Oproep aan jonge mantelzorgers: 'Zorg goed voor jezelf en deel je zorgen'

"Deel je zorg!", dat is de oproep die minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid doet in aanloop naar de Week van de Jonge Mantelzorger. Uit nieuw onderzoek blijkt dat veel jonge mantelzorgers niet praten over de zorg die zij verlenen, terwijl bijna een kwart van deze groep behoefte heeft aan professionele hulp. "Goed voor iemand zorgen kan alleen als je ook goed voor jezelf zorgt", legt voormalig jeugdarts Els Jonker uit tegen Hart van Nederland. "Dat begint pas als je er met iemand anders over kunt praten." Lees ook: 'Jongere mantelzorgers krijgen op latere leeftijd vaak psychische of lichamelijke klachten' Het blijkt dat jonge mantelzorgers vaak geen hulp vragen en het allemaal zelf willen oplossen. Ze willen hun gezin, ouders of degene die ziek is niet extra belasten. "Daarbij vergeten ze vaak zichzelf, omdat ze willen dat het goed gaat met anderen", weet Jonker.

Viroen zorgt voor moeder

De 25-jarige Viroen Soebedar kan erover meepraten. Al negen jaar zorgt hij voor zijn moeder Sardha, die meerdere beroertes en een nierziekte kreeg. "Ik haalde 's ochtends mijn moeder uit bed, hielp haar naar het toilet en met wassen en tandenpoetsen, vertelt Viroen aan Hart van Nederland. Daarna maakte hij ontbijt en om 8.15 uur moest hij de deur uit om naar school te gaan. "Dan hoopte ik maar dat thuiszorg op tijd zou zijn, zodat ik niet te laat zou komen", herinnert hij zich. Lees ook: Dag van de Mantelzorg: 'Er zijn zoveel taken die op je bordje komen' Vanwege de nierziekte moest zijn moeder op een gegeven moment drie keer per week naar het ziekenhuis voor een nierdialyse. "Ik bracht haar drie keer per week." Om de behandeltijd op te vullen, regelde Viroen een baantje bij de AH to go in het ziekenhuis. "Dat ging een half jaar goed, daarna ging het bergafwaarts met mijn studie."

'Studeren, sporten, gezond leven'

"Gelukkig kon ik mijn zorgen met de decaan bespreken. Samen hebben we naar oplossingen gezocht", vervolgt hij. "Zo mocht ik van de examencommissie op basis van een bijzondere reden toch over naar het volgende jaar." Als hij die hulp niet had gekregen, was hij er misschien toen al aan onderdoor gegaan, denkt  Viroen. Voor even leek het goed te gaan, maar dan blijkt Viroens moeder niet meer thuis te kunnen wonen en verhuist ze naar een verpleeghuis. "Ik legde mezelf op dat moment van alles op: studeren, sporten, gezond leven. Bovenal moest ik er voor mijn moeder zijn."

'Met hoofdpijn opstaan'

Maar op een gegeven moment werd het hem te veel. "Ik ging met hoofdpijn naar bed en stond met hoofdpijn weer op", vertelt hij. Bij zijn vrienden kon Viroen zijn ei niet kwijt. "Dat was het moment dat ik naar de huisarts ging om hulp te vragen." Het lukte hem uiteindelijk om hulp van een psycholoog de balans te vinden tussen de zorg voor zijn moeder en zijn eigen leven. "Gelukkig kan ik hierover met mijn moeder praten." Al voelt ze zich wel schuldig, aldus Viroen. "Ze zegt bijvoorbeeld: doordat jij voor me zorgt, ben je depressief geworden. Dat is niet zo, ik had alleen iemand nodig die me sturing gaf."

Week voor jonge mantelzorgers

Maandag start voor de derde keer de Week van de Jonge Mantelzorger. Het is een jaarlijkse bewustwordingsweek, die dit jaar extra belangrijk is. Uit onderzoek in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport blijkt dat de coronacrisis veel problemen van jonge mantelzorgers verergert. Lees ook: Coronavirus treft zorgboerderijen: 'Die mensen hebben structuur nodig, nu valt alles weg' Zo maakt bijna twee derde van de jonge mantelzorgers zich meer zorgen over degene die ze verzorgen. Ze zijn bijvoorbeeld bang voor besmettingen met het coronavirus. Ook geeft een groot deel aan dat de zorg mentaal zwaarder is geworden. Dagbesteding gaat bijvoorbeeld niet door, waardoor de hulpbehoevende constant thuis is en vaker hulp nodig heeft.

Verlichting door coronacrisis

Voor Viroen heeft de coronacrisis juist voor iets meer verlichting gezorgd. "Het is niet te beschrijven. Mijn moeder woont natuurlijk in een verpleeghuis waardoor ik de laatste weken niet langs mocht komen. Daarnaast is ze net hersteld van het coronavirus." Normaal was hij elke dag bezig met haar, maar op een gegeven moment viel dat weg. "Die vrije tijd moet je ergens aan besteden", legt Viroen uit. "Ik sport nu wat meer, dat is de positieve kant. De negatieve kant is dat we elkaar minder zien. Dat gemis is heel erg!" Viroen probeert zo creatief mogelijk met de situatie om te gaan. "Ze moet nog wel naar het ziekenhuis voor de dialyse. Dus dan probeer ik bij het ziekenhuis te zijn zodat ik haar even kan zien als ze de rolstoeltaxi uitkomt", vertelt hij lachend.