Criminelen gebruiken Snapchat om jongeren te ronselen

Snapchat wordt steeds vaker door criminelen gebruikt om minderjarige jongeren te ronselen voor het plegen van strafbare feiten. Dat bleek vrijdag opnieuw tijdens de eerste openbare zitting in de zaak rond de IJsselmondse seriemoordenaar Sendric B. Naast een bekennende verklaring van B. kwam naar voren dat de app Snapchat een belangrijke rol heeft gespeeld.

Rond de afgelopen kerst en jaarwisseling werden drie mannen vermoord in het Rotterdamse stadsdeel IJsselmonde. De zaak houdt de regio én het land in zijn greep. Tijdens de zitting liet het Openbaar Ministerie weten dat er een spoedverzoek aan Snapchat is gedaan. De politie werd op het spoor van het Snapchat-account van Sendric B. gezet door de 20-jarige Juani B. Hij is degene die het vuurwapen (een omgebouwd gaspistool) aan Sendric verkocht.

Op dezelfde dag verstrekt Snapchat nog het e-mailadres, telefoonnummer en de geboortedatum die aan het account gekoppeld zijn. Op de avond van 2 januari werd Sendric B. aangehouden in een flatwoning van een familielid. Tijdens de aanhouding gooide hij een plastic tas met daarin het vuurwapen van het balkon. Vermoedelijk is dat het wapen dat hij via Snapchat van Juani B. kocht.

Strafrechtadvocaat Peter Schouten ziet het vaker gebeuren. "Jongelui denken dat de beelden die je via Snapchat verspreidt na 24 uur verdwijnen. Zo werkt de app wel voor gebruikers, maar de beelden en teksten blijven nog wel bewaard. Voor de politie is het gemakkelijk om dat weer terug te halen", legt hij uit in het programma Nieuws van de Dag. "Door zo'n aanvraag bij Snapchat zijn sommige zaken zo op te lossen. Kennelijk is dat in deze zaak ook aan de orde."

Snapchat speelde ook rol in mishandelingszaak realityster

De zaak van de IJsselmondse seriemoordenaar staat niet op zichzelf. Ook in de mishandelingszaak van realityster Tamara Elbaz speelde Snapchat vermoedelijk een rol. Elbaz werd begin september 2024 aangevallen in het bijzijn van haar 4-jarige zoontje. Ze werd voor haar woning naar de grond getrokken en meermaals geschopt en geslagen. De dader in deze zaak is de 24-jarige Vuriano V.

V. kreeg eerder deze week een celstraf van 20 maanden opgelegd, waarvan 5 maanden voorwaardelijk, voor de zware mishandeling van Elbaz. Het Openbaar Ministerie had een straf van 2,5 jaar geëist, waarvan 6 maanden voorwaardelijk. V. moet Elbaz ook een schadevergoeding betalen. Zelf raakte hij Elbaz niet aan, maar ronselde hij via Snapchat vier minderjarige jongens en gaf hij hen de opdracht om haar te mishandelen. De beloning voor de uitvoering: slechts 500 euro.

Wie de opdrachtgever van V. was, werd niet duidelijk tijdens de zaak. Tot groot ongenoegen van de verdediging. Elbaz en haar advocaat hebben V. meerdere keren gevraagd om openheid te geven over de identiteit van zijn opdrachtgever. "Werk mee. Laat mij en mijn zoon niet langer in onzekerheid", zei ze. "Voor mij is het allerbelangrijkste om te weten waar de dreiging vandaan komt", vertelde zij toen in de rechtszaal.

Groepsdruk, geldnood en slechte thuissituatie

Jongerencoach Aziz Akhath ziet het vaak gebeuren dat jongeren via sociale media in de criminaliteit belanden. "500 euro is nog best een flink bedrag voor dit soort zaken", vertelt hij. "Sommige jongens krijgen veel minder of zelfs helemaal niets. Sommigen doen het voor status of om toegang te krijgen tot bepaalde groepen of kringen."

Volgens Akhath zijn er meerdere redenen waarom jongeren zich voor dit soort klusjes laten gebruiken. "Soms speelt groepsdruk mee, of een slechte thuissituatie. Ook geldnood kan een rol spelen. Wat we vaak zien is dat het gaat om jongeren die makkelijk te beïnvloeden zijn, zoals jongeren met een beperking die de gevolgen niet kunnen overzien. Die bestellingen kunnen razendsnel gaan", legt Akhath uit. "Soms kan het dezelfde avond nog gebeuren."