'Overheid moet buitenlandse adopties stoppen', Amanda strijdt er al jaren voor

Het kabinet moet zo snel mogelijk een eind maken aan adopties uit het buitenland. Dat is een van de adviezen uit het aankomende rapport van de commissie-Joustra over de misstanden bij buitenlandse adopties. "Wat wij al jaren weten wordt nu eindelijk erkend," reageren slachtoffers tegen Hart van Nederland.

Ouders die kinderen afstonden zonder dat ze het wisten, kinderen die vervolgens een vals adoptierapport kregen en daardoor nu hun biologische ouders niet meer kunnen vinden. Er is veel misgegaan in de adopties tussen 1967 en 1997. Maandag verschijnt het rapport van de commissie onder leiding van Tjibbe Joustra dat onderzoek heeft gedaan naar de rol en verantwoordelijkheid van de Nederlandse overheid in Indonesië, Brazilië, Colombia, Bangladesh en Sri Lanka.

Spookouders

Een van die geadopteerde kinderen is Amanda Janssen uit Nieuwegein. "Ik heb spookouders," vertelt ze aan Hart van Nederland. "Ik weet dat ik ergens uit geboren ben, maar waaruit?"

Het leven van Amanda werd op zijn kop gezet toen ze samen met haar eveneens geadopteerde zus op onderzoek uitging naar haar afkomst. Maar bij het ziekenhuis kwam ze erachter dat haar hele leven, haar naam, haar geboortedatum, van iemand anders was. "Bij het ziekenhuis zeiden ze: je document is vals." De zus, waarvan altijd het verhaal was geweest dat het een volbloedzus was, bleek geen familie te zijn.

Wat heeft er kunnen gebeuren? "Mijn zoektocht heeft geleid naar de broer van mijn adoptiezus, in Sri Lanka. Haar familie heeft een baby afgestaan. Op de papieren van die baby ben ik naar Nederland gekomen, maar waar dat meisje is weten we niet."

Duizenden slachtoffers

Amanda is niet de enige die dit overkomen is. "Duizenden mensen hebben geen idee waar hun roots liggen," legt ze uit. Volgens haar werden arme ouders in Sri Lanka onder valse voorwendselen overgehaald om hun kind af te staan. "Bij een klooster werd gezegd: we letten op je kind, zorg jij dat je je leven op orde krijgt. Maar als dat zo was, kregen ze hun kind niet terug."

De commissie-Joustra heeft gekeken naar misstanden uit de periode 1967-1997, maar kwam er ook achter dat de problemen vandaag de dag nog steeds spelen. Het advies is dan ook om per direct te stoppen met buitenlandse adopties omdat er te veel fout gaat. "Dat is voor ons heel erg fijn," vertelt Amanda. "Voor ons als adoptiekinderen staat erkenning met stip op een. Dat is al een enorme stap, een gevoel van 'hè hè, eindelijk'".

Belang adoptieouders te groot

Hilbrand Westra strijdt al tientallen jaren om erkenning dat er misstanden zijn. Als adoptiekind uit Korea doet hij al sinds 1989 een oproep om het adoptiestelsel aan te pakken. "Er is een onevenwichtige balans van belangen. De hele adoptieprocedure is ingericht op het belang van ouders. Adoptiebureau's hebben daarin onzorgvuldig gehandeld."

Of er iets met dit rapport gaat gebeuren weet hij nog niet. "We hebben vier jaar geleden al een ander rapport gehad, met dezelfde conclusies. Dat is toen ook in de la verdwenen." Hij roept daarom op tot een parlementair onderzoek. "Nu is er een voorschot genomen om deze commissie uit te voeren, ik ben blij dat ze het hebben aangedurfd. Maar ik vermoed dat de Tweede Kamer het onderwerp niet hoog op de agenda zal zetten."