Wat is goedkoper: vaat in de afwasmachine of met de hand? [Oktober 2022]

Een vaatwasser bespaart een hoop tijd en met de eco-stand ook een hoop energie. Nu de gasprijzen in 2022 door het dak schieten zijn we benieuwd: kun je toch niet beter het ouderwetse sponsje erbij pakken om geld te besparen? Wat is goedkoper: de vaat met de hand of de afwasmachine doen?

Laatste update: oktober 2022

Een op de tien Nederlanders heeft besloten om zijn afwasmethode aan te passen vanwege de hoge energieprijzen, zo blijkt uit onderzoek van het Hart van Nederland-panel onder 2662 mensen. Tweederde van de mensen die hun afwasmethode hebben aangepast zijn naar het afwassen met de hand gegaan in plaats van de vaatwasser, terwijl eenderde juist de andere manier heeft gekozen. Er is dus veel onduidelijkheid over wat nu goedkoper is, helemaal in 2022.

Afwasmachine

Een vaatwasser is natuurlijk duurder in aanschaf. Dat kost al snel zo'n 700 euro, voor energieklasse C. Als je hem tien jaar lang élke dag een keer gebruikt kost dat je al zo'n 19 cent per wasbeurt. Volgens expert verbruikt een afwasmachine van klasse C zo'n 0,57 kWh per keer, omgerekend 51,1 eurocent volgens de huidige gemiddelde tarieven in oktober 2022.

Qua waterverbruik kom je op gemiddeld zo'n 13 liter per beurt. Volgens waterbedrijf Vitens kost water zo'n 0,72 euro per 1.000 liter, oftewel 0,94 cent per machinebeurt. Een afwasblokje van een gemiddeld huismerk is 5,3 cent. In totaal ben je per keer met een vaatwasser dus zo'n 57,3 cent, de afschrijfkosten van de aanschafprijs niet meegerekend.

Met de hand

Hoeveel kost het dan om op de hand te wassen? Waar we vanuit gaan is dat je bij het afwassen op de hand niet een kraan continu laat doorstromen waarbij al het water meteen wegstroomt. Nee, gebruik een afwasteiltje of doe de stop in de spoelbak. Al met al heb je daarvoor zo'n 10 liter water nodig. Je wil het natuurlijk warm hebben en daarom laat je de kraan van tevoren even doorlopen. Afwassen met de hand kost dus zo'n 12 liter water per keer.

Volgens waterbedrijf Vitens kost water zo'n 0,72 euro per 1.000 liter, oftewel 0,86 cent per afwasbeurt. Aan gas om het water te verwarmen ben je volgens bespaarinfo.nl 0,05172 m3 per wasbeurt kwijt als je een hr-ketel hebt, wat tegen de huidige tarieven 19,81 cent is, aldus overstappen.nl. Dan heb je natuurlijk nog een spons nodig (zo'n 1,9 cent per keer bij normaal gebruik) en wat afwasmiddel (ongeveer 2 cent per keer). In totaal ben je dus ruim 24 cent per afwasbeurt kwijt. 24,57 cent om precies te zijn.

Al met al scheelt het dus zo'n 32,7 cent per keer om met de hand af te wassen, ook al verbruik je daarmee aardig wat gas. En dat klinkt weinig, maar als je elke dag de vaatwasmachine gebruikt scheelt het op jaarbasis ruim 119 euro. En dan hoef je ook niet zo'n ding te kopen, al maakt het het leven soms wel makkelijker. Daarbij kan je wel de kanttekening maken dat je wellicht vaker tussendoor met de hand wast, terwijl je met de vaatwasser in een keer een grotere beurt hebt.

Tips om meteen toe te passen

Milieucentraal geeft nog een aantal tips om te besparen tijdens je afwasbeurt: laat de machine alleen draaien als hij vol is, dat geeft een beter resultaat en de machine hoeft zo minder vaak te draaien. Voorspoelen is in de meeste gevallen niet nodig, je kunt je borden gewoon afschrapen, als er maar geen restjes eten in de machine terecht komen.

Ook bespaar je door het eco-programma te gebruiken. Dat duurt misschien iets langer, maar is wel zuiniger. Denk ook aan het ontkalken van de vaatwasser, want kalk op het verwarmingselement zorgt er voor dat het water minder snel opwarmt en dus meer energie kost. Ga ook na of je gebruik kunt maken van een daltarief, dan kun je hem 's nachts laten draaien om geld te besparen.

Was je af met de hand? Doe de vaat dan niet onder een lopende kraan, maar gebruik een teiltje. Doe daar niet te veel afwasmiddel in, een flinke drup is genoeg. En voorspoelen kan ook met koud water, dat bespaart weer gas. Wil je extra zuinig zijn? Sla je borden dan door een klein laagje koud water in een teiltje bij het voorspoelen.

Bovenstaande reportage is eerder uitgezonden bij Hart van Nederland.