Heerlen niet blij met benaming van ongelukkigste stad: 'Doet geen recht'

Volgens de nieuwste cijfers van de monitor Brede Welvaart van het CBS is Heerlen de 'minst gelukkige' gemeente van Nederland, zo bleek uit berekeningen van AD. Maar wie deze stad en haar inwoners kent, weet dat er veel meer aan de hand is dan deze sombere statistiek suggereert.

"Heerlen werkt hard aan de weg om het imago op te vijzelen", vertelt Kevin Raetsen van Nederlands Mijn Museum aan Hart van Nederland. De stad was ooit het centrum van de mijnstreek, met acht mijnbedrijven in en om Heerlen. In 1967 ging de eerste mijn dicht, en in 1974 de laatste. "Wat 75 jaar lang de motor was geweest van de economie, viel ineens weg", zegt Raetsen.

De gevolgen van deze economische klap zijn nog altijd zichtbaar in Heerlen. Mensen raakten werkloos en financieel in de knel. De stad moest na de sterke groei begin 20ste eeuw zichzelf vanaf de jaren 70 voor de tweede keer opnieuw uitvinden. "Mensen gingen uitvluchten zoeken, raakten in de drugsproblematiek, aan alcohol verslaafd."

De stad kreeg vervolgens prijzen die je liever niet ontvangt, zoals bijvoorbeeld in 2008 toen het de minst aantrekkelijke stad om in te wonen werd genoemd.

Armoede, ongezondheid en criminaliteit worden door locoburgemeester Jordy Clemens erkend als hardnekkige problemen in de regio en hij geeft toe dat veel inwoners "het ongelooflijk moeilijk hebben in het leven, van jongs af aan."

Deze problemen, diep geworteld van generatie op generatie, zijn niet uniek voor Heerlen. Ze zijn terug te vinden in de hele oostelijke mijnstreek, inclusief gemeentes zoals Brunssum en Kerkrade die ook onderaan de lijst van het CBS staan.

Aandacht voor cultuur

Maar er is ook een andere kant aan het verhaal. "Er wordt heel veel gedaan om wat moois te maken van Heerlen", vertelt stadsgids Jenny Kranendonk ons. Ze wijst naar hoe jongeren vele mogelijkheden worden geboden om je creatief te uiten. "Bij de jongeren merk ik dat gewaardeerd wordt dat er heel veel mogelijk is, met initiatieven op cultureel gebied kun je hier altijd terecht."

Ook deze week komen er bijna 20.000 jongeren vanuit de hele wereld naar Heerlen voor het grootse breakdancefestival, The Notorious IBE.

Nederland doet het al langer goed op internationaal breakdancevlak. Eind vorig jaar werd de Nederlandse India op sensationele wijze wereldkampioen:

2:11

Haagse India (16) na sensationele winst WK Breakdance: 'Kan het niet geloven'

"Heerlen, en dat heb ik nog niet in het onderzoek gezien, is de stad die landelijk gezien de derde investeerder in cultuur is", benadrukt ook locoburgemeester Clemens. Hij noemde de CBS-cijfers niet fraai. "Ik denk niet dat het recht doet aan alles wat er in deze stad in positieve zin gebeurt."

Anderen zijn het met hem eens. "Toen ik hoorde van het CBS-bericht dacht ik: 'daar gaan we weer'", zegt Kranendonk. "Alsof het kommer en kwel is in Heerlen en alles slecht gaat, maar de stad heeft ook een heleboel positieve kanten." "Sinds het sluiten van de mijnbouw is er van alles verbeterd", voegt ook Raetsen toe. "Er zijn allerlei projecten gaande."

"En dat doen we ook stukje bij beetje door de stad groener te maken, door meer evenementen te organiseren, door volop in te zetten op kleurrijke gevels", aldus Clemens De stad is de 'street-art hoofdstad' van Nederland, stelt de locoburgemeester vol trots.

Een van de vele voorbeelden van muurschilderingen in de stad.

Oproep tot actie

Deze verbeteringen zijn mede mogelijk dankzij de investering van een half miljard euro vanuit de overheid in de regio over de afgelopen jaren. Clemens doet opnieuw een oproep, gericht op instellingen, zoals de landelijke overheid: "Het is tijd voor actie. Er moet meer geïnvesteerd worden in steden en regio's zoals Heerlen en de oostelijke mijnstreek."

Volgens de locoburgemeester is nu de belangrijkste missie van Heerlen om ervoor te zorgen dat ieder kind de kans krijgt om op te groeien met gezondheid, liefde en geluk. "Heerlen kijkt naar de toekomst", ziet ook stadsgids Kranendonk. "Wat ik waardeer is het doorzettingsvermogen, ondanks de tegenslagen." "En dat is waarom ik nu wel degelijk positief ben over deze stad en deze regio", besluit Clemens, "dat we ons een derde keer opnieuw aan het uitvinden zijn."