Veel vragen van leraren over opening scholen: is het wel veilig?

Basis- en middelbare scholen in het noorden van Nederland heropenden maandag hun deuren. In de aankomende weken pakken ook de scholen in de rest van het land de draad weer op. Toch zijn er nog veel ouders, leerlingen en leraren die zich zorgen maken. Scholieren in het primair en voortgezet onderwijs hoeven onderling geen afstand te houden. Middelbare schoolleerlingen moeten wel op anderhalve meter afstand van volwassenen blijven. Er is geen mondkapjesplicht voor scholieren of docenten.

Zorgen bij leraren

Hart van Nederland sprak met een aantal bezorgde leraren. Ze zijn bang om besmet te raken en maken zich zorgen over de volle klassen en collega's die zich niet aan de 1,5-meterregel houden. "Ik wil straks nog wel mijn ouders kunnen opzoeken", vertelt één van hen. Nancy Doelwijt uit Amsterdam heeft een zoon van 14. Hij ging maandag weer naar de Open Schoolgemeenschap Bijlmer. "Het is heel spannend. Ze zitten nu weer met z'n allen in een lokaal en de besmettingsgraad in Amsterdam stijgt. Zijn de maatregelen voldoende?", vraagt ze zich af. "Ik ben nauw betrokken geweest bij het opstellen van de regels omdat ik in de medezeggenschapsraad zit. Ik heb wel kritische vragen. Werkt de ventilatie goed, kunnen ze elkaar besmetten? Hoe gaat het als ze bij opa en oma op bezoek gaan? Ik vind toch dat we het risico moeten nemen, het leven gaat door. Je wil niet in angst leven." Lees ook: Leerlingen van middelbare school in Assen moeten straks een mondkapje op De Algemene Onderwijsbond krijgt veel vragen van leraren. "Over de ventilatiesystemen, maar ook over het feit dat er veel meer geregistreerde besmettingen onder jongeren zijn. Docenten vragen: die komen bij mij in de klas, hoe veilig is dat? Wie moet ik geloven? Wat moet ik vertrouwen?", aldus de AOb. "We hebben de zorgen bij het ministerie van Onderwijs neergelegd en vragen om duidelijker uit te leggen waarom het veilig is om de scholen te openen." Het ministerie adviseerde de scholen te controleren of ze hun ventilatie op orde hebben. Ook krijgen de scholen het advies geregeld gedurende tien tot vijftien minuten de ramen en deuren tegen elkaar open te zetten en draaiende ventilatoren en ventilatiesystemen die lucht circuleren te vermijden.

Scholen als broeihaarden

Hoogleraar immunologie Hans-Willen Snock van de Columbia University in New York zei het NPO Radio 1-programma Dit is de Dag dat het openstellen van scholen een sociaal experiment is. "Adolescenten kunnen het virus net zo gemakkelijk overbrengen als volwassenen. Het zou dus kunnen dat middelbare scholen broeihaarden worden van het coronavirus." De hoogleraar maakt een vergelijking met Israël, waar in mei de scholen kortstondig opengingen. "Binnen de kortste keren gingen ze weer dicht en kreeg Israël voor de tweede keer te maken met een lockdown". Ook in zijn eigen omgeving kreeg Snoeck te maken met het virus op scholen. "Mijn zoon van zestien had twee klasgenoten die ziek werden en op die New Yorkse school zijn zelfs twee jongens van twaalf positief getest. Het is een illusie om te denken dat het virus aan jongeren voorbijgaat." Lees ook: Grote zorgen bij scholen in aanloop naar nieuw schooljaar, welke rol speelt ventilatie bij corona?

Schadelijk voor kinderen

Het Outbreak Management Team (OMT) erkent dat er een risico is, maar vindt toch dat de scholen open moeten. Dat zegt Károly Illy, voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde en lid van het OMT. "Die hoogleraar heeft strikt genomen helemaal gelijk", aldus Illy tegen Hart van Nederland. "Toen we in juni het besluit hebben genomen om de middelbare scholen open te doen, hadden we niet de informatie die we nu hebben: er is over tieners en jongvolwassenen geen twijfel mogelijk dat ze een rol spelen." Hij legt uit dat waarom toch besloten is de scholen open te houden. "Het is onwijs schadelijk om kinderen en jongeren die al een half jaar thuis zitten, nóg langer thuis te laten zitten. We moeten andere maatregelen treffen. Realiseer je dat de kinderen toch een belangrijke rol spelen bij de verspreiding. We kunnen bijvoorbeeld op scholen een 1-meter regel hanteren. Dat is praktisch toepasbaar en leerlingen realiseren zich dat er regels gelden. En je kunt op scholen ook koppels maken. Zo kun je lessen laten doorgaan en klassen vullen."

Rol bij verspreiding

"Mocht het zo zijn dat er een serieuze tweede uitbraak komt, dan kan het geen reactie zijn dat we de scholen alsnog dicht doen", benadrukt Illy. "Die leerlingen kunnen wel ziek worden, maar daar maken we ons niet zo zorgen over. Ze worden een beetje verkouden, hoesten een beetje en hebben wat koorts, maar het is zelden een groot probleem. Ze spelen wel een rol bij de verspreiding. Daarom moeten we bijvoorbeeld grootouders in bescherming nemen."