Commissie roept op tot actie: 'Democratie werkt niet voor iedereen'

In Nederland waarderen we onze democratie, maar volgens een adviescommissie zijn er belangrijke stappen nodig om deze te versterken. Deze commissie, genaamd de Adviescommissie Versterken Weerbaarheid Democratische Rechtsorde (VWDR), is donderdag met verschillende concrete adviezen gekomen in een rapport aan de overheid.

De commissie zegt dat we duidelijke grenzen moeten stellen tegen radicalisering, bedreiging en geweld. "Maar dat is niet genoeg", aldus commissievoorzitter Ahmed Marcouch. "We moeten ook kijken naar de sociale crisis, die een voedingsbodem vormt voor radicalisering." De commissie wil dat het nieuwe kabinet de democratie als topprioriteit ziet om ervoor te zorgen dat het voor iedereen werkt.

Mensen op straat geven tips over hoe je als samenleving bij elkaar kunt blijven:

Polarisatie

Een van de grote problemen is dat sommige mensen zich ernstig benadeeld voelen, waardoor ze zich afkeren van de democratie. Ze voelen niet dat het systeem voor hen werkt.

Een ander probleem is het wij/zij-denken. Dit maakt gesprekken tussen verschillende groepen mensen moeilijk, vooral over onderwerpen als identiteit, het gebrek aan woonruimte en de verdeling van wie wel en geen steun krijgt.

De derde grote zorg zijn directe bedreigingen zoals georganiseerde misdaad, bedreigingen en geweld, bijvoorbeeld tegen politici, bestuurders, wetenschappers, advocaten, rechters en journalisten.

Wat moet de overheid doen?

Dit rapport is bedoeld als een serieuze oproep voor actie, ook in de komende kabinetsformatie. De commissie doet daarvoor ook enkele aanbevelingen. Ze zegt dat de overheid verplicht moet worden te controleren hoe haar beleid invloed heeft op sociale grondrechten als huisvesting, sociale zekerheid en gezondheidszorg.

Ook zou er een soort 'praktijkautoriteit' moeten komen die wetten evalueert om te zien of ze in de praktijk werken. Ze adviseren ook om meer te doen voor lokale journalistiek en de sociale advocatuur.

Verder ziet de commissie dat mensen vaak vastlopen in een 'lokettenjungle' bij de overheid. Ze adviseren om het contact met de overheid simpeler en persoonlijker te maken, zodat mensen makkelijker hulp kunnen krijgen.

De commissie benadrukt ook het belang van goed onderwijs over burgerschap. Alle leerlingen zouden lessen moeten krijgen over hoe de democratie werkt en hoe ze kunnen deelnemen aan maatschappelijke discussies.