbeeld patiënten afbellen en later, toen het vaccineren werd hervat, opnieuw uitnodigen. Ook voor het selecteren en uitnodigen van patiënten uit bepaalde medische risicogroepen, die met voorrang worden geprikt door de GGD of door teams die mensen thuis vaccineren, krijgen de huisartsen een extra bedrag.

De Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV) heeft nieuwe afspraken over vergoedingen gemaakt met het ministerie van Volksgezondheid. Dat was volgens de vereniging nodig "omdat de werkzaamheden van huisartsen voor de Covid-vaccinaties veel meer behelzen dan we vooraf wisten". Zo werden huisartsen overspoeld met vragen van patiënten, "wat een forse belasting is voor de medewerkers in de praktijken. Ook vergt de uitvoering van de vaccinaties sowieso meer tijd dan vooraf verwacht", aldus de LHV.

Huisartsen vaccineren mensen tussen de 60 en 64 jaar met het vaccin van AstraZeneca. Het gebruik daarvan lag vanwege meldingen over zeldzame, maar ernstige bijwerkingen enige tijd stil. Het gaat om de combinatie van trombose en een laag aantal bloedplaatjes. Dat specifieke ziektebeeld doet zich vooral voor bij jongere mensen. Voor de 60-plussers is de kans om ernstig ziek te worden van het coronavirus vele malen groter dan het risico op zeldzame bijwerkingen.

In totaal bedraagt de aanvullende vergoeding voor de huisartsenpraktijken 2 euro per ingeschreven patiënt. Voor de vaccinatie van patiënten die zelf langs kunnen komen, krijgen huisartsen 21 euro per toegediend vaccin. Dat bedrag blijft hetzelfde. Voor de thuisvaccinatie van niet-mobiele ouderen geldt een veel hoger tarief, van ruim 90 euro. "Dit traject is erg arbeidsintensief, door de specifieke voorbereidingen en uitvoeringseisen die dit met zich meebrengt", legt de LHV uit.

Update 10:36 - 'Zorgbonus is te weinig, er moet een structurele oplossing komen'

Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland (V&VN) vindt de zorgbonus bij lange na niet genoeg. Volgens de beroepsvereniging moet er een structurele aanpassing in de zorg komen, in plaats van een eenmalige bonus.

Het demissionaire kabinet wil een bonus geven aan iedereen die in de zorg werkt en maximaal twee keer modaal verdient. Zorgmedewerkers krijgen een netto-uitkering van tussen de 200 en 240 euro. De hoogte is afhankelijk van het aantal aanvragen.

Vorige maand kwam demissionair zorgminister Tamara van Ark met twee opties voor de zorgbonus. De ene optie was een bonus van 500 euro netto voor de mensen die met coronapatiënten werken, de andere was een lagere voor iedereen.

"Een bonus van 200 of 500 euro is allebei niets", zegt een woordvoerder van V&VN. "Het moet goed geregeld worden. Als je echt iets wil doen aan goed zorgpersoneel vasthouden, waarderen en werven, heb je een structurele aanpassing nodig." Volgens de woordvoerder moet het demissionair kabinet investeren in betere beteugeling van de werkdruk, een goede beloning en meer zeggenschap voor zorgmedewerkers. "Op dit moment is er een tekort van 40.000 mensen in de zorg. Als we zo doorgaan wordt dat een tekort van 100.000."

Update 10:22 - Burgemeester Halsema werkt uit voorzorg thuis

Burgemeester Femke Halsema van Amsterdam is uit voorzorg in quarantaine gegaan en werkt de komende dagen vanuit huis. Daartoe heeft ze besloten nadat ze een melding had gekregen van de CoronaMelder-app dat ze in de buurt is geweest van iemand die besmet was.

Halsema heeft geen klachten. Ze heeft een eerste test gedaan en die was negatief, zegt haar woordvoerder. Donderdag volgt een tweede coronatest.

Update 09:58 - 'Zorgbonus is pure minachting voor verpleegkundigen'

De bonus van 200 tot 240 euro voor zorgpersoneel van het demissionaire kabinet is "pure minachting van verpleegkundigen en verzorgenden", reageert Michel van Erp van de medische vakbond NU'91. "Hoe kan het kabinet nu nog ooit spreken over waardering voor deze beroepsgroep, als je eerst 500 euro in het vooruitzicht stelt en dat nu opeens meer dan halveert", vraagt de vakbondsman zich af.

Van Erp vraagt zich ook af hoe het kabinet nog ooit geloofwaardig kan zijn voor zorgmedewerkers. "Er wordt een gigantisch groot beroep op deze mensen gedaan. Tot op de dag van vandaag is het hartstikke druk in de ziekenhuizen, mensen werken veel meer dan ze zouden moeten werken. Dat doen ze ook allemaal, ze houden de zorg draaiend in Nederland. Mensen zijn teleurgesteld en boos over dit fooitje dat ze nu krijgen", aldus Van Erp.

Het kabinet maakte woensdag de bonus bekend voor alle medewerkers in de zorg. Vorige maand kwam het kabinet met twee opties voor de bonus. Of net als vorig jaar een bonus voor alle medewerkers of een bonus alleen voor zorgmedewerkers die veel werken met corona. Zij zouden dan een bonus van netto 500 euro krijgen.

Update 09:00 - 1 op 100 besmette personen was volledig gevaccineerd

Mensen die zijn gevaccineerd tegen het coronavirus raken amper nog besmet, maar uit cijfers die het Outbreak Management Team (OMT) vermeldt in zijn laatste advies, blijkt nog eens dat vaccinatie geen volledig garantie geeft. Van alle mensen die in april positief testten, was 1 procent volledig gevaccineerd, meldt het OMT. Nog eens 2 procent had een eerste dosis vaccin gekregen, maar liep het virus toch nog op. Van 7 procent van de besmette personen was de vaccinatiestatus onbekend.

In hoeverre coronavaccins besmettingen voorkomen, verschilt per vaccin. Uit klinische onderzoeken bleek bijvoorbeeld dat het vaccin van Pfizer/BioNTech het risico met 95 procent verlaagt. Bij Janssen is dat 66 procent. Het risico om ernstig ziek te worden vermindert na een prik van dit in Nederland ontwikkelde vaccin met 85 procent.

Geen enkel vaccin biedt 100 procent bescherming. Los van de vastgestelde effectiviteit duurt het na de volledige vaccinatie ook nog een week (bij het vaccin van Pfizer/BioNTech) tot twee weken (Moderna, AstraZeneca, Janssen) voordat de maximale bescherming is bereikt.

Dat de vaccinatiestatus niet altijd bekend is, komt doordat de registraties niet compleet zijn. Sommige mensen geven geen toestemming om te noteren dat ze zijn gevaccineerd. Ook de verzameling in het centrale systeem van het RIVM is nog niet volledig. Het OMT meldt dat de compleetheid van dat systeem wel is toegenomen. Die wordt nu geschat op 77 tot 78 procent.

Update 08:32 - 'Uitval overbelast personeel bedreiging voor de ziekenhuiszorg'

De hoge uitval van overbelast ziekenhuispersoneel vormt "een bedreiging voor de kwaliteit en continuïteit van zorg", waarschuwt de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) nog eens in een brief aan minister Tamara van Ark (Medische Zorg). Aandacht voor de "duurzame inzetbaarheid" van zorgverleners is van groot belang, schrijft de inspectie. Die vindt de laatste ontwikkelingen wel "voorzichtig hoopvol" stemmen.

De toezichthouder merkt op dat onder artsen en verpleegkundigen "een breed gedeeld gevoel van falen" ontstaat, omdat niet alle patiënten meer de zorg krijgen die zij verdienen. Het is daarom "van belang dat er voldoende nazorg en steun is voor zorgverleners, vooral wanneer zij betrokken zijn bij een incident in de patiëntenzorg of geconfronteerd worden met agressie van patiënten en hun naasten".

Dat het aantal ziekenhuisopnames inmiddels daalt, komt geen moment te vroeg, zo maakt de brief duidelijk. Als de druk op de ziekenhuizen nog verder zou toenemen, dan zou op korte termijn mogelijk "een onbeheersbare situatie" ontstaan, stelt de inspectie vast. Als meer personeel uitvalt, zou de intensive care-capaciteit kunnen dalen en zullen "op grote schaal opnamestops ingesteld moeten worden".

Zoals bekend gaat het hoge aantal coronapatiënten in de ziekenhuizen ten koste van zorg aan anderen. Vooral in de laatste week van april zijn er door de hoge druk "momenten geweest waarop de situatie zeer nijpend was", beschrijft de inspectie. Door goede samenwerking in de sector zijn de meeste knelpunten wel opgelost.

De brief werd afgelopen vrijdag verstuurd naar de minister en is nu samen met andere stukken over de coronasituatie doorgestuurd naar de Tweede Kamer. In de dagen voor het schrijven was de situatie "overwegend beheersbaar". "Toch blijft de druk zeer hoog en doen zich ook lokale pieken in de instroom voor, die maken dat ziekenhuizen tijdelijke opnamestops moeten instellen", voegt de inspectie eraan toe. Ziekenhuizen staan ook de komende weken nog "voor grote uitdagingen" om de zorgcapaciteit op peil te houden.

Update 08:12 - Bijna 4 miljoen kijkers volgen coronapersconferentie

Ruim 3,9 miljoen Nederlanders keken dinsdagavond naar de coronapersconferentie van demissionair premier Mark Rutte en demissionair zorgminister Hugo de Jonge. Dat meldt Stichting KijkOnderzoek. De persconferentie werd uitgezonden op NPO 1 (2,48 miljoen kijkers), RTL 4 (1,01 miljoen kijkers) en SBS6 (431.000 kijkers).

De persconferentie, waarin mogelijke versoepelingen werden aangekondigd met ingang van volgende week, trok minder kijkers dan de laatste op 21 april. Toen keken er ruim 4,7 miljoen Nederlanders. De coronapersconferentie van eind april 2020 trok destijds vooralsnog de meeste kijkers. Maar liefst 7,8 miljoen Nederlanders schakelden toen in.

De persconferentie op NPO 1 was dinsdag met 2,48 miljoen kijkers het best bekeken programma. Hierna volgen het NOS Journaal om 20.00 uur en de Vooravond op NPO 1, die met respectievelijk 2,28 miljoen kijkers en 1,53 miljoen kijkers het tweede en derde best bekeken programma waren.

Update 07:50 - OMT: versoepelen is makkelijk, maar terugdraaien haast onmogelijk

Het versoepelen van coronamaatregelen is eenvoudig, maar het terugdraaien van versoepelingen als de situatie toch tegenvalt zal "welhaast onmogelijk" zijn, waarschuwt het Outbreak Management Team (OMT). In het laatste advies aan het kabinet roepen de deskundigen het kabinet op tot terughoudendheid. Ze wijzen erop dat het aantal besmettelijke personen "nog altijd hoog is".

In de ziekenhuizen is de piek in opnames waarschijnlijk wel achter de rug, maar "van een evidente daling in bedbezetting is nog geen sprake", aldus het OMT. De afname die de deskundigen willen zien, is nog niet gerealiseerd. Ze adviseren de volgende stap in versoepelingen pas door te zetten als het zevendaags gemiddelde in het aantal opnames met 20 procent is afgenomen. Volgens de rekenmethode van het OMT is dat nog niet het geval. Het gaat in dit opzicht wel de goede kant op: uit cijfers van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu bleek dinsdag dat het aantal opnames vorige week 22 procent lager lag dan de week daarvoor.

Het kabinet volgt het OMT op dit punt. Als het aantal opnames volgende week niet zo'n 20 procent lager ligt dan tijdens de piek van eind april, dan drukt het "op de pauzeknop", zo werd dinsdagavond duidelijk.

Als het aantal besmettingen blijft dalen en de vaccinaties volgens schema blijven verlopen, heeft de tweede stap van versoepelingen "slechts een iets langzamere daling van de epidemie tot gevolg", stellen de gezondheidsexperts vast. Het kan echter ook tegenvallen. Als niet aan de "optimistische voorwaarden" wordt voldaan, gaat de daling aanmerkelijk langzamer en kan de druk op ziekenhuizen en intensive cares nog wekenlang hoog blijven, waarschuwen ze. Sterker nog: "Het te snel versoepelen kan ook het perspectief op een zomerperiode met minder maatregelen teniet doen."

Ziekenhuisopnames zijn niet het enige probleem. Het OMT herinnert eraan dat ook jongeren die het virus oplopen en niet in het ziekenhuis terechtkomen, daar langdurige klachten aan over kunnen houden.

Update 07:12 - Vaccinatieprogramma voor zeevarenden begint half juni

Medio juni start een vaccinatieprogramma voor zeevarenden. Daarvoor komen alle zeevarenden in aanmerking die werken op zeeschepen onder Nederlandse vlag of in Nederlands beheer. Door de prikken kunnen mensen hun werk aan boord van zeeschepen wereldwijd veilig voortzetten, stelt de Koninklijke Vereniging van Nederlandse Reders (KNVR). Die voert het beheer over het programma.

Onder regie van het RIVM is de afgelopen maanden onderzocht in hoeverre zeevarenden gebruik kunnen maken van de reguliere nationale vaccinatiestrategie. Daaruit bleek dat zeevarenden een aparte aanpak vergen, onder meer vanwege hun werk over alle grenzen heen. Al sinds januari 2020 staan zeevarenden wereldwijd voor flinke uitdagingen om hun werk te doen, schetst de KNVR. Ze konden vaak maandenlang niet worden afgelost. En van internationale reisbeperkingen die van land tot land verschillen zijn ze nog steeds continu de dupe. Dat zeevarenden nu kunnen worden gevaccineerd, ongeacht hun nationaliteit, stelt rederijen onder meer in staat om te voldoen aan hun zorgplicht, stellen de reders.

Ongeveer 49.000 Janssen-vaccins worden vanaf medio juni, in termijnen, beschikbaar gesteld. Daarvan is één vaccinatie nodig. Dat is belangrijk, want zeevarenden brengen slechts beperkt tijd door in Nederland, namelijk tijdens het verlof of om naar huis of naar een schip te reizen.

Omdat alle zeevarenden nooit binnen één aaneengesloten periode in Nederland zijn, zal vaccinatie over de komende maanden worden uitgespreid. De KVNR gaat een centrale rol spelen in de logistieke uitwerking van de vaccinatie-aanpak. Inenting gebeurt in een aantal grotere havens en op Schiphol.

Update 07:00 - Giro555 open voor coronabestrijding in arme landen

De samenwerkende hulporganisaties openen woensdag Giro555 voor een nationale actie om corona te bestrijden in arme en kwetsbare landen. Aftrap is de vaccinatie-locatie bij De Jaarbeurs in Utrecht. Dat heeft het Rode Kruis laten weten. "Of je nou in Afrika, Europa of Azië woont: het is pas veilig wanneer iedereen gevaccineerd is", zegt Suzanne Laszlo, actievoorzitter van Giro555.

"De ramp in India laat de verwoestende gevolgen van corona zien, en maakt schokkend duidelijk dat sneller vaccineren van levensbelang is", zeggen de hulporganisaties. Zij maken zich ook grote zorgen over de situatie in Nepal. Het ingezamelde geld is voor coronaslachtoffers en voor het mogelijk maken van vaccineren in kwetsbare landen. Ook wordt er medische noodhulp mee bekostigd.

Update 06:18 - Fors meer klachten over geluidsoverlast sinds corona

Sinds de corona-uitbraak in Nederland is er flink meer geklaagd over geluidsoverlast. Dat concludeert dataplatform LocalFocus na een analyse van politiecijfers. De politie kreeg tussen maart 2020 en februari 2021 bijna 187.000 herriemeldingen, tegenover 120.000 in dezelfde periode het jaar ervoor.

Dat betekent een stijging van ruim 50 procent van het aantal meldingen in coronatijd. In alle provincies en gemeenten in Nederland is meer geklaagd over geluidsoverlast dan in het jaar ervoor. Ook is er in alle onderzochte maanden meer geklaagd dan dezelfde periode een jaar eerder. Augustus had met een toename van ruim 70 procent veruit de hoogste piek, maar ook de eerste twee maanden van dit jaar lag het aantal meldingen bijna dubbel zo hoog dan het jaar ervoor, ziet LocalFocus.

In provincie Noord-Holland steeg het aantal overlastmeldingen met ruim 80 procent het hardst. De luidruchtigste gemeente in coronatijd is gezien de meldingen Groningen, gevolgd door Den Helder, Zandvoort, Leiden en Utrecht.

De meldingen die toenamen betroffen vooral geluidshinder in het algemeen, zoals herrie van buren of mensen op straat. Overlast door evenementen en horeca daalde tijdens de coronatijd.

Update 06:17 - Mogelijk minder vaccins van Janssen geleverd

Mogelijk worden er minder vaccins van Janssen geleverd. Dat komt door productieproblemen bij de fabriek van moederbedrijf Johnson & Johnson in de Verenigde Staten, aldus demissionair coronaminister Hugo de Jonge in een brief aan de Tweede Kamer.

Hij had deze maand gehoopt op een "stabiele instroom" van ongeveer een miljoen vaccins tegen het coronavirus. Maar zover is het niet gekomen.

De Amerikaanse voedsel- en medicijnenautoriteit FDA heeft onlangs een fabriek gesloten waar grondstoffen voor het vaccin van Janssen werden gemaakt. Er waren onder meer problemen met hygiëne. Johnson & Johnson gaat er nog wel van uit dat het dit jaar nog steeds de beloofde 200 miljoen coronavaccins van Janssen aan de Europese Unie plus Noorwegen en IJsland zal leveren.

Ook blijven de leveringen van farmaceut AstraZeneca onvoorspelbaar, aldus De Jonge. "De ene week zijn ze heel hoog, de andere week zijn er geen leveringen." De EU is daarom een proces begonnen tegen het bedrijf.

Update 06:00 - Kabinet wil bonus geven aan alle zorgmedewerkers

Het demissionaire kabinet wil een bonus geven aan alle medewerkers in de zorg. Ze krijgen dan een netto-uitkering van 200 tot 240 euro, schrijft minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) aan de Tweede Kamer.

Vorige maand kwam het kabinet met twee opties voor de bonus. Of net als vorig jaar een bonus voor alle medewerkers of een bonus alleen voor zorgmedewerkers die veel werken met corona. Zij zouden dan een bonus van netto 500 euro krijgen.

De Jonge gaf al eerder aan een voorkeur te hebben voor het belonen van alle zorgmedewerkers. Wel is er een inkomensgrens. De bonus gaat naar medewerkers die maximaal twee keer modaal verdienen.

Een voorstel van de ChristenUnie om de inkomensgrens voor een bonus te verlagen naar 1,5 keer modaal ziet De Jonge niet zitten. "De gezamenlijkheid waarin alle zorgprofessionals hard werken binnen de sector vraagt om een onderlinge solidariteit. Dat brengt met zich mee dat ik een bredere doelgroep laat voorgaan op een beperkte stijging van het bonusbedrag", aldus de bewindsman.

Op uiterlijk 15 juni moet het loket opengaan waar de bonus kan worden aangevraagd. Fysiotherapeuten en verloskundigen komen dit jaar ook in aanmerking voor een zorgbonus. Zij kregen hem vorig jaar nog niet. Ook schoonmakers, zzp'ers en uitzendkrachten kunnen weer een bonus krijgen.

Vorig jaar werd een bonus van 1000 euro uitgekeerd aan zorgmedewerkers. Dat kostte meer dan 2 miljard euro. Dit jaar is 720 miljoen euro beschikbaar voor de bonus.

Hart van Nederland/ANP