Onderdeel van vracht- of oorlogschip? Opgevist beeld uit Noordzee is aan wal

Het houten beeld dat de bemanning van een garnalenkotter een paar dagen geleden heeft opgevist in de buurt van Texel, is donderdag aan land gekomen. De vissers hebben het beeld, dat zij om hebben gedoopt tot 'Barry', overhandigd na het aanmeren in Den Oever in de gemeente Hollands Kroon.

Onderzoek moet in de komende tijd duidelijk maken of het beeld authentiek is en waar het vandaan komt. "We hebben nu de neus van de kameel gevonden", zegt de gemeentelijke archeoloog Michiel Bartels. "Nu moeten we de rest van het dier nog vinden."

'Gaaf beeld'

Bartels, die het onderzoek leidt, gaat ervan uit dat het beeld echt is en dat het uit de 17e eeuw komt. "Dit is niet voor de grap overboord gegooid. Zo'n beeld hoort bij een grote vrachtvaarder of een oorlogsschip. Er zit veel detail in. Her en der zijn elementen die erop wijzen dat het aan een schip gemonteerd zat, zoals gaten voor verbindingen." Bartels heeft het hoofd donderdag kort vast kunnen houden. Hij noemt het een "mooi en behoorlijk gaaf beeld. Als je bedenkt dat het misschien 450 jaar op de bodem van de zee heeft gelegen, ziet het er knap uit."

Een paar dingen aan het beeld vallen Bartels op. "De jas heeft gekke flappen. Die lijken op een Leidse duffel, maar die kwam rond 1800 in zwang. Op zijn hoofd zit mogelijk een zogeheten Frygische muts, maar het zou ook de muts van een Baskische walvisjager kunnen zijn. Daarvoor moeten we het Rijksmuseum erbij halen."

Wrak onbekend

Van welk schip het beeld afkomstig is, is niet duidelijk. Voor zover bekend ligt er één wrak in de buurt van de plek waar het beeld werd opgevist. Bartels: "Dat is de TS56, de Texelstroom 56. Die ligt een kilometer verderop, maar komt uit de 16e eeuw, en het beeld is niet uit de 16e eeuw. In de buurt zou dus een ander wrak moeten zijn, zo'n beeld drijft niet ver. We hebben nu de neus van de kameel, we weten dat de rest van de kameel erachter moet zitten." Om dat te achterhalen, hebben de garnalenvissers hun logboek gedeeld, zodat de vindplek precies vast te stellen is.

Het beeld blijft voorlopig in Den Oever. Daar wordt het zorgvuldig in water bewaard, om te voorkomen dat het gaat rotten. Het duurt volgens Bartels nog weken voordat het onderzoek aan het beeld kan beginnen "en voordat we het kunnen exposeren zijn we zo een jaar verder".