Gedragsexpert roept op tot hardere taal om coronavirus weer serieus te nemen: 'Het is vijf voor twaalf'

De coronabesmettingen lopen weer flink op en dit komt volgens het kabinet vooral doordat we ons minder goed aan de coronaregels zijn gaan houden. Hoogleraar en gedragsexpert Benjamin van Rooij roept de regering op tot duidelijker taal, zodat de angst voor het coronavirus terugkomt en we het virus weer serieus gaan nemen. Uit onderzoek dat Van Rooij voor de Universiteit van Amsterdam (UvA) deed naar hoe mensen omgaan met de coronaregels ziet hij de motivatie massaal afnemen. Slechts twintig procent van de mensen houdt zich er op straat nog aan, blijkt uit het onderzoek. De naleving moet volgens hem beter, maar de maatregelen mogen ook strenger. Lees ook: Rutte en De Jonge: 'Dit is de tweede golf, coronavirus maakt comeback'

'Gaan we het redden op motivatie?'

Als we willen dat de samenleving doordraait en er meer mensen bij elkaar kunnen blijven komen, moet de motivatie voor het naleven van de coronaregels weer omhoog, aldus Van Rooij. Maar volgens hem is het heel moeilijk om gemotiveerd te blijven als er geen duidelijk eindpunt is. Hij maakt zich zorgen over de huidige situatie. "Kunnen we het wel met motivatie als er veel mensen bij elkaar blijven komen?" De hoogleraar denkt dat dit 'een vijf voor twaalf moment' is en dat er op een gegeven moment maatregelen moeten worden genomen, die vooral te maken hebben met het toelaten van een beperkt aantal bezoekers. "In april mocht maar een beperkt aantal mensen in de supermarkt bij elkaar komen en nu is dat helemaal losgelaten." Uit onderzoek van Hart van Nederland blijkt dat een groot deel van de Nederlanders naar aanleiding van de oplopende besmettingen vraagt om strengere maatregelen. Lees ook: 'Meer verdeeldheid over coronabeleid van het kabinet' Van Rooij legt uit dat motivatie afhangt van drie pijlers, die alle drie sinds april zijn afgezwakt. Ten eerste is er de motivatie voor naleving door angst voor ziekte in het algemeen. Hoe meer tijd er is verstreken hoe minder angst er heerst om het virus te krijgen. Ook de steun die er is voor het beleid van de overheid heeft invloed. Daar is steeds meer onvrede over. In de derde plaats kijken mensen naar wat anderen doen: als de omgeving zich minder goed aan de regels gaat houden, volgen we dit voorbeeld snel.

'Boodschap komt niet aan'

De onderzoeker vindt dat de regering stappen moet durven zetten. Hij denkt dat het belangrijk is dat de samenleving door kan draaien en juist daarom moeten we een manier vinden om elkaar weer te motiveren. "Ik heb het gevoel dat de regering een signaal probeert af te geven dat het nu echt wel menens is zonder echt een klap te geven op de economie, maar strengere maatregelen zijn binnenkort wel nodig." Lees ook: Deze nieuwe coronaregels gelden vanaf zondag in zes regio's De angst voor het coronavirus moet terugkomen, wat hem betreft. "De vraag is of de boodschap aankomt. Ik denk dat het signaal duidelijker mag. De boodschap moet zijn: als wij de situatie nú niet omdraaien, kunnen we niks anders doen dan zwaardere maatregelen nemen. Niet alleen qua angst voor ziekte, maar ook dat de horeca, de sportverenigingen en studentenverenigingen misschien weer dicht moet. Dat soort taal is nodig."