Merendeel journalisten wel eens mishandeld of bedreigd tijdens werkzaamheden

Het geweld en intimidatie naar journalisten toe is fors toegenomen. Acht van de tien journalisten en fotografen krijgen hiermee te maken. Dat blijkt uit een onderzoek van PersVeilig.

Een persfotograaf in Lunteren wordt met auto en al de sloot in geduwd, op Urk worden journalisten aangereden, bedreigd en lastiggevallen en in Krimpen duwt een kerkganger een journalist omver. Zomaar een greep uit recente aanvallen op journalisten. Het is niet iets wat alleen maar vaker voor líjkt te komen, er is ook een duidelijke toename te zien.

Ruim acht van de tien journalisten (82 procent) hebben het afgelopen jaar wel eens te maken gehad met agressie of bedreiging. Dat is een toename van 20 procent vergeleken met 2017. Zo'n 29 procent zegt maandelijks of zelfs vaker slachtoffer te zijn van een dergelijk incident. Bijna alle journalisten (93 procent) zien bedreiging als reëel gevaar voor de persvrijheid. Vier jaar terug was dat 79 procent. Het vaakst worden journalisten geconfronteerd met verbaal geweld.

Belaagd door omstanders

Ook Roland Heitink heeft te maken gehad met geweld tijdens werkzaamheden als journalist. Heitink heeft een persbureau in Gelderland en merkt zelf ook dat er een toename is van agressie en bedreiging naar journalisten en fotografen toe. Hij heeft 40 freelancers in dienst en waarschuwt ze regelmatig voor confrontaties op locaties.

Zijn eerste ervaring met geweld was toen hij een melding kreeg van een autobrand in Rheden. "Ik ben daar toen gaan filmen. Ter plaatste bleek dat de dader daar niet van gediend was.' Heitink wordt continu tegengehouden als hij wil filmen.

Al snel loopt het uit de hand. "Ik kreeg een stomp in mijn maag en mijn camera werd afgepakt," vertelt Heitink. Zijn camera is total loss met een schade van duizenden euro's. Dit incident heeft Heitink een maand lang wakker gehouden.

'Kort lontje door corona'

"Vorig jaar had je dit niet verwacht. Sinds corona is het eigenlijk toegenomen", zegt Heitink. Een verklaring hiervoor heeft hij niet. Wel merkt hij op dat mensen door corona een kort lontje hebben gekregen. "Het begon eerst met dreigen en aanspreken, maar dat is binnen een jaar veranderd naar slaan en schoppen."

Zijn ervaring met geweld en agressie blijft helaas niet bij die ene keer. "Bij een wedstrijd van de Graafschap werden mijn collega's en ik weer bedreigd. Het is niet normaal meer en ook heel triest. We moeten gewoon ons werk kunnen blijven doen."

Blijf van journalisten af

Heitink geeft zijn collega's altijd mee: "Voel je niet fijn, trek je terug en bel mij. Het is het gewoon niet waard." Hij vindt dat de beveiliging van journalisten beter moet. In de praktijk ziet hij dat andere hulpverleners goed worden beschermd, maar journalisten niet. "En dat moet snel veranderen."

Daarnaast vindt Heitink dat het snelrecht moet worden toegepast als er sprake is van agressie naar journalisten en fotografen toe. "Nu gebeurt dat niet en staat de dader zo weer op straat. Er is nog geen signaal naar burgers toe dat je met je handen van journalisten af moet blijven."

Na zijn eerste incident is de dader, die hem heeft belaagd, nog steeds niet veroordeeld. "Hij is al twee keer niet komen opdagen. En we zijn nu al een jaar verder."