Nieuwe coronavariant lijkt veel besmettelijker: vijf vragen beantwoord over de mutatie

Hoe gevaarlijk is de nieuwe variant van het coronavirus die nu mogelijk ook in Nederland rondwaart? Hart van Nederland stelt vijf prangende vragen over de coronamutatie aan virologen. Volg het laatste nieuws over het coronavirus in Nederland via ons liveblog De Britse premier Boris Johnson maakte zaterdagavond bekend dat er in het Verenigd Koninkrijk een nieuwe variant van het coronavirus is opgedoken die tot wel 70 procent besmettelijker zou zijn. Volgens het kabinet lijkt de mutatie begin december ook bij iemand in Nederland vastgesteld te zijn. Lees ook: Nieuwe Britse coronavariant waarschijnlijk al in Nederland Maar hoe zit het met die hogere besmettelijkheid van de nieuwe variant en is er een kans dat corona hierdoor tot een dodelijker virus muteert? Virologen Marion Koopmans (Erasmus MC en OMT-lid) en Wim van der Poel (Wageningen University) beantwoorden vijf vragen.

Hoe gevaarlijk is de nieuwe Britse variant van het coronavirus?

Van der Poel benadrukt dat er nog geen wetenschappelijke resultaten bekend zijn waaruit blijkt dat de nieuwe variant sneller overslaat van mens op mens. "Het lijkt besmettelijker te zijn omdat het veel wordt waargenomen in bepaalde gebieden in Groot-Brittannië." Ook volgens Koopmans lijkt de mutatie besmettelijker te zijn: het zogenoemde reproductiegetal (R-waarde) is in het Verenigd Koninkrijk namelijk toegenomen, "terwijl iedereen al een tijd hard probeert die waarde omlaag te krijgen".

Is het mogelijk dat corona alsnog tot een dodelijker virus muteert?

Volgens Van der Poel is er meer onderzoek voor nodig om te weten of de nieuwe variant dodelijker is dan het virus dat nu toe rondwaart. Hij denkt dat het "nog weken" kan duren voordat we een antwoord hebben. Koopmans weet dat er op dit moment in laboratoria veel onderzoek wordt gedaan naar de mutatie en verwacht binnen één tot twee weken meer resultaten. "Het wordt op kweek gezet en er wordt gekeken hoe het virus zich op verschillende manieren ontwikkelt." Ze wijst erop dat de mutatie er mogelijk óók voor kan zorgen dat "de gevolgen van de ernst van de klachten juist minder zijn".

Zijn er aanwijzingen dat de nieuwe variant al volop in Nederland rondwaart?

Het zou inderdaad goed kunnen dat de coronamutatie al in ons land rondgaat, denkt Van der Poel. Koopmans heeft daar tot dusver echter geen aanwijzingen voor gezien. "Nee, in Nederland is een enkel geval vastgesteld." Volgens haar gelden er in ons land met de harde lockdown nu strengere coronamaatregelen dan eerder in het Verenigd Koninkrijk. "Hopelijk helpt dat en zal de nieuwe variant zich hier minder snel verspreiden."

Welke gevolgen heeft de mutatie voor de werking van coronavaccins?

"Het kan zijn dat de mutatie effect heeft op de werking van de vaccins", aldus Van der Poel. De farmaceuten geven volgens hem echter aan dat de nieuwe variant vooralsnog geen negatief effect heeft. "Het lijkt erop dat ze denken dat de verandering in de eiwitten niet zo gevaarlijk is." En ook als de mutatie toch sterker blijkt te zijn, maakt de viroloog zich geen zorgen. "Vaccins zijn snel aan te passen, virussen muteren namelijk altijd." In februari werd er ook al een mutatie van het coronavirus ontdekt, benadrukt Koopmans. "Dit is dus niet de eerste keer."

Kan de nieuwe coronavariant de oplopende besmettingscijfers mogelijk verklaren?

Zo ziet het er niet naar uit, stelt Koopmans. "We kijken steekproefsgewijs naar besmette personen en bij één persoon is de mutatie nu vastgesteld. Als de nieuwe coronavariant al wijdverspreid in ons land was, hadden we het al vaker waargenomen moeten hebben", legt ze uit. Ook Van der Poel denkt niet dat de mutatie de oorzaak zou kunnen zijn van de hoge besmettingscijfers van de laatste weken. "Dit zouden we echt wel hebben gehoord van het RIVM."