LIVEBLOG | 'Nieuw coronavaccin eerst naar zorgmedewerkers en kwetsbare groepen'

Het aantal nieuwe besmettingen neemt de afgelopen dag weer af. Het aantal patiënten in de ziekenhuizen blijft stabiel. Tot en met woensdag gelden er in ieder geval nog strengere coronamaatregelen. Volg hier het laatste nieuws over het coronavirus in Nederland. – Aantal nieuwe bevestigde coronabesmettingen op maandag: 4.873, dat zijn er 576 minder dan op zondag – Aantal coronapatiënten in het ziekenhuis op maandag: 2.130, dat zijn er 36 meer dan op zondag – Aantal coronapatiënten op de intensive care op maandag: 573, dat zijn er 12 minder dan op zondag – Check hier het aantal coronabesmettingen in jouw gemeente

Update 22:16 - Regio's gaan in overleg over carbidschieten

Acht regio's in het land gaan deze week met elkaar om tafel om tot gezamenlijke 'carbidafspraken' te komen. "Zij willen hierin een lijn trekken", zegt voorzitter Hubert Bruls van het Veiligheidsberaad maandagavond. Het gaat onder meer om Noord-Holland Noord en streken in het oosten zoals IJsselland. De regio's willen maatregelen omdat zij constateren dat er "een run op melkbussen en carbid" is ontstaan. "Het is levensgevaarlijk om op een ongecontroleerde manier, door mensen die er geen verstand van hebben, carbid te gaan afsteken. Een vuurpijl is echt veel minder gevaarlijk", waarschuwt Bruls. Hij weet dat gemeentes in elk geval streng willen gaan handhaven. "Zo'n knal is niet te missen, die hoor je wel als handhaver."

Update 20:42 - Scherpere regels voor alcoholgebruik gaan later in

De nieuwe alcoholwet zal een half jaar later ingaan dan gepland, op 1 juli 2021. Dat kondigde staatssecretaris Paul Blokhuis (Volksgezondheid) aan tijdens een debat in de Tweede Kamer over de wet, die de drank- en horecawet vervangt. De nieuwe wet regelt onder meer dat ouders die voor hun kinderen onder de achttien jaar in de kroeg of restaurant alcoholische drank kopen, strafbaar zijn. Ook vrienden die al wel achttien jaar zijn en dat doen, riskeren een boete. Daarnaast mogen prijsstunts in winkels niet meer dan 25 procent van de prijs bedragen en komt er meer controle op de leeftijdsgrens bij het online kopen van alcohol en bij de bezorging ervan aan huis.

Update 19:52 - 'Nieuw coronavaccin eerst naar zorgmedewerkers en kwetsbare groepen'

Als er een vaccin tegen het coronavirus beschikbaar komt, dan wil het kabinet dat zorgmedewerkers en kwetsbare groepen als eerste gevaccineerd worden. Bij een tweede partij vaccins worden ook mensen met vitale beroepen ingeënt tegen het virus. Pas daarna komt de rest van de bevolking aan de beurt. Dat blijkt uit een notitie die een deel van de ministerraad dinsdag bespreekt en waarvan de strekking bekend is bij NRC. Het gaat bij die eerste groep om naar schatting 3,5 miljoen mensen. Onder 'kwetsbaren' worden mensen geschaard die ouder zijn dan 70 jaar én niet zelfredzaam zijn, volwassenen met risicovolle aandoeningen (zoals suikerziekte, hartpatiënten, longziekten) en mensen met ernstig overgewicht. Met dit plan loopt het kabinet vooruit op een advies van de Gezondheidsraad dat donderdag komt over de vraag wie als eerste gevaccineerd mag worden. Het plan is nog wel met veel onzekerheid omgeven.

Update 18:44 - Wereldgezondheidsorganisatie WHO voorzichtig over vaccins

Het nieuws dat het vaccin van de Amerikaanse farmaceut Moderna heel effectief lijkt te zijn is "tamelijk bemoedigend", maar er zijn meer gegevens nodig. Hoofdwetenschapper Soumya Swaminathan van Wereldgezondheidsorganisatie WHO zei dat maandag. Deelnemers aan de tests moeten nog twee maanden langer in de gaten worden gehouden in verband met mogelijke bijwerkingen, zei ze op een persconferentie in Genève. "Er zijn nog veel openstaande vragen", aldus Swaminathan over de vaccins van Moderna en rivaal Pfizer, die beide een effectiviteit van meer dan 90 procent claimen. Zo moet nog duidelijk worden hoe lang deze vaccins beschermen tegen het coronavirus, in hoeverre ze ernstige gevallen van Covid-19 kunnen voorkomen en wat voor effect ze hebben op ouderen. Swaminathan verwacht dat er in de eerste helft van volgend jaar maar een "heel beperkt" aantal vaccindoses beschikbaar zal zijn. Wat meespeelt is hoe makkelijk de vaccins zijn op te slaan en te vervoeren. Het vaccin van Pfizer moet heel koud worden bewaard, terwijl dat van Moderna gewoon in de koelkast goed blijft.

Update 15:59 - Supers willen in kersttijd af van ouderenuurtjes en alcoholklok

Supermarkten willen in de drukke dagen voor kerst af van de verplichte ouderenuurtjes en het verbod op de verkoop van alcoholhoudende dranken na 20.00 uur. Volgens het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL) zorgen die coronamaatregelen van het kabinet ervoor dat het op andere uren op de dag een stuk drukker is in de winkels. En dat kan de branche in de drukste periode van het jaar niet gebruiken. Supermarkten en foodservicegroothandels hebben in december altijd hoge bezoekersaantallen door de feestdagen. Dit jaar wordt het vanwege de virusuitbraak een extra grote uitdaging om het winkelen zo veilig mogelijk te laten gebeuren. De supers willen hun bezoekersaantallen daarom liever zoveel mogelijk spreiden over de uren van de dag en de week. Ze verzekeren dat de zorg voor ouderen en kwetsbaren hierbij niet uit het oog verloren zal raken. Het CBL doet ook de dringende oproep om de gehele maand december de opening van supermarkten op zondag toe te staan, conform de openingstijden die tijdens weekdagen gelden.

Update 15:47 - 50 miljoen van aangekondigde coronasteun naar creatieve makers

"Creatieve professionals", zoals acteurs, schrijvers en filmmakers, krijgen bijna 50 miljoen euro van de al in augustus aangekondigde 482 miljoen coronasteun voor cultuur. Dat schrijft minister Ingrid van Engelshoven in een brief aan de Tweede Kamer. Ook komt er voor hen 15 miljoen euro bij om te lenen bij de leenfaciliteit Cultuur+Ondernemen. Daarmee wordt het bedrag daarvoor verhoogd naar 45 miljoen euro in totaal. Daarnaast komt er 11,2 miljoen euro beschikbaar voor de begeleiding van jong talent. Verder gaat ruim een vijfde van het geld, namelijk 100 miljoen euro, naar instellingen en festivals die subsidie krijgen omdat zij onderdeel zijn van de zogeheten culturele basisinfrastructuur. Dit zijn bijvoorbeeld het Groninger museum of het festival Oerol. Private musea en "kunstcollecties van nationaal belang" krijgen 20 miljoen euro.

Update 15:40 - 'Aantal coronaboetes neemt iedere week toe'

Het aantal uitgedeelde coronaboetes is de afgelopen weken fors toegenomen. Er zijn sinds half oktober landelijk al bijna 5.000 bekeuringen uitgeschreven. Elke week neemt het aantal prenten toe. Volgens de politie gaat het om een kleine groep van de bevolking die de coronamaatregelen zat is. Lees hier meer over het oplopende aantal coronaboetes

Update 15:23 - Nederland kan 3 miljoen doses krijgen van Moderna-vaccin

De Europese Unie heeft met farmaceut Moderna een voorlopige deal gesloten voor tachtig miljoen doses van een nieuw veelbelovend coronavaccin. Het Amerikaanse bedrijf meldt dat voorlopige onderzoeksresultaten laten zien dat het middel voor 94,5 procent effectief is tegen coronabesmettingen. De resultaten van een eerste veiligheidsproef, die eind september werden gepubliceerd, waren ook al positief. Het vaccin bleek goed aan te slaan bij ouderen, die gezien hun relatieve kwetsbaarheid een belangrijke doelgroep zijn. De bijwerkingen bleken vergelijkbaar met die van de griepprik. Minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid spreekt van "hoopvolle tussentijdse onderzoeksresultaten". Hij juicht het toe dat de Europese toezichthouder voor medicijnen ook het Moderna-vaccin versneld wil beoordelen. "Zo houden we de vaart erin en is er straks snel duidelijkheid over de effectiviteit en veiligheid van de verschillende vaccins." Vaccins waarvoor de Europese Unie contracten heeft afgesloten worden na definitieve goedkeuring volgens een vaste verdeelsleutel tussen de lidstaten verdeeld. Nederland kan in dit geval rekenen op ruim drie miljoen doses (3,89 procent).

Update 14:19 - Aantal coronabesmettingen daalt weer tot onder de 5.000

In de afgelopen dag zijn er bij gezondheidsdienst RIVM 4.873 positieve tests geregistreerd. Dat zijn er bijna 600 minder dan op zondag, maar wel iets meer dan vorige week maandag. Het is de derde dag op rij dat het aantal nieuwe gevallen daalt. Lees hier meer over de laatste cijfers over het aantal besmettingen, sterfgevallen en ziekenhuisopnames

Update 13:29 - Veel minder shoppers verwacht op Black Friday

Het aantal klanten dat over ruim twee weken naar de winkels gaat voor koopjesfestijn Black Friday zal vanwege de corona-uitbraak bijna de helft (46,8 procent) minder zijn dan vorig jaar, voorspelt onderzoeksbureau RMC. Met name in de grote steden zal het die bewuste vrijdag waarschijnlijk een stuk rustiger zijn. RMC baseert dit op basis van dagelijkse tellingen door sensoren in winkelstraten. Het onderzoeksbureau heeft gekeken naar het winkelgedrag in de afgelopen zes weken en de lijn doorgetrokken aan de hand van de drukte in de afgelopen jaren rondom het uit Amerika overgewaaide koopfestijn. Er is vanwege corona veel discussie over Black Friday, omdat er dan veel mensen bij elkaar komen om te winkelen. Premier Mark Rutte riep mensen al op niet te gaan "funshoppen" en vakbond FNV vroeg winkeliers om dit jaar niet mee te doen vanwege de gezondheidsrisico's voor medewerkers. Volgens winkeliersvereniging INretail hebben veel winkels ervoor gekozen om hun acties rond Black Friday dit jaar meer te spreiden, door ze bijvoorbeeld al een week eerder te starten en tot wel een week langer door te laten lopen. Op die manier zou voorkomen kunnen worden dat veel klanten tegelijk gaan winkelen. In 2018 waarschuwde de Consumentenbond shoppers nog dat de prijzen tijdens Black Friday niet 'spectaculair lager' zijn

Update 12:57 - Derde coronavaccin krijgt versnelde beoordeling

De Europese toezichthouder voor medicijnen (EMA) kijkt alvast of een derde coronavaccin geschikt is om op de markt te brengen. Het middel van Moderna krijgt daarom een versnelde beoordeling. Volgens de Spaanse farmaceut blijkt uit voorlopige onderzoeksresultaten dat het vaccin mRNA-1273 voor 94,5 procent effectief is bij het voorkomen van coronabesmettingen. Normaal gesproken vragen medicijnfabrikanten pas om toelating wanneer de proeven met een nieuw middel helemaal afgerond zijn. Zodra al het papierwerk binnen is, beginnen de toezichthouders met het bestuderen van de uitkomsten en beslissen ze of het middel op de markt mag komen. Bij een versnelde beoordeling kijken de toezichthouders mee over de schouders van de farmaceuten terwijl hun gegevens binnenkomen. Bij twee andere mogelijke coronavaccins kijkt het EMA nu al mee. Dat zijn het middel AZD1222 van AstraZeneca en de universiteit van Oxford, en het middel BNT162b2 van Pfizer en BioNTech. De snelle ontwikkeling van coronavaccins roept een hoop vragen op. Lees hier meer over onder andere de veiligheid van zulke vaccins

Update 09:54 - 'Nederlandse leger hield eigen burgers in de gaten'

Het Nederlandse leger heeft sinds de corona-uitbraak in het geheim op grote schaal informatie verzameld over de Nederlandse samenleving, meldt NRC. Zo zouden militairen zich maandenlang verdiept hebben in het gedrag van actiegroepen als Viruswaanzin en Gele Hesjes. Een van hen zou volgens bronnen zelfs een tijd onder een schuilnaam op een online forum met  complotdenkers hebben gezeten. De verzamelde gegevens werden in een door defensie gebouwd computersysteem gestopt om zo bijvoorbeeld een coronagolf of maatschappelijke onrust te kunnen voorspellen. Die rapporten werden vervolgens extern gedeeld. Lees hier meer over het omstreden onderzoek door het leger

Update 09:08 - Miljoenen om coronadruk op scholen te verlichten

Het kabinet trekt 210 miljoen euro uit om scholen die door de coronacrisis krap zitten aan extra personeel te helpen. Met dat geld kunnen tegelijkertijd mensen die door de crisis even geen werk hebben tijdelijk aan de slag worden geholpen. Het potje is vanaf 1 januari beschikbaar. Door scholen geld te geven waarmee zij extra hulp kunnen inschakelen moet voorkomen worden dat klassen noodgedwongen naar huis worden gestuurd. Het plan is daarnaast een uitwerking van de zogenoemde coronabanen die minister Wouter Koolmees van Sociale Zaken eerder aankondigde. De druk op leraren en schoolleiders is hoog omdat zij vaak fysiek en online onderwijs moeten combineren. En als collega's in quarantaine moeten loopt de werkdruk nog verder op. "Met dit geld willen we proberen verlichting te bieden in de klas", aldus minister Arie Slob voor Basis- en Voortgezet Onderwijs. Het kabinet erkent dat het door het al bestaande lerarentekort niet altijd zal lukken om bevoegde docenten te vinden. Maar ook meer ondersteunend personeel kan helpen de druk te verlichten, meent de regering. Bijvoorbeeld door hulp bij de schoonmaak of bij het handhaven van de coronaregels.

Update 08:32 - 3FM-dj’s laten zich weer opsluiten voor Serious Request

Radio-dj's van NPO 3FM trekken dit jaar vanwege de coronacrisis niet het land in voor de inzamelingsactie Serious Request. In plaats daarvan gaan Frank van der Lende, Eva Koreman, Sander Hoogendoorn, Sophie Hijlkema, Rob Janssen en Wijnand Speelman in de week voor kerst in lockdown. Dat doet denken aan het bekende Glazen Huis van vroeger, maar de dj’s zonderen zich deze keer af op de voormalige vliegbasis Twenthe. In duo's maken ze daar zes dagen lang radio. Ook moeten ze die hele periode een loopband draaiende houden. Luisteraars worden zo gemotiveerd om zelf ook coronaproof te gaan lopen en zich te laten sponsoren. Zoals altijd kan er tegen betaling een plaat worden aangevraagd voor het Rode Kruis. Eerder werd al bekend dat Serious Request dit jaar in het teken staat van het coronavirus en dat er geld wordt opgehaald om hulpverleners in zowel Nederland als het buitenland te ondersteunen.

De 3FM-dj's gaan niet meer door het land lopen, maar wat gaan ze dan wel doen? #3FM #SeriousRequest #SR20 https://t.co/RKEs8ekf6K

— 3FM (@3FM) November 16, 2020

Update 07:42 - 'Mondkapje leidt tot gespannen sfeer op scholen'

Sinds er mondkapjes op middelbare scholen worden gedragen, ervaren veel leraren dit als een ernstige beperking van de open sfeer die zij cruciaal vinden voor goed onderwijs. Bij meldpuntmondkapjes.nl zijn ruim honderd klachten binnengekomen van leraren, leerlingen en ouders, schrijft Trouw. "Vele daarvan zijn schrijnend", zegt initiatiefnemer en ouder Elbrecht Claus. In regionale appgroepen zitten volgens hem bovendien nog zo'n zeshonderd ouders die zich verzetten tegen het mondkapje op scholen. "Het gaat hierbij niet om virusontkenners, maar om leraren en ouders die zich verzetten tegen disproportionele maatregelen ten aanzien van kinderen." De spanning in de schoolgangen loopt op, blijkt uit de meldingen die door de krant zijn ingezien. Leraren snauwen naar kinderen dat ze een mondkapje moeten opzetten, spreken hen in het beste geval aan op solidariteit met hun docenten, maar houden hen vervolgens ook verantwoordelijk voor het verspreiden van het coronavirus, en verslijten hen voor egoïst. "Moet ik dood?", "Moet je oma straks ziek worden?", zijn uitspraken die zowel leerlingen als collega-leraren in de lokalen horen. Ouders en leraren klagen bij het meldpunt dat ze middelbare scholieren te jong vinden om hen op deze manier verantwoordelijk te houden voor verspreiding van het virus. Het zaait angst en levert kinderen ongezonde stress op.

Update 07:00 - 'Werk- en leefsituatie door corona drastisch veranderd'

Maatregelen tegen werkstress waren al nodig, maar met de "drastisch" veranderde werk- en leefsituatie van werknemers door de coronacrisis wordt de noodzaak ervan extra duidelijk. Dat concluderen onderzoeksbureau TNO en statistiekbureau CBS na onderzoek. De kosten van werkstress zijn voor werkgevers "onverminderd" hoog. Door de coronacrisis veranderden de persoonlijke omstandigheden en die werkten ontregelend, zeggen de onderzoekers. Zo kwamen ouders ineens met kinderen thuis te zitten omdat de scholen waren gesloten. Van de thuiswerkers geeft 12 procent aan concentratieproblemen te hebben tijdens het werk, twee keer zoveel als mensen die op locatie werkten. Alleenstaanden hadden daarnaast meer moeite met permanent thuiswerken omdat ze het contact met collega's misten en meer moeite hebben om de werkdag goed en op tijd af te sluiten. Voor de coronacrisis had 10 procent van de werknemers al last van een disbalans tussen werk en privé. Na de virusuitbraak is dat aantal niet veranderd. Maar dat kan komen door de timing van het onderzoek, dat tussen juni en juli was, aldus de onderzoekers. Toen waren eerdere strenge coronamaatregelen grotendeels versoepeld, nam de druk op de zorg af en stond de vakantie voor de deur. De onderzoekers waarschuwen nu voor de mentale gevolgen van de tweede golf besmettingen, Dit omdat mentale druk het voornaamste kenmerk is van burn-outklachten. In verschillende sectoren is door de coronacrisis sprake van meer druk. In het onderwijs, ICT en in de zorg kampen werknemers het vaakst met burn-outklachten. Deze week vindt de Week van de Werkstress plaats. Daarin vraagt arbo-branchevereniging OVAL aandacht voor werkstress in coronatijd. Het aantal mensen met burn-outklachten ligt rond de 1,3 miljoen werknemers. Voor meer dan een derde is werkdruk of werkstress reden voor verzuim. De kosten voor verzuim liggen op 3,1 miljard euro.

Update 06:45 - Zorgen bij ouders over gevolgen coronacrisis voor kinderen

Ruim 60 procent van de ouders maakt zich zorgen over de gevolgen die de coronacrisis heeft op de ontwikkeling van hun thuiswonende kinderen. Dat blijkt uit onderzoek dat Terre des Hommes liet uitvoeren onder 1.100 Nederlandse ouders. De organisatie roept op kwetsbare kinderen in de coronacrisis niet uit het oog te verliezen en is een petitie gestart waarmee het de Europese Unie ertoe wil bewegen bescherming van kinderen een speerpunt te maken in de aanpak van de coronacrisis. Voor het onderzoek werden ouders ondervraagd met thuiswonende kinderen tot achttien jaar. Ouders hebben als grootste zorg dat hun kinderen door de crisis een onderwijsachterstand oplopen (58,8 procent). Ruim 40 procent is bang dat hun kroost te veel achter een beeldscherm zit en 43,1 procent vreest dat hun kinderen nu te weinig sociale contacten hebben, wat weer ten koste kan gaan van hun sociale vaardigheden. De ondervraagden maken zich nog meer zorgen over de gevolgen van de coronacrisis voor kwetsbare kinderen dan over die voor hun eigen kroost. Bijna een kwart zegt zich hier heel veel zorgen over te maken, 42,3 procent maakt zich er redelijk veel zorgen over en 23,8 procent een beetje. Ruim acht op de tien van de ouders maken zich zorgen over kwetsbare kinderen wereldwijd. "Veel mensen staan niet, of onvoldoende, stil bij de gevolgen voor kinderen en jongeren", zegt Jos de Voogd van Terres des Hommes over de onderzoeksresultaten. "Het is belangrijk dat er, zowel in de maatschappij als in de politiek, oog is voor deze groep."

Update 03:30 - Burgemeesters worden bijgepraat over nieuw coronabeleid

De 25 burgemeesters die samen het Veiligheidsberaad vormen, worden maandag bijgepraat over het nieuwe coronabeleid dat minister-president Mark Rutte en coronaminster Hugo de Jonge dinsdagavond bekend zullen maken. Op 18 november loopt de termijn van de twee weken geleden ingestelde extra strenge maatregelen af. Met de voorzitters van de veiligheidsregio's wordt gesproken over versoepeling of mogelijk ook verzwaring van maatregelen. Zo mogen musea, bibliotheken en dierentuinen weer openen. Over het maximale aantal mensen dat bij elkaar mag zijn op straat besluit het kabinet waarschijnlijk dinsdag. Minister Ferd Grapperhaus van Justitie schuift naar verwachting aan in Utrecht. De burgemeesters bespreken ook de actuele stand van zaken rondom de coronabesmettingen. Vorige week maandag dachten de burgemeester dat ze deze week "iets zinnigs" zouden kunnen zeggen over het vieren van kerstmis. "Het wordt niet de kerst zoals we die van vorig jaar kennen. Het ziet er in elk geval anders uit", aldus Hubert Bruls, voorzitter van het Veiligheidsberaad en burgemeester van Nijmegen. Bruls en mogelijk ook Grapperhaus geven na de bijeenkomst van het beraad een toelichting op wat er besproken is. Redactie/ANP