Dit weten we tot nu over de omstreden zorgboerderij in Wedde: jarenlange mishandelingen en pesterijen

Het is een van de heftigste zaken in het programma Undercover in Nederland tot nu toe: de mishandelingen en pesterijen van beperkte mensen op de zorgboerderij Aurora Borealis in het Groningse Wedde. Wat weten we over de zaak, wat gebeurde er allemaal en wat staat er nog te gebeuren?

In de zorginstelling verbleven tien mensen met een verstandelijke of meervoudige beperking. Uit onderzoek van Alberto Stegeman blijkt dat ze jarenlang fysiek en mentaal werden mishandeld.

In het SBS-programma Undercover in Nederland waren de beelden daarvan zondag te zien. Bewoners moesten "in het gevang" in een wasmand, werden vastgebonden en er werden sokken in hun mond gestopt. Een bewoner moest twee uur als vogelverschrikker staan, met een plank door zijn trui heen.

Niemand ondernam actie

"Het was een hel voor de kwetsbare bewoners", zegt Stegeman er zelf over. Extra pijnlijk is dat in de tweede aflevering, die aankomende zondag wordt uitgezonden, duidelijk wordt dat de inspectie al die jaren nooit langs is geweest op de boerderij, terwijl er wel meerdere meldingen zijn gedaan.

De politie krijgt eind 2022 meerdere aangiften en meldingen over de zorgboerdij binnen en komt wél in actie. Twee mannen van 62 en 35 jaar oud uit de gemeente Westerwolde, waar Wedde onder valt, worden aangehouden. Ze werken op de zorgboerderij en zouden mogelijk de bewoners hebben mishandeld. Stegemans opnames "vormen onderdeel van het onderzoek".

De beelden zorgen er ook voor dat de Inspectie Gezondheid en Jeugd (IGJ) in actie komt. Er worden "ernstige misstanden" geconstateerd en de boerderij wordt gesloten. In het inspectierapport staan uiteenlopende voorbeelden van gemelde of vastgelegde mishandelingen of pesterijen.

Mishandelingen

Zo bevat het politierapport een melding over een cliënt die met zijn hoofd in een wc wordt geduwd. Een ander werd door personeel in een sloot gezet, weer een ander werd buiten onder een druppelende tuinslang gelegd. De rapportage bevat ook meldingen over iemand die een hele sinaasappel in zijn mond kreeg geduwd en over een cliënt die aan de haren naar achteren werd getrokken, terwijl een slang in zijn keel werd geduwd. "De slang gaat zo ver in zijn keel dat de cliënt stikgeluiden maakt", luidt de omschrijving.

De eigenaren van de zorgboerderij reageren via hun advocaat in De Telegraaf. "Mijn cliënten beamen dat sommige dingen niet goed zijn gegaan", zegt advocaat Postma. "Maar de mensen die worden beschuldigd zijn inmiddels niet meer werkzaam op de boerderij. Dus begrijpen mijn cliënten niet waarom de boerderij alsnog de deuren moet sluiten."

Uitzending maakt veel los bij kijkers

Kijkers schrikken van de uitzending en sindsdien worden er persoonsgegevens van de beschuldigde medewerkers gedeeld op social media. Strafrechtadvocaat Richard Korver roept bij Hart van Nederland op daarmee te stoppen, omdat hij vreest voor de mogelijke gevolgen. "Dan krijg je eigenrichting, of het aanmoedigen daartoe", aldus de advocaat. "Als iemand vervolgens het heft in eigen handen neemt zou dat tot strafvermindering voor verdachten kunnen leiden."

Het Openbaar Ministerie waarschuwt dat sommige berichten op social media zelf tot vervolging kunnen leiden. "Onder andere het (online) uiten van bedreigingen of oproepen tot geweld/opruien zijn uiteraard strafbaar, en daarvoor kunnen verdachten dus ook worden opgespoord en vervolgd."

Dorpsbewoners van de zorgboerderij zijn bang dat een oud-medewerker een nieuwe zorglocatie opent en daarom hebben ze zich al verschillende keren verzameld om te demonstreren:

0:48

Opnieuw groep mensen verzameld bij omstreden zorgboerderij in Wedde, politie aanwezig

Bovenstaande beelden zijn eerder uitgezonden door Hart van Nederland.