Was optreden van politie bij UvA-protest te ingrijpend? 'Dit is geen demonstratie meer'

Demonstranten die tegen de grond gedrukt worden, wapenstokken die door de lucht zwaaien en mensen die aan hun nekharen over straat gesleept worden door agenten. "Het ziet er naar uit", zei Femke Halsema, burgemeester van Amsterdam, donderdagavond zelf over het politieoptreden bij de UvA. Toch staat ze achter haar keuzes.

Een meerderheid van Nederland is het met haar eens, blijkt uit representatief onderzoek onder 2.154 deelnemers van het Hart van Nederland-panel. 76 procent vond het politieoptreden proportioneel, 18 procent vond van niet. Daarnaast vond opnieuw 76 procent dat het snelle ingrijpen verstandig was.

"Dit is niet een demonstratie", zei Halsema bij NPO-talkshow Sophie & Jeroen. "Dit is een bezetting van universitaire gebouwen waar enorme vernielingen zijn aangericht. Waar alle stenen uit de straat zijn gehaald. Die lagen in de dakgoot klaar om politie mee te bekogelen. Er zijn kunstwerken van het dak afgegooid om de barricades te versterken. Het hele terrein is gebarricadeerd en daar wonen ook mensen. Die konden niet meer weg."

1:13

Was optreden van politie bij UvA-protest te ingrijpend? 'Dit is geen demonstratie meer'

Onvermijdelijk

"Er is ze herhaaldelijk verteld dat ze weg moesten en als je dan blijft en je blijft je verzetten, dan komt er een moment dat de politie geweld tegen je gebruikt", legt Halsema uit. "Geen misverstand: politiegeweld is altijd afschuwelijk. Het ziet er naar uit. Maar ik sta achter de beslissing. Dit was onvermijdelijk."

Amnesty International wil dat er een onderzoek komt naar de manier waarop de politie heeft ingegrepen bij de pro-Palestijnse demonstraties. Volgens de mensenrechtenorganisatie is het recht om te demonstreren essentieel, "vooral in tijden van maatschappelijke onrust en politieke onzekerheid".

Ammoniak gegooid

Maar Amnesty is ook kritisch over een deel van de betogers. "We hebben gezien dat de situatie complex was en een deel van de demonstranten geweld gebruikte tegen de politie. Dat is onacceptabel." Halsema benoemd dit ook. "Er is ammoniak gegooid naar agenten. Wie doet dat? Dat kun je geen demonstratie meer noemen."

De politie heeft echter "onvoldoende onderscheid gemaakt tussen de vreedzame demonstranten en de groep die geweld gebruikte" en niet genoeg gedaan om de gemoederen tot bedaren te brengen, aldus de mensenrechtenorganisatie.

Het gebruik van geweld is altijd een "heel weloverwogen" beslissing, niet eentje die je in een minuut neemt, zei Halsema bij het Bij het NPO Radio 1-programma Dit is de Dag. "Dat wordt grondig voorbereid en daarvoor is bijstand van agenten uit het hele land nodig. Je weet nooit helemaal zeker of er niet een individueel geval is geweest waar het wel net buiten proportie is geweest, dat kan ik niet overzien."