Koning Willem-Alexander in kersttoespraak: 'Schaduw van zorgen over kerstfeest'

Koning Willem-Alexander sprak zondag in zijn jaarlijkse kersttoespraak over een "heftige" en "confronterende tijd". Hij benadrukte dat we moeilijke beslissingen niet meer vooruit kunnen schuiven.

"Bij velen van u valt er een schaduw van zorgen over het kerstfeest", begon de koning zijn toespraak. Hij sprak over veel vragen die leven op dit moment: "Is er genoeg geld om de rekeningen te betalen nu alles zo duur geworden is? Waar vind ik eindelijk een geschikte woning of studentenkamer? Hoe moet het met de toekomst van mijn bedrijf?"

Platteland en stad

De koning riep ook op tot verbinding. "Dwingt de klimaatverandering ons niet tot drastische keuzes?", vroeg hij zich af. "We voelen op onze klompen aan dat we moeilijke beslissingen niet meer vooruit kunnen schuiven."

"Ik snap de onzekerheid die op veel plekken voelbaar is", vervolgde hij. "De stress en ook de boosheid. Het kan dan even opluchten om stoom af te blazen. Maar we moeten niet blijven steken in het zoeken naar zondebokken en in cynische kritiek of onverschilligheid." Hij benadrukte dat democratie niet betekent dat degenen die het hardst roepen hun zin krijgen, maar het afwegen van alle belangen.

"Dat laatste is essentieel, bijvoorbeeld in de relatie tussen platteland en stad. Het is hoog tijd om de verbinding te versterken. Want wat zou de Randstad zijn zonder de regio? En de regio zonder de Randstad? We hebben elkaar broodnodig."

Oorlog in Oekraïne

In zijn toespraak kreeg ook de oorlog in Oekraïne een plek. "Soms kan het helpen om de blik naar buiten te richten en ons op te trekken aan het voorbeeld van anderen. Zoals het Oekraïense volk dat nu al tien maanden standhoudt tegen het brute geweld van Rusland, met ongelofelijke moed en eensgezindheid."

Ook haakte de koning aan bij de excuses die premier Mark Rutte afgelopen maandag namens de regering aanbood voor het slavernijverleden. "Voor wat er toen aan onmenselijks is aangericht in de levens van mannen, vrouwen en kinderen, draagt nu niemand de schuld. Maar door ons gezamenlijke verleden eerlijk onder ogen te zien en de misdaad tegen de menselijkheid die de slavernij was te erkennen, leggen we wél een fundament onder een gezamenlijke toekomst", zei hij.

Kersttoespraak

Ieder jaar bespreekt de koning belangrijke gebeurtenissen van het jaar. Vorig jaar ging een groot gedeelte van zijn toespraak over de coronapandemie. Zo zei hij dat de kerst dat jaar "noodgedwongen zoveel soberder en stiller is dan wij allemaal hoopten" en vertelde hij over zijn bezoek aan een ziekenhuis waar hij sprak met een verpleegkundige.

Hart van Nederland / ANP

Beeld: Rijksvoorlichtingsdienst