Eerste harttransplantatie 50 jaar geleden

Zondag is het vijftig jaar geleden dat de eerste harttransplantatie ooit is uitgevoerd. Dat gebeurde in het Zuid-Afrikaanse Kaapstad door een team van dertig artsen, onder leiding van chirurg Christiaan Barnard. Hoewel de operatie zelf goed verliep, was het succes van korte duur. De 54-jarige patiënt Louis Washkansky overleed achttien dagen na de operatie aan de gevolgen van een longinfectie. In Nederland kreeg zo'n zeventien jaar later, op 23 juni 1984, de eerste patiënt een donorhart. De complexe operatie werd gedaan in het toenmalige Dijkzigtziekenhuis in Rotterdam door hartchirurg Egbert Bos. Patiënt Ger Keyzer leefde nog vier jaar met dit getransplanteerde hart. Hij overleed uiteindelijk doordat zijn lichaam het donorhart bleef afstoten.. Volgens de Transplantatiestichting zijn vorig jaar 35 harten in ons land getransplanteerd. Dit jaar staat de teller op 32, aldus Hartpatiënten Nederland. In totaal stonden bijna tweehonderd Nederlandse donoren hun hart af na hun dood. Maar veel van deze harten zijn uiteindelijk niet hier gebruikt. Ze gingen of naar het buitenland, of ze voldeden niet aan de strenge eisen voor een donorhart die in ons land gelden. Momenteel staan er 110 mensen op de wachtlijst voor een nieuw hart, negen meer dan vorig jaar. Om in aanmerking te komen voor een donorhart mag de patiënt niet ouder dan 65 jaar zijn. Op het technologische vlak zijn er enorme sprongen gemaakt vergeleken met vijftig jaar geleden. Zo kunnen patiënten, in bepaalde gevallen, tegenwoordig ook een steunhart krijgen. Dit is een mechanische pomp die de functie van de hartkamers ondersteunt of overneemt. Zo'n steunhart wordt aangesloten op het hart. Volgens hartspecialisten is dit een veelbelovende techniek die al veel wordt toegepast, maar nog wel in ontwikkeling is. In Nederland mogen Universitair Medisch Centrum Rotterdam (Erasmus MC), Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) en Universitair Medisch Centrum Utrecht harttransplantaties doen. Bij kinderen mag deze ingewikkelde ingreep alleen uitgevoerd worden in het Erasmus MC. Tekst en foto: ANP