'Geheime' ministerraadnotulen gepubliceerd: lees ze hier zelf

Nooit eerder zijn ministerraadnotulen vroegtijdig openbaar gemaakt, omdat deze in principe twintig jaar staatsgeheim is. Tot nu. Maandagavond worden de ‘geheime’ ministerraadnotulen over de achtergehouden informatie tijdens de toeslagenaffaire openbaar gemaakt door het demissionaire kabinet.

Lees hier zelf de gepubliceerde geheime notulen van de ministerraad.

Klagen over kritische Kamerleden

Opvallend in het 37-kantjes tellende document is dat verscheidene ministers tijdens de ministerraad op 12 juli 2019 klaagden over kritische Kamerleden van coalitiefracties. Onder wie Pieter Omtzigt van het CDA en Helma Lodders van de VVD.

D66-minister Wouter Koolmees van Sociale Zaken nam daarin het voortouw maar hij kreeg bijval van premier Mark Rutte, CDA-minister Wopke Hoekstra van Financiën en D66-vicepremier Kajsa Ollongren. Dat staat in de notulen die maandag zijn vrijgegeven.

Koolmees merkte op dat Omtzigt en Lodders rond de toeslagenaffaire een "gezamenlijke strijd" voerden samen met SP-Kamerlid Renkse Leijten tegen toenmalig staatssecretaris Menno Snel van Financiën, zijn partijgenoot. "Spreker toont zich hierover zeer ontstemd, omdat de rol van de twee coalitiefracties weinig behulpzaam is bij het oplossen van de onderliggende problemen", valt te lezen in het vrijgegeven gespreksverslag.

Uitvoeringsproblemen bij UWV

Zelf had Koolmees ook wat te klagen over VVD-Kamerlid Dennis Wiersma, die hem kritisch bejegende over uitvoeringsproblemen bij het UWV. "Het is wenselijk dat leden van de raad betreffende woordvoerders van gelijke politieke huize hierop aanspreken", staat in de notulen te lezen.

Rutte "kan zich vinden in de inbreng van minister Koolmees". Hij "toont weinig begrip voor woordvoerders van coalitiefracties die zich in de media trachten te profileren en laat weten in de richting van mevrouw Lodders reeds het belang van eenheid binnen de coalitie te hebben benadrukt".

Sensibiliseren van Omtzigt

Ook Hoekstra sloot zich aan bij Koolmees. Hij liet optekenen dat de relatie tussen het kabinet en de coalitiefracties in de Tweede Kamer "ingewikkeld te noemen" was. Hij zei ook dat door hem en vicepremier Hugo de Jonge "veel tijd en energie is gestoken in het sensibiliseren van de heer Omtzigt, met overigens beperkt succes". Hoekstra stoorde zich met name aan de suggestie van Omtzigt dat ambtenaren op zijn eigen ministerie van Financiën "incompetent" zouden zijn.

VVD-minister Cora van Nieuwenhuizen van Infrastructuur had in die periode ook moeite met Kamerleden die haar aanvielen op problemen bij het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen (CBR). Zij merkte daarover op dat het "in geen geval" acceptabel is dat "coalitiefracties een scherper standpunt innemen dan oppositiefracties". Premier Rutte was het daarmee eens, zo blijkt uit de notulen.

Kaag had minder moeite

Huidig D66-leider Sigrid Kaag had "minder moeite" met Kamerleden van coalitiepartijen die "zich openlijk tegen het kabinet afzetten". Zij noemde het "in een democratie een gezond teken dat er fel wordt gedebatteerd, ook door leden van de coalitiefracties". Kaag zei daar wel bij dat het debat "binnen bepaalde kaders" moest plaatsvinden en opperde dat daar misschien afspraken over konden worden gemaakt met de fractievoorzitters.

Hart van Nederland/ANP