Heel Holland hamstert, maar is dat nou echt nodig?

Lange rijen bij de kassa en lege schappen: Nederland is massaal inkopen aan het doen in supermarkten. Maar is het nou echt nodig om te gaan hamsteren? Volgens winkelketens zelf is er voldoende voorraad. "Het is dat angstgevoel dat mensen naar de supermarkten trekt", aldus Bram Vervliet, hoofddocent psychologie van KU Leuven. Nadat het kabinet donderdag strenge maatregelen tegen het nieuwe coronavirus had aangekondigd, is er volgens het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL) een flinke stijging te zien in de verkoop. Vooral de hygiënemiddelen (zoals toiletpapier), blikwaren en andere houdbare producten gaan hard. Lees ook: Lege schappen in supermarkten: Nederland aan het hamsteren door coronavirus

Kuddegedrag

Vervliet is als docent gespecialiseerd in angsten en zegt dat het hamsteren te maken heeft met ‘kuddegedrag’. "We zijn een sociaal diersoort en imiteren heel veel. Als een paar mensen dat gedrag vertonen, dan volgt de hele groep", zegt hij. Op sociale media gaan veel foto’s en filmpjes rond van rijen voor de kassa en lege schappen. De tekst gaat verder onder de tweet: https://twitter.com/John\_Rdam/status/1238176306141048833 "Als mensen verschillende foto’s en filmpjes op social media zien, is dat genoeg om een uitbarsting te veroorzaken. Als jij dan de enige bent die niet naar de supermarkt gaat, dan zou je dus de pineut kunnen zijn en dan denk je dat je straks niks in huis hebt. En dat wil je niet", aldus Vervliet. Lees ook: Op de kaart: alle besmettingen met het coronavirus in Nederland

Voldoende voorraden

Volgens Vervliet is het belangrijk om het onderscheid te maken tussen wat je voelt en wat de echte situatie is. Het Centraal Bureau Levensmiddelen zegt dat er voldoende voorraden zijn en dat er geen reden is om te denken dat de producten uitverkocht raken. "De supermarkten zetten alle zeilen bij. In de distributiecentra en in de ruim 4000 supermarkten wordt hard gewerkt zodat de schappen gevuld blijven", aldus een woordvoerder van CBL. Ook een woordvoerder van Jumbo stelt dat klanten niet ongerust hoeven te zijn. "Het productvervoer gaat gewoon door zoals normaal en we bereiden ons voor om eventuele problemen het hoofd te bieden." Jumbo heeft inmiddels een quotum van twee stuks per klant ingesteld voor zeep en schoonmaakmiddelen. Vooral de schappen waar het toiletpapier in staat zijn leeg. De woordvoerder van CBL kan dat niet verklaren. "Het is niet fijn als je dat niet in huis hebt en mensen bedenken allerlei doemscenario’s voor de komende tijd." Ook Vervliet vindt het moeilijk te zeggen waarom mensen juist wc-papier hamsteren. "Dat heeft waarschijnlijk weer te maken met dat kuddegedrag."

'Angst werkt averechts'

"De situatie is dus dat je je geen zorgen moet maken, maar het is dat angstgevoel", benadrukt hoofddocent Vervliet nogmaals. "Je moet dat gevoel van vertrouwen weer terug krijgen. Het is niet zo dat er geen voorraden meer zijn, maar die moeten voorraden moet nog in de rekken geplaatst worden." Volgens Vervliet wordt het gevoel van vertrouwen weer opgewekt als mensen zien dat de schappen worden aangevuld. "Alle maatregelen zijn wat onwennig allemaal, maar als mensen doorslaan en zich angstig voelen, werkt dat juist averechts." Lees ook: LIVEBLOG | Laatste nieuws over het coronavirus