Halloween: terug naar de geschiedenis van flirten met de dood

[gallery ids="1181702,1181740,1181741"] Spannende evenementen, 'trick or treat' en bloederige en griezelige kostuums: het is Halloween! Het angstaanjagende feest is behoorlijk 'hot' dit jaar. Er zou maar ineens een zombie naast je staan in de McDrive zoals bij de McDonalds in Rijswijk. Maar hoe is Halloween ontstaan en waarom verkleden we ons eigenlijk? Het is misschien niet bij iedereen bekend, maar Halloween is een christelijk feest. De christenen droegen dan ook de nodige steentjes bij.

All Hallows Eve

"Halloween komt voort uit het Rooms-Katholieke feest Allerheiligen, dat op 1 november plaatsvindt," vertelt Frank Bosman, cultuurtheoloog en verbonden aan de Faculteit Katholieke Theologie aan Universiteit Tilburg. "Allerheiligen is zo belangrijk dat het de avond ervoor al van start gaat: Halloween. Op Allerheiligen is het idee: herdenk die geleefd hebben, zij die leven en zij die zullen leven." Lees ook: Christenen in Zoetermeer maken zich zorgen om 'duistere kant' Halloween In deze nacht zou volgens de Keltische overlevering de sluier tussen deze wereld en de wereld van de doden het dunst zijn. Zo zouden we over de grens van de dood met elkaar communiceren: All Hallows Eve.

De Tweede Wereldoorlog

Het feest kwam via immigranten uit Europa in Amerika terecht. Omdat er alleen christelijke bronnen zijn, weten we niet uit welk land het feest precies komt. "Er wordt gesuggereerd dat het feest uit Ierland komt, waar het 'Samhain' heet. Dit is een combinatie van heidense en christelijke elementen," vervolgt Bosman. "Allerheiligen bestaat al sinds de Middeleeuwen. De Amerikaanse versie die wij nu kennen bestaat sinds de Tweede Wereldoorlog. Na de oorlog hebben we zowel muziek, kledingstijl en andere gewoonten van de Amerikanen overgenomen. Met die golf is ook Halloween meegekomen." Lees ook: Walibi onder vuur door wilde dieren bij Fright Night: 'Schandalig en onverantwoord'

'Ik test alles op mijn zoontje'

Nederland is in de ban van Halloween en ook Marco Beuman pakt groots uit. Zijn huis in Vlaardingen is voor het vijfde jaar op rij voorzien van een Amerikaanse lichtshow, gillende poppen en lijken die omhoog komen uit hun graf. "Ik begon met een lichtslang en een heks en nu staat mijn hele huis vol," vertelt Beuman lachend. "Ik test alles op mijn zoontje. Als hij het eng vindt, doe ik het niet. Al wordt het nu stiekem al steeds enger.'' Alleen gisteravond kwamen er al honderden kinderen van een school. De buren zijn ook al eens komen kijken, maar waren daarentegen snel weer weg.

Waarom verkleden we ons?

Waar komt de gewoonte vandaan om ons tijdens deze feestdag als scary batman te verkleden? Volgens Bosman verkleedden mensen zich vroeger om de duivel en demonen te verjagen. "Door je te verkleden drijf je boze krachten af," vertelt Bosman. "Of dit echt de reden is, is niet zeker. De grap is dat christenen hier hun eigen interpretatie aan hebben gegeven. Zij hadden een gelovig doel en hadden een eigen agenda over wat ze wel en niet vertelden." Een kostuum mag zeker wat kosten, merkt Peter Niesing, eigenaar van Feestwinkel Zeist. Zo ben je al snel veertig of vijftig euro kwijt voor een bloederige zombie outfit. "Halloween is meer een randstad dingetje, in het zuiden hebben ze carnaval en hier storten ze zich op Halloween." De duurste Halloween outfit betreft een Hellboy kostuum voor mannen van 95 euro. "De meest populaire outfit is nog altijd de 'screaming ghost', dat vinden de kinderen een super leuke outfit. Het blijft onze topper."

'Geflirt met de dood'

In Zoetermeer hebben ze de afgelopen tijd al honderdduizend bezoekers gehad. Ze organiseren onder meer een parade en een 'trick or treat' langs winkels. Volgens organisator Marc Merckens is het het carnaval van boven de rivieren. De stad reikt de 'Halloween Home Award' uit voor het best gedecoreerde halloweenhuis in Zoetermeer. "Er doen 25 huizen mee, waarvan er 8 zijn genomineerd," vertelt Merckens. "De winnaar van de wedstrijd mag een minuut lang in het donker in de Albert Heijn XL winkelen." Ronddwalende zombies laten iedereen schrikken in Arnhem. "Gelovigen kijken met angst naar Halloween," merkt Jasper Ronkes, organisator Zombie Walk Arnhem en jongerenwerker. ''Zij vinden het geflirt met de dood.'' Alweer negen jaar geleden begon het initiatief. "Ik zocht naar activiteiten die ik met jongeren kon doen. Omdat de tv-serie de Walking Dead jongeren aansprak, besloot ik hier iets mee te doen." En zodoende zwerven er in de avond van Halloween zombies door de stad heen. In heel Nederland zijn er donderdagavond verschillende evenementen. Schrik dus niet als je opeens een zombie of een griezelige heks voor je staat. Een ander feest dat er weer aankomt, is Sint Maarten. Hierbij gaan kinderen op 11 november langs de deuren voor snoep. Het feest wordt niet alleen in Nederland gevierd. Ook in sommige streken van België, Noord-Frankrijk, Duitsland, Portugal, Hongarije en op het eiland Sint Maarten wordt er een feestje gehouden ten ere van de beschermheilige. Lees ook: Sint Maarten is veel meer dan snoep en lampionnen Beeld: Facebookpagina 'Holyween'