Loewana sprak tijdens de herdenking op de Dam over haar Sinti-familie: 'Ik doe het voor hen'

Persoonlijke verhalen

4 mei 2023, 23:13

Op voorhand was Loewana Weiss erg zenuwachtig maar tijdens haar speech op de Dam in Amsterdam was daar niks van te merken. De 17-jarige Enschedese vertelde donderdagavond tijdens de jaarlijkse Nationale Herdenking in Amsterdam over het oorlogsverleden van haar Sinti-familie. "Het was bijzonder", vertelt ze na afloop aan Hart van Nederland. "Ik doe dit voor mijn familie."

Ze vond het belangrijk dat ze het verhaal van haar familie mocht vertellen omdat er volgens haar nog te weinig aandacht is voor het oorlogsverleden van Roma's en Sinti-families. Tijdens haar toespraak vertelde ze dat ze haar pappo, haar opa, had geïnterviewd over de oorlog. "Hij vertelde daar niet echt over. Ik wist daar niks van. Ik wist niet dat Sinti bruine driehoeken moesten dragen in plaats van gele sterren", vertelde Loewana. "Ik wist niet dat mijn familie rondzwierf in Duitsland toen de oorlog begon. Dat ze het woonwagenkamp opsplitsten om niet op te vallen. Dat het ene deel van het kamp verdween en nooit meer terugkwam."

Lees hieronder de hele toespraak:

"Ik heb mijn pappo, dat betekent opa in onze taal, geïnterviewd over de oorlog. Hij vertelde daar niet echt over. Ik wist daar niks van.

Ik wist niet dat Sinti bruine driehoeken moesten dragen in plaats van gele sterren. Ik wist niet dat het belangrijk was om te blijven bewegen. Ik wist niet dat mijn familie rondzwierf in Duitsland toen de oorlog begon. Dat ze het woonwagenkamp opsplitsten om niet op te vallen.

Dat het ene deel van het kamp verdween en nooit meer terugkwam, en dat het andere deel naar Nederland vluchtte en bij Circus Boltini terechtkwam in de orkestbak. Ik wist niet dat de nazi's mijn familie kwamen halen. Dat ze mee moesten naar Auschwitz. Ik wist niet dat de circusdirecteur loog dat ze nog zes voorstellingen moesten spelen. Ik wist niet dat er na de vierde voorstelling een SS-officier langskwam en dat hij vertelde dat ze de zes voorstellingen niet af zouden wachten. Dat ze mijn familie de volgende ochtend zouden komen halen.

Ik wist niet dat de nazi's de paarden en de woonwagens meenamen maar dat mijn familie allang weg was. Daarom was het belangrijk om te blijven bewegen. Ik wist niet dat mijn familie rondzwierf tot de oorlog voorbij was en dat ze het hebben overleefd omdat die SS-officier zo van onze muziek hield.

Ik heb mijn pappo, dat betekent opa in onze taal, geïnterviewd over de oorlog. Hij vertelde daar niet echt over. Ik wist daar niks van. Nu weet ik het wel."

'Ik doe het voor hen'

"Het was bijzonder en heel leuk. Het ging heel erg goed. Het ging beter dan verwacht maar ik had er ook alle vertrouwen in dat het goed zou komen", zegt Weiss na afloop stralend voor de camera van Hart van Nederland. "Mijn truc was om eroverheen te kijken, zodat je niemand persoonlijk aankijkt."

Tijdens haar toespraak keken haar vader en opa trots toe: "Dit gaf mij steun. Ik dacht: Ik ben hier niet alleen. Ik doe dit voor mijn familie.

Diepe buiging

Op social media zijn Nederlanders geraakt door de Enschedese. "Loewana, 17 jaar jong; 'Mijn pappo'. Haar indringende en ontroerende woorden galmen nog na. Weergaloos knap gedaan.", tweet Henriette. Een ander reageert op Twitter met: "Wat een krachtige toespraak van het Sinti-meisje op de Dam. Hopelijk heeft Thierry Baudet ook geluisterd."

"Mooi gesproken Loewana Weiss... Dit Sinti-verhaal mag zeker eens gedeeld worden", tweet een twitteraar. Ook kan het 17-jarige meisje rekenen op een diepe buiging van Piebe-Guido: "Daar sta je dan even voor een volle Dam terwijl er thuis miljoenen mensen naar je zitten te kijken. Respect voor dat meisje!"

Hart van Nederland sprak eind april al met Loewana en haar opa over waarom haar toespraak zo belangrijk is. Zie hier de reportage hieronder:

Deel dit artikel

Link gekopieerd