Dreigingsniveau verhoogd van 3 naar 4: wat betekent dat?

Er is een "reële kans" op een terroristische aanslag in Nederland. De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) heeft het dreigingsniveau daarom dinsdag verhoogd van niveau 3 (aanzienlijk) naar 4 (substantieel). Maar wat betekenen de dreigingsniveaus precies? En wat gebeurt er als het dreigingsniveau wordt verhoogd?

Er zijn in totaal vijf dreigingsniveaus in Nederland. Deze niveaus geven aan hoe groot de kans is op een terroristische aanslag en in hoeverre de dreiging concreet is. Hoe hoger het dreigingsniveau, hoe groter de kans op een terroristische aanslag in Nederland.

Na de aanslag in Brussel in oktober bleven de inlichtingendiensten in Nederland alert:

Dreigingsniveau 1

Bij dreigingsniveau 1 (minimaal), het laagste dreigingsniveau, is het niet waarschijnlijk dat er in Nederland een terroristische aanslag zal plaatsvinden. Er zijn geen personen in beeld die een terroristische dreiging vormen en er zijn geen aanwijzingen dat Nederland als doelwit in beeld is bij terroristen in het buitenland.

Dreigingsniveau 2

Als het dreigingsniveau wordt verhoogd naar 2 (beperkt), is er een kleine kans dat er in Nederland een terroristische aanslag wordt gepleegd. Er is dan bijvoorbeeld sprake van radicalisering van personen of groepen, wat op termijn een dreiging zou kunnen vormen. Ook kunnen er aanwijzingen zijn dat terroristen van plan zijn om aanslagen te plegen in Europa, zonder dat die al concreet worden voorbereid.

Dreigingsniveau 3

De afgelopen vier jaar stond het dreigingsniveau in Nederland op niveau 3 (aanzienlijk). Een terreuraanslag in Nederland is op dat niveau "voorstelbaar". Er zijn bijvoorbeeld personen of groepen sterk aan het radicaliseren, die daarmee een dreiging vormen. Of er worden aanslagen gepland of gepleegd in Europa zonder dat Nederland specifiek doelwit is.

Dreigingsniveau 4

Het dreigingsniveau is dinsdag verhoogd naar niveau 4 (substantieel), het op één na hoogste niveau. Dat betekent dat er op dit moment een "reële kans" is op terreuraanslag in Nederland. Dit niveau kan bijvoorbeeld worden ingesteld als er in omringende landen aanslagen worden gepleegd of als terroristen Nederland zien als doelwit.

Volgens de NCTV hebben jihadistische organisaties opgeroepen tot aanslagen vanwege het opgelaaide conflict in het Midden-Oosten en koranverbrandingen in diverse landen. Recente aanslagen in omringende landen laten volgens de NCTV zien dat aan deze oproepen gehoor wordt gegeven. De organisatie laat weten dat er daarom de afgelopen periode al "extra veiligheidsmaatregelen" zijn genomen. Welke dat zijn, wordt niet bekendgemaakt.

Dreigingsniveau 5

Als het dreigingsniveau wordt verhoogd naar 5 (kritiek), het hoogste dreigingsniveau, dan is een terreuraanslag in Nederland op handen. Er zijn dan concrete aanwijzingen dat terroristen op het punt staan op een aanslag in Nederland te plegen. Het kan ook zijn dat er al een aanslag heeft plaatsgevonden en er wordt gevreesd voor een vervolgaanslag.

Niveau 5 kan als enige niveau voor een beperkte tijd en voor een bepaald deel van het land worden afgekondigd.