Groeiende behoefte aan 'hemelpost' door coronacrisis: 'Ik merk dat het leeft'

Spijt krijgen dat je bepaalde woorden niet hebt uitgesproken toen iemand er nog was. Op steeds meer begraafplaatsen staan brievenbussen met ‘post voor de hemel’. Nabestaanden kunnen daarin hun gemis, gedachten en liefde anoniem delen met iedereen die er niet meer is.

Want er is een groeiende behoefte om op deze manier toch nog iets te willen zeggen tegen hen die ons ontvallen zijn. Na Lochem, Ens en Driehuizen staan er nu ook brievenbussen op begraafplaatsen in het Brabantse Drunen, Heusden en Vlijmen. 

Behoefte aan rituelen

Rouwtherapeut Willemien Jobsen merkt dat er sinds de coronapandemie bij het afscheid van geliefden meer behoefte is aan rituelen en symbolen. “Brieven schrijven en tekeningen maken is zo’n ritueel. Op een bepaalde manier kun je zo toch nog met een overledene praten.”

De brievenbussen worden wekelijks geleegd door de beheerder van een begraafplaats en dan veilig opgeborgen. In december worden ze op Wereldlichtjesdag in een vuurkorf ritueel verbrand en dan symbolisch naar de hemel verzonden. Willemien hoopt dat meer gemeenten haar initiatief volgen. “Er is al post in de brievenbussen gestopt. Mensen vinden het hartverwarmend. Ik merk dat het leeft.”

'Er echt voor gaan zitten'

Een van de briefschrijvers is Renate van Drunen. “Willemien heeft me ervan verteld, en ik dacht meteen 'wow'. De hemel is voor mij een soort Punica-oase van die tv-reclame van vroeger. Ik heb geen idee hoe de hemel eruit ziet. Ik ga ervanuit dat het een mooie plek is. Maar als je besluit daar een brief naar te schrijven, ga je er ook echt voor zitten. Het maakt niet uit of iemand gisteren is overleden of twintig jaar geleden. Als ik een update heb van ‘beste pap, dit is waar ik nu sta’, dan is dat toch mooi?”

Ook begraafplaatsbeheerder Marco Muskens ziet de meerwaarde van hemelpost. “Het is een goed idee dat mensen kunnen opschrijven wat ze willen. Ik heb al een aantal brieven uit de bus gehaald. Die bewaar ik netjes in een kluis, en ik ben de enige met een sleutel. Er hoeft ook geen adres of afzender op", vertelt Marco. "Sommigen schijven een nette brief en stoppen die in een dichtgevouwen envelop, anderen schrijven een vluchtige boodschap op een papiertje."

Persoonlijke boodschap

Renate is niet bang dat haar gevoelens straks op straat liggen. “Het is een soort twitterfeed. Je post het, maar ik hoef mijn naam niet te noemen, en ook niet voor wie het is. Het is mijn persoonlijke boodschap, maar ik kan dingen weglaten. Het voelt een beetje hetzelfde als een brief aan Sinterklaas."

Renates opa en oma zijn ooit begraven in Drunen, maar hun graf is allang geruimd. “Het mooie van die brievenbus vind ik dat je toch een stille, rustige, fysieke plek hebt waar je aan ze kan denken. Ook als ze helemaal niet hier liggen.”