Sommige jonge vrouwen kunnen geen tampons of maandverband betalen

Ook in Nederland zijn er meisjes en jonge vrouwen die niet altijd tampons of maandverband kunnen betalen. Dat blijkt uit onderzoek van hulporganisatie Plan International en De Bovengrondse, een platform voor feminisme. Negen procent van de meisjes en jonge vrouwen tussen 12 en 25 jaar heeft onvoldoende geld om maandverband of tampons te kopen om hun menstruatie veilig en comfortabel door te komen. De zogenoemde menstruatie-armoede leeft onder klanten van de Voedselbank, dak- en thuislozen en ongedocumenteerden. De problemen leiden tot irritaties en zelfs infecties bij vrouwen die onvoldoende maandverband of tampons kunnen kopen. "Er komen wel eens vrouwen helemaal doorgelekt aan, omdat ze geen producten tot hun beschikking hebben", laat een hulpverlener van een Inloophuis weten.

Alternatieven voor maandverband

De vrouwen die geen afdoende menstruatiemateriaal kunnen betalen gebruiken diverse oplossingen. Soms wordt wc-papier gebruikt, maar ook luiers of vodden worden gebruikt als alternatief. Twee procent van de vrouwen met dit probleem hergebruikt maandverband of tampons. Volgens Plan International en De Bovengrondse veroorzaakt menstruatie-armoede een dubbel taboe. Het bespreken van geldgebrek is lastig, over menstruatie praten komt daar nog eens bij. Zo wordt het probleem niet altijd aangekaart bij hulpverleners. Ook blijkt dat de helft van de meisjes en jonge vrouwen zich vies voelt als ze ongesteld zijn. Ook blijkt dat het onderwerp menstruatie moeilijk te bespreken is met vrienden en familie.

Op veel plekken een taboe

Plan International werkt in veel landen om de armoede te bestrijden. De organisatie komt daar menstruatie als taboe vaker tegen. “Een gebrek aan kennis en diepgeworteld bijgeloof en tradities rondom ongesteldheid beperken meisjes en vrouwen wereldwijd enorm in hun vrijheid en ontwikkeling”, zegt Mascha Singeling van Plan International. “Zo worden meisjes en vrouwen in Nepal een week lang verbannen naar een schuur omdat ze als onrein worden gezien en mogen menstruerende meisjes in Uganda niet door de tuin lopen omdat gedacht wordt dat planten anders doodgaan.” In veel Afrikaanse landen gaan meisjes niet naar school als ze ongesteld zijn. Plan International en De Bovengrondse willen met hun onderzoek in Nederland aandacht vragen voor de onbesproken problemen van menstruatie. Ongesteldheid moet volgens de organisaties uit de taboesfeer gehaald worden. Sinds kort is er daarom ook een ongesteldheids-emoji ontworpen. Daarnaast zamelt De Bovengrondse geld in voor vrouwen die te maken hebben met menstruatie-armoede.

Gratis maandverband of tampons

Eerder bleek uit Plan International dat ook in Engeland sprake is van menstruatie-armoede. In maart van dit jaar kondigde de regering daar aan dat maandverband en tampons op alle middelbare scholen gratis beschikbaar worden. In Schotland is deze maatregel al eerder aangekondigd. Aan het onderzoek van Plan International in Nederland deden duizend meisjes en jonge vrouwen tussen 12 en 25 jaar mee. De Bovengrondse deed onderzoek onder 170 vrouwen en ruim 50 organisaties die werken met mensen die leven rondom de armoedegrens.