Fouten gemaakt bij groot darmkankeronderzoek

Bij een landelijk tweejaarlijks onderzoek naar darmkanker is een grote fout gemaakt. Honderden mensen kregen geen bericht over de uitslag van hun test. Van de 1,3 miljoen mensen tussen de 55 en 75 jaar die in 2014 en 2015 werden aangeschreven, stuurden 604 deelnemers hun test te laat in. Door een gebrek in het IT-systeem kregen deze mensen geen bericht. Van deze groep was er bij 35 mensen sprake van een ''ongunstige'' uitslag.

Te laat

In het systeem van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu wordt een onderzoeksronde na twee jaar afgesloten. Van de mensen die de test te laat terug stuurden, werd deze nog wel geanalyseerd, maar stuurde het systeem hun geen bericht. De 604 deelnemers vergaten in eerste instantie hun test in te sturen. Pas toen de tweede ronde van het onderzoek in 2016 en 2017 was begonnen, stuurden ze alsnog de eerste test met een monster van hun ontlasting op. ''Het automatiseringssysteem was er niet op ingericht dat mensen na het verstrijken van meer dan twee jaar, deze eerste test alsnog zouden insturen'', schrijft staatssecretaris Paul Blokhuis van Volksgezondheid aan de Tweede Kamer.

Houdbaarheid

De uitslagen van sommigen in deze groep waren niet meer betrouwbaar, omdat ''de houdbaarheid van deze test in de meeste gevallen was verlopen'', aldus Blokhuis. Van 462 mensen was de uitslag onbetrouwbaar. Van hen hebben er 284 deelgenomen aan een volgende ronde van het onderzoek. De anderen hebben de afgelopen weken een nieuwe test ontvangen en verkeren dus nog in onzekerheid.

'Ongunstige uitslag'

Het RIVM benadrukt dat het nu het zekere voor het onzekere wil nemen. Is de uitslag gunstig, maar was de test onbetrouwbaar, dan volgt een nieuwe test. Is de uitslag ongunstig, maar was de uitslag onbetrouwbaar, dan wordt de patiënt gezien door een dokter. Bij een 'ongunstige uitslag' is sprake van bloed in de ontlasting, maar dat kan meerdere oorzaken hebben, benadrukt Blokhuis. Bij zo'n uitslag is altijd vervolgonderzoek nodig. Een commissie onder leiding van een voorzitter van buiten gaat onderzoek doen naar de misser. Het IT-systeem is naar aanleiding van de fout zo aangepast dat testdeelnemers voortaan altijd een uitslag krijgen, aldus Blokhuis.