Amsterdam helpt jongeren uit de brand bij terugbetalen problematische schulden

De gemeente Amsterdam gaat problematische schulden van jongeren overnemen. Dit is volgens verantwoordelijk wethouder Marjolein Moorman belangrijk, omdat jongeren dan beter kunnen werken aan hun toekomst. De gemeente koopt de schuld over van schuldeisers en jongeren betalen naar draagkracht de restschuld terug. Het project ‘Jongeren schuldenvrije start’ gaat in februari van start. De gemeente doet een donatie van 750 euro per traject aan schuldeisers om het voor hen aantrekkelijker te maken om aan de pilot mee te werken. De jongere stelt dan samen met een coach een begeleidingsplan op met doelen. Die doelen kunnen bijvoorbeeld het vinden van werk zijn, of het volgen van een opleiding. Vervolgens onderhandelt de gemeentelijke Kredietbank met de schuldeisers over de schuldenlast en koopt de schulden van de jongere af. De jongere betaalt naar draagkracht de restschuld terug. Als de jongere in de tussentijd zijn of haar doelen behaalt, wordt een deel van de schulden kwijtgescholden. Jongeren die in aanmerking komen voor het project moeten minimaal een schuld hebben van 3000 euro. Daarnaast geldt het niet voor jongeren met een studieschuld, omdat daar een soepele regeling voor geldt. Jongeren die in de problemen komen door bijvoorbeeld een schuld bij hun zorgverzekeraar, de belasting of door een persoonlijke lening, komen wel in aanmerking.

‘Ik was de wanhoop nabij’

Volgens wethouder Moorman ‘zorgen schulden voor veel stress’. ''In het geval van jongeren bepalen schulden vaak hun toekomst. Het merendeel van deze jongeren is gestart vanuit een achterstand en door pech of onwetendheid in een situatie gekomen waar ze zonder hulp niet meer uitkomen. Daarom gaan we ze nu helpen zodat ze een nieuwe start kunnen maken.'' Een van die jongeren die door onwetendheid in zo’n situatie terecht is gekomen, is de 24-jarige Kimberley de Wit uit Tilburg. In die gemeente helpen ze jongeren al langer met het aflossen van hun schuld. Toen Kimberley 18 jaar werd, kreeg ze brieven thuis gestuurd van rekeningen die ze moest betalen. Die brieven heeft ze echter nooit gezien. ''Pas toen ik 22 jaar was en op mezelf ging wonen, zag ik de post verschijnen. Ineens zag ik dat ik duizenden euro’s schuld had. Dat was geen 10.000 euro, maar het ging wel die kant op'', zegt ze. Kimberley was ‘de wanhoop nabij’: ''Ik kreeg heel veel stress. Ik sliep slecht en ik at slecht. Ik wist niet waar ik moest beginnen met afbetalen.'' Uiteindelijk werd ze door de gemeente geholpen en kwam ze in aanmerking voor het kwijtschelden van haar schulden. Nu volgt ze een opleiding en heeft ze inkomsten. ''Er valt nu ontzettend veel van me af'', aldus Kimberley.

Bespreekbaar maken

Uit cijfers van Onderzoek, Informatie en Statistiek (OIS) blijkt dat 34 procent van de Amsterdamse jongeren tussen de 18 en 34 jaar schulden heeft. Dit kan gaan om een maand achterstand op de telefoonrekening tot tienduizenden euro’s schuld. Job Tupan van Diversion, een bureau voor maatschappelijke innovatie, vindt het project van de gemeente een goed idee, maar belangrijker nog vindt hij dat jongeren moeten voorkomen dat ze in de schulden terecht komen. Met het schuldenpreventie programma voor jongeren MoneyWays, creëren hij en zijn collega’s bewustwording over financiële zaken op middelbare scholen en mbo-scholen. ''Heel veel jongeren krijgen niet de financiële opvoeding van hun ouders en op school wordt er weinig gedaan aan financiële educatie. Daarbij ligt er een groot taboe op het praten over schulden. Daarom proberen we in de klas de sociale en emotionele kant bespreekbaar te maken. Want als jongeren terechtkomen in de schulden, is het al te laat en komen ze terecht in een neerwaartse spiraal'', aldus Tupan.