Milieu en Gezondheid
24 nov 2020, 06:30
Nederland is weer terug in de 'gedeeltelijke' lockdown. Het aantal besmettingen en ziekenhuisopnames lijkt al een tijdje stabiel, de vraag is de komende periode dan ook hoe de feestdagen gevierd zullen worden. Volg hier het laatste nieuws over het coronavirus in Nederland. – Aantal nieuwe bevestigde coronabesmettingen op dinsdag: 3.979, dat zijn er 1.233 minder dan op maandag – Het aantal coronapatiënten in het ziekenhuis op dinsdag: 1.925, dat zijn er 43 minder dan op maandag – Het aantal coronapatiënten op de intensive care op dinsdag: 526, dat zijn er 10 minder dan op maandag – Aantal gemelde sterfgevallen tot nu toe: 8.981 – Check hier het aantal coronabesmettingen in jouw gemeente
De Franse skigebieden, die ook bij Nederlanders zeer populair zijn, mogen door de coronacrisis zeker niet op tijd voor de kerstvakantie heropenen. Volgens de Franse president Macron is een start in januari waarschijnlijker. In een tv-toespraak over versoepeling van de coronamaatregelen zei Macron dat de risico's van het coronavirus het "onmogelijk" maken om de wintersport snel te laten hervatten. Macron zei dat hij met zijn Europese partners gaat overleggen om de begindata voor het winterseizoen te coördineren. Het heeft de voorkeur, aldus Macron, om een heropening van de gebieden in januari te plannen, maar alleen als de omstandigheden gunstig zijn. Hij beloofde begin december met nieuwe informatie te komen. Sommige regio's in de Franse Alpen zijn op dit moment coronabrandhaarden. Gezondheidsautoriteiten waarschuwden al dat ziekenhuizen daar snel helemaal vol kunnen raken met massa's skiërs uit Frankrijk en het buitenland. Frankrijk telt in totaal 350 skigebieden met in het hoogseizoen 120.000 medewerkers. De wintersport brengt jaarlijks naar schatting 10 miljard euro op.
In de wintermaanden zullen er grote hoeveelheden coronatests moeten worden afgenomen, maar Nederlandse laboratoria zeggen dat ze daarvoor te weinig materialen hebben. Dat meldt Nieuwsuur. Het gaat om plastic wegwerpmaterialen die DNA en chemicaliën in de testmachines moeten brengen. Het ministerie van Volksgezondheid verdeelt die plastics, maar de leveringen zijn volgens verschillende testlabs stelselmatig te weinig. De plastic materialen waar in Nederlandse laboratoria een tekort aan is, worden ook in ons land gemaakt. Een gespecialiseerde producent van deze plastics is in Limburg gevestigd, maar zijn materialen gaan met miljoenen tegelijk naar het buitenland. Volgens de directeur heeft de Nederlandse overheid slechts sporadisch bij hem besteld. Het ministerie zegt in een reactie dat er "voldoende plastics zijn voor de beoogde vraag".
De oppositie in de Tweede Kamer is gepikeerd omdat zorgminister Hugo de Jonge dinsdag tegenover journalisten heeft gesproken over een mogelijk aanscherping van de coronamaatregelen, in plaats van de gehoopte versoepeling richting de feestdagen. De Kamer is daarover niet geïnformeerd. PVV-leider Geert Wilders hoorde De Jonge naar eigen zeggen "uitgebreid" spreken over het coronabeleid, toen hij zelf met journalisten stond te praten buiten de plenaire zaal. "Ik kan er niet tegen als bewindslieden de pers te woord staan, en wij het hier niet weten en er niet over kunnen debatteren." Wilders wil hier uiterlijk volgende week een coronadebat over met De Jonge en met premier Mark Rutte. "En niet pas nadat ze weer een persconferentie hebben gegeven. Anders had hij zijn mond moeten houden. Als hij met de pers praat, dan ook hier." Zijn verzoek kan op brede steun rekenen bij de andere oppositiepartijen. SP'er Frank Futselaar noemt het "een structureel probleem en een oorzaak van grote ergernis" dat de pers zaken eerder hoort dan de Kamer. Ook de recente besmettingscijfers geven voldoende aanleiding tot een debat, vindt PvdA-Kamerlid Lilianne Ploumen. De coalitiepartijen willen evenwel pas debatteren als het kabinet weer concrete stappen heeft aangekondigd in een persconferentie. De eerstvolgende wordt pas op 8 december verwacht. Zij wijzen er bovendien op dat De Jonge volgende week in de Kamer de begroting van zijn departement verdedigt.
De coronavaccinatie wordt voorlopig niet verplicht voor passagiers van KLM, TUI Nederland, Transavia en Corendon. Dat laten de vier luchtvaartmaatschappijen weten aan NH Nieuws. De Australische maatschappij Qantas maakte bekend alleen gevaccineerde reizigers aan boord toe te laten. KLM is blij dat er al in de nabije toekomst een vaccin beschikbaar zal zijn. "Het vaccin zal zeker helpen om het vertrouwen in het reizen te herstellen. Het is echter een beetje voorbarig om nu al te zeggen of het aan boord van onze vluchten verplicht moet zijn of niet", zegt een woordvoerder tegen NH Nieuws. TUI Nederland en Transavia vinden dat alle reizigers die van en naar hoogrisicolanden vliegen verplicht moeten worden getest. Alleen zo krijg je grip op wie corona heeft en wie niet, stelt een woordvoerder van TUI. Transavia zou graag zien dat de teststraat op Schiphol terugkomt. Corendon stelt een besluit over de verplichte vaccinatie voor zich uit. De touroperator verkoopt op het moment alleen vakanties met vluchten die worden uitgevoerd door KLM of Transavia. In april worden de eigen vliegtuigen pas weer van stal gehaald, aldus Corendon.
Het aantal zorgmedewerkers dat besmet is geraakt met het coronavirus, is opgelopen tot boven de 60.000. Sinds het begin van de uitbraak zijn 62.884 zorgmedewerkers positief getest. Dat is een toename van 4460 ten opzichte van vorige week, toen de teller op 58.424 stond. Het gaat niet alleen om mensen die in ziekenhuizen werken, maar ook om bijvoorbeeld thuiszorgers en verplegers. Het is niet bekend waar ze besmet zijn geraakt. De stijging gaat wel langzamer dan een paar weken geleden. Toen testten meer dan 6000 zorgmedewerkers per week positief. In de afgelopen acht maanden werden 667 zorgmedewerkers in een ziekenhuis opgenomen, een toename van 13 ten opzichte van vorige week. Het aantal overleden zorgmedewerkers steeg van vijftien naar zestien. De jongste van hen was 40 jaar oud, de oudste 69.
Een verruiming van de coronaregels tijdens de feestdagen, waar het kabinet nog op had gehoopt "is toch wel echt op losse schroeven komen te staan", zegt minister Hugo de Jonge. Een aanscherping van de maatregelen is inmiddels ook mogelijk, zegt hij, omdat het aantal nieuwe besmettingen per dag niet snel genoeg daalt. Pas op 8 december kan het kabinet echt duidelijkheid geven, zegt De Jonge. "Dat betekent dat we komende weken de vinger aan de pols moeten houden." Extra maatregelen zijn volgens hem mogelijk, maar "laten we ook niet te snel conclusies trekken". Over het hele land nemen de dagelijkse besmettingscijfers nauwelijks af, maar De Jonge ziet ook positieve punten: het aantal ziekenhuis- en intensivecareopnames gaat de goede kant op.
De teststraten van de regionale gezondheidsdiensten brengen steeds minder coronagevallen aan het licht. In de afgelopen week bleken 12 op de 100 geteste personen het coronavirus onder de leden te hebben. De week ervoor was dat 13,8 procent en eind oktober was zelfs bijna een op de vijf tests positief. In de afgelopen week zijn iets meer dan 250.000 mensen getest. Die tests brachten ruim 30.000 coronagevallen aan het licht. De weken ervoor waren er minder tests (ruim 226.000) maar leidde dat tot meer vastgestelde besmettingen (ruim 31.000). Het coronavirus geldt als onder controle wanneer bij voldoende tests minder dan 5 procent van alle geteste mensen positief is. De Wereldgezondheidsorganisatie van de Verenigde Naties, de WHO, raadt aan om maatregelen pas te versoepelen wanneer minstens twee weken achter elkaar minder dan 5 procent van alle tests positief is.
Het aantal coronagevallen onder kinderen neemt toe. Vooral onder 13- tot 17-jarigen stijgt het aantal besmettingen, maar ook onder kinderen tot 12 jaar is een groei van het aantal besmettingen te zien. Onder volwassenen in elke groep daalt het aantal gevallen juist. Op elke 100.000 kinderen van 13 tot 17 jaar oud zijn vorige week zo'n 370 coronagevallen vastgesteld. De week ervoor lag dat op 288 per 100.000 en nog een week eerder op 286. Het Outbreak Management Team (OMT) adviseerde dinsdag om te onderzoeken of de kerstvakantie een week verlengd kan worden, om de besmettingen onder jongeren terug te dringen.
Het aantal coronagevallen daalt nog wel, maar de afname stagneert. Daarvoor waarschuwt het het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Dat kreeg in de afgelopen week 36.931 meldingen van positieve coronatests, ongeveer evenveel als de week ervoor. Toen meldde het instituut dat het in zeven dagen tijd 37.706 meldingen van positieve coronatests had gekregen. Het aantal sterfgevallen daalde wel. In de afgelopen zeven dagen is het overlijden van 422 coronapatiënten geregistreerd, tegen 479 in de week ervoor en 565 nog een week eerder.
Het zogeheten reproductiegetal steeg juist en kwam boven de 1 uit. Het cijfer staat nu op 1,02, tegen 0,89 vorige week. Het getal geeft aan hoe snel het virus zich verspreidt onder de bevolking. Als het boven de 1 is, kan het virus zich steeds sneller verspreiden.
Vakbond CNV Onderwijs is kritisch op het voorstel om de kerstvakantie voor scholieren te verlengen. Onderwijsvakbond AOb meent juist dat scholen het een goed idee vinden. Het Outbreak Management Team (OMT) adviseerde dinsdag dat de mogelijkheid van een langere kerstvakantie onderzocht moet worden, omdat dit mogelijk bijdraagt aan het verder verlagen van de besmettingen. "Scholen doen er alles aan om open te kunnen blijven", aldus een woordvoerster van CNV. "Ze willen zo min mogelijk onderwijstijd verloren laten gaan. Tijdens de eerste golf zijn er grote achterstanden ontstaan bij leerlingen. Daarmee wordt ook de druk op het personeel vergroot, want zij moeten leerlingen weer bijspijkeren." Gooi dus niet zomaar de scholen dicht, maar laat hen eventueel een periode online lesgeven, vindt CNV. "Dat biedt in ieder geval voor een deel van de leerlingen een uitkomst." Praktijklessen kunnen natuurlijk niet gemakkelijk vervangen worden door online-onderwijs. "Maar als scholen dicht moeten vanwege de verspreiding van corona, dan is dit volgens ons nog de beste optie." Vakbond AOb is minder kritisch op het idee van een verlengde kerstvakantie. "Scholen staan hier achter," aldus een woordvoerster. "Sommige scholen kijken zelf ook al of ze de vakantie kunnen verlengen, bijvoorbeeld door studiedagen in te plannen." Als het kabinet echt een langere verlenging wil, is het volgens haar noodzakelijk voor scholen om zich voor te bereiden. "Ze hebben een planning, van toetsweken en schooladviezen. Het is een continubedrijf. Het zal voor iedereen weer een hele klus worden om zo'n extra lange vakantie mogelijk te maken." Hoeveel weken er maximaal aan de vakantie vastgeplakt kunnen worden, kan ze niet zeggen. "Dat is aan het OMT."
Het Outbreak Management Team (OMT) adviseert om de coronamaatregelen niet te versoepelen in december, bevestigen ingewijden aan Hart van Nederland na berichtgeving van RTL Nieuws. Ook vindt het OMT dat de mogelijkheid van een langere kerstvakantie voor alle scholieren onderzocht moet worden, omdat dit mogelijk bijdraagt aan het verder verlagen van de besmettingen. Eerder adviseerde het OMT nog dat mensen maximaal zes gasten konden uitnodigen tijdens kerst, mits iedereen 1,5 meter afstand houdt. Nu is dat maximaal drie. Wel benadrukten de experts dat de uiteindelijke keuze aan het kabinet was. Over het algemeen volgt de regering de OMT-adviezen op. Lees ook: 'Kerst en oud en nieuw in kleine groepen, anders viert het virus feest' De snelle daling van de coronacijfers, die begin november werd ingezet, is inmiddels afgevlakt. Premier Mark Rutte zei afgelopen vrijdag al tijdens zijn wekelijkse persconferentie dat de coronacijfers er niet goed uitzien en dat daardoor meer vrijheid rond de feestdagen "lastig" is. "Dit is niet hoe je het wilt hebben." Ook de roep om meer maatregelen op scholen klinkt al langer. Het sluiten van scholen werd eerder door minister Arie Slob (Onderwijs) als laatste mogelijkheid genoemd. Een langere kerstvakantie zou een tussenoplossing zijn.
Het mbo en het hoger onderwijs worden hard getroffen door de coronamaatregelen. Studenten hebben het zwaar en de werkdruk voor medewerkers is hoog. Ook zijn er minder stages, leerbanen en praktijklessen. De studievoortgang en de onderwijskwaliteit blijven door alle inzet tot nu toe nog op niveau, maar dat neemt de zorgen voor de toekomst niet weg, schrijft onderwijsminister Ingrid van Engelshoven in een brief aan de Tweede Kamer. Volgens haar ervaart het merendeel van de studenten het thuisstuderen als lastig en geven ze aan last te hebben van stress en depressieve klachten. Ook maken studenten zich zorgen over hun studieverloop en de toekomst. Het welzijn van docenten en andere medewerkers staat ook onder druk, omdat ze het echte contact missen met hun studenten. Ook vinden ze het onderwijs op afstand een schrale invulling van hun vak, blijkt uit onderzoek. Dit alles heeft het afgelopen studiejaar nog niet geleid tot veel vertraging en een hogere uitval en dat is een prestatie van formaat, vindt de minister. De uitval is volgens haar in het mbo zelfs licht gedaald en in het hoger onderwijs sterk afgenomen. Dat komt onder meer omdat er geen bindend studieadvies is toegepast en er mogelijkheden zijn om voorwaardelijk door te stromen. Wel hebben studenten en docenten zorgen over de kwaliteit van het onderwijs. Studenten missen "de bredere vorming die je ontwikkelt in de interactie tussen studenten en tussen student en docent." Er komen wel nieuwe vaardigheden bij in deze coronatijd, zoals zelfstandig werken. Ook geven studenten in het hoger onderwijs aan dat ze eerder vragen durven te stellen via de chat tijdens de hoorcolleges, dan dat ze dat in een zaal moeten doen. Ook digitale vaardigheden van studenten en docenten verbeteren snel. Volgens Van Engelshoven wordt er hard gewerkt om het onderwijs online gevarieerder en interactiever te maken. De minister verwacht wel dat er meer vertraging en uitval komt als de beperkende maatregelen nog veel langer duren en stages en praktijklessen nog steeds niet of minder kunnen doorgaan.
Om de veiligheid op treinstations te vergroten en te voorkomen dat veel mensen tegelijk op één plek zijn, brengt ProRail in kaart hoe reizigers lopen. Dat gebeurt onder meer met sensoren die bewegingen van mensen anoniem meten. De spoorbeheerder werkt samen met de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e) aan een onderzoek naar het gedrag van menigten. Het gedrag van treinreizigers is door de corona-afstandsregel sterk veranderd. Het onderzoek laat zien hoe ze zich bewegen in de 1,5 meter-maatschappij. Door corona zijn er veel minder mensen op stations maar die hebben door de afstandsregel wel veel meer ruimte nodig. "Daardoor kunnen nieuwe knelpunten op perrons ontstaan, die voorheen geen probleem vormden", zegt Frank van Schadewijk, loopstroomdeskundige bij ProRail. "Met betere informatie kunnen we betere stations ontwerpen en gerichter communiceren naar onze reizigers." Op een van de drukste perrons van Nederland, bij spoor 5 op Utrecht Centraal, hangen sinds 2017 sensoren die dag en nacht de bewegingen van reizigers meten. Onderzoeker Alessandro Corbetta van de Eindhovense universiteit: "We zouden onze kennis en onze systemen ook graag op andere plekken inzetten, bijvoorbeeld om musea, stadions en luchthavens te ondersteunen."
De corona-uitbraak in Nederland lijkt stabiel te blijven. In de afgelopen week zijn ongeveer evenveel gevallen vastgesteld als in de zeven dagen ervoor. In de weken daarvoor was het weekcijfer juist flink gedaald. Het exacte cijfer komt dinsdag van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Vorige week meldde het instituut 37.706 nieuwe gevallen. De daling van de tweede golf gaat veel langzamer dan bij de eerste golf, liet het RIVM toen weten. In de zes dagen na die update zijn er net geen 33.000 gevallen bijgekomen. De laatste weken worden er gemiddeld iets meer dan 5000 positieve tests in een etmaal gemeld. Het RIVM meldt dinsdag ook hoeveel sterfgevallen en ziekenhuisopnames in de afgelopen week zijn genoteerd. Vorige week meldde het RIVM 479 sterfgevallen, 1496 opnames op de verpleegafdelingen op ziekenhuizen en 224 op de intensive cares. Dat was allemaal lager dan in de week ervoor. Verder meldt het RIVM of het zogenoemde reproductiegetal is veranderd. Dat cijfer geeft aan hoe snel het virus zich verspreidt. Sinds een paar weken zit het getal onder de 1, wat betekent dat de uitbraak langzaam kan uitdoven.
Deel dit artikel
Ja, ik wil graag wekelijks de nieuwsbrief van Hart van Nederland ontvangen met daarin het laatste nieuws en aanbiedingen die wijzelf of in samenwerking met onze partners organiseren.
Meld je aan om wekelijks onze nieuwsbrief te ontvangen. Je kan je altijd uitschrijven. Persoonsgegevens worden verwerkt in overeenstemming met de Privacyverklaring van Talpa Network.