Nederlander al 37 jaar in Amerikaanse gevangenis: 'Staat heeft in de steek gelaten'

De Surinaams-Nederlandse Jaitsen Singh zit al 37 jaar vast in de Verenigde Staten. Hij en zijn familie zeggen dat hij onterecht is veroordeeld voor de moord op zijn vrouw en dochter. De familie van Singh maakt zich ernstig zorgen om hem en wil hem terughalen naar Nederland.

Singh werd in 1986 tot 56 jaar cel veroordeeld voor moord op zijn vrouw en dochter. Later bleek dat de kroongetuige in de zaak was omgekocht door de aanklager en dat de Nederlander mogelijk onterecht is veroordeeld. De Tweede Kamer bepaalde op 23 juni 2020 dat de Staat zich moet inspannen om de man naar Nederland te halen.

Dat is volgens zijn advocaat Rachel Imankhan nog niet gebeurd. "De Nederlandse staat heeft de heer Singh jarenlang geen consulaire bijstand verleend. Ook hebben ze hem er niet van op de hoogte gesteld dat hij zijn straf in Nederland kon uitzitten", vertelt ze.

Volgens de advocaat weigert Nederland om het verzoek tot strafoverdracht bij het gerechtshof in Arnhem neer te leggen, die oordeelt of hij voldoet aan de voorwaarden om overgebracht te worden. "Meneer Singh is gewoon jarenlang door de staat in de steek gelaten. Hij bestond gewoon niet voor Nederland."

Straf in Nederland uitzitten

Daarnaast vindt de advocaat dat demissionair minister Sander Dekker (rechtsbescherming) flinke steken heeft laten vallen. "Dekker weigert om hem terug te halen en in plaats daarvoor steunt hij een gratieverzoek dat kansloos is. Singh zou dan gelijk vrijkomen, maar Amerika wil dat niet", zo legt ze uit. "We willen hem via een WOTS-regeling naar hier halen. Dan zit hij wel vast, maar in Nederland. Zo kom je tegemoet aan de VS en de nabestaanden. Hij moet zijn straf hier uitzitten en kan daarna terug de maatschappij in."

Ze trekt de vergelijking met voormalig coffeeshopbaas Johan van Laarhoven, die zij eerder bijstond. "Volgens het WOTS-verdrag is het ook niet de bedoeling dat hij gelijk vrijkomt als hij hier is. Bij Van Laarhoven was dat ook zo. Singh vindt dat prima, dan ziet hij zijn zus. Maar Dekker weigert op voorhand. Dat snappen we niet."

'Ik verwacht het ergste'

Sieta Singh, één van de zussen van Jaitsen, is bang dat haar broer in de Amerikaanse gevangenis zal sterven. "Hij heeft een heel zwak gestel en is op dit moment ook heel erg ziek." Ook de coronacrisis kreeg vat op Singh. "Hij heeft zelfs een tijd aan de beademing gezeten", vertelt zijn zus. "Hij begint wel een klein beetje op te knappen, maar als ik zijn stem hoor en zijn korte ademhaling, dan zegt mijn gevoel dat het helemaal niet goed met hem gaat."

Als de staat hem niet hoeft te helpen, zou dit hem enorm raken, denkt Sieta. "Hij schreeuwt al jaren om hulp van de Nederlandse staat, maar als hij dit dan weer hoort, is het iedere keer weer een teleurstelling." Zijn zus weet dan ook niet of hij het wel allemaal aankan. "Ik verwacht het ergste. Ik weet niet of dit ten goede komt aan zijn gezondheid. Ik ben heel erg bang."

'Schuld nooit bewezen'

De zus van Jaitsen gelooft ook in zijn onschuld. "Mijn broer heeft nooit bekend en er zijn ook nooit bewijzen geleverd tegen hem. Dat is het ergste van de hele zaak." Sieta noemt de zaak van haar broer dan ook 'diep triest'. "Ja, natuurlijk word ik er moe van, maar dat weegt niet zwaarder dan wat mijn broer allemaal doormaakt."

Via een kort geding hoopt de familie dat Jaitsen toch naar Nederland kan komen. De woordvoerder van demissionair minister Dekker laat weten niet te willen reageren zolang de zaak onder de rechter is.

De rechter doet over drie weken uitspraak.