Dieren wegdoen is gitzwart scenario voor dierentuinen, 'maar je kunt ze niet 'on hold' zetten'

Een selectie dieren wegdoen omdat de kosten van de verzorging en het onderhoud té hoog zijn. Het is het zwartste scenario voor de Nederlandse dierentuinen als deze lockdown nog langer duurt. "Maar je kunt niet tijdelijk de stekker uit het aquarium trekken of stoppen met de olifanten eten geven," vertelt directeur van de Nederlandse Vereniging van Dierentuinen Wineke Schoo. Dierentuinen kunnen niet overleven zonder kosten te maken. Dat weet ook Erik Zevenbergen, directeur van Diergaarde Blijdorp in Rotterdam. Hij heeft in september al ongeveer vijftig mensen moeten vertellen dat zij hun baan zullen kwijtraken. Hoewel er al weken geen bezoeker te bekennen is, lopen de kosten voor de verzorging en het onderhoud gewoon door. "We hebben dertien miljoen euro minder omzet dan vorig jaar en we hebben gedaan wat we konden met de kostenbesparing. Maar het gat blijft enorm," aldus Zevenbergen. "Je kunt bijvoorbeeld maar tot een bepaald punt mensen laten gaan", stemt Wineke Schoo in. "Want de dieren moeten toch worden verzorgd."

Donatiebox voor Blijdorp

Chirley van Dijke uit Barendrecht is erg begaan met noodlijdende dierentuinen. Zelf kwam ze als klein meisje maandelijks in Diergaarde Blijdorp en heeft ook met haar drie kinderen een gezinsabonnement. Het idee dat 'haar' dierentuin zou moeten snijden in de dierenpopulatie emotioneert haar: "Waar ga je dan beginnen? Doe je dan de helft van de giraffen weg? Zo'n keuze lijkt me vreselijk", vertelt Chirley aangedaan. Omdat ze na de lockdown graag weer samen met Aron (11) en tweeling Lucas en Lieke (8) naar een bruisende dierentuin gaat, is Chirley op eigen initiatief supermarkten aan het benaderen of daar wellicht een donatiebox kan komen te staan. "Hopelijk helpen alle kleine beetjes."

Steun vanaf februari op gang

Wineke van de Nederlandse Vereniging van Dierentuinen zegt dat de dierentuinbranche een aparte is als het op steun aankomt. "Je kunt een levende collectie niet even on hold zetten. Dus al je personeel ontslaan, de lichten uit doen en na een paar weken weer terugkomen, gaat niet. Gelukkig heeft het kabinet dat ook ingezien nadat wij de noodklok hebben geluid over onze dieren." Er komt begin februari 39 miljoen vrij om zo'n zestig Nederlandse dierentuinen te helpen overleven. De reden dat deze steun pas vanaf februari aangevraagd kan worden, heeft met de complexe verdeling te maken. "Het gaat om de kleine vlindertuin met één caissière, maar ook om grote dierentuinen als Artis en Blijdorp. We moeten voorkomen dat er fouten worden gemaakt en er bijvoorbeeld later geld moet worden terugbetaald."

Geen stip op de horizon

Hoewel er na 19 januari nog geen stip op de horizon is, blijft directeur Zevenbergen positief. "Via onze website hebben al heel veel betrokkenen een lootje gekocht om ons financieel te steunen. Hier staat dan een mooie prijs of beloning tegenover. Het doet ons goed om te zien hoe betrokken ons publiek is en daar houden wij ons graag aan vast."