Meer zorg nodig voor anorexiapatiënten: 'Online pro-ana coaches helpen meisjes de vernieling in'

Het kabinet moet meer zorg en bescherming bieden aan meisjes die het slachtoffer zijn van zogenaamde pro-anorexia coaches. Dat vindt het Centrum tegen Kinderhandel en Mensenhandel (CKM). Het CKM presenteerde dinsdag een rapport na onderzoek naar deze zogenaamde coaches, die actief zijn op pro-ana websites en daar ontzettend veel slachtoffers maken. Op deze sites worden eetstoornissen gepromoot en worden meisjes en jonge vrouwen 'geholpen' om verder af te vallen. Een deel van de coaches richt zich volgens het CKM bewust op deze meisjes om seksueel expliciet materiaal te bemachtigen, hen te vernederen en om macht uit te oefenen.

Seksueel geweld

"Het gaat met name om mannen tussen de 20 en 30 jaar die zich voorstellen als afvalcoach, maar in de praktijk al snel vragen om seksueel getinte foto’s en/of filmpjes. In sommige gevallen dringen ze ook aan op fysiek contact onder het valse voorwendsel dat ze meisjes zo beter kunnen helpen met afvallen. Dit heeft in de praktijk meerdere malen geleid tot seksueel geweld", aldus Shamir Ceuleers van het CKM. De onderzoekers willen onder meer dat het ministerie een online campagne ontwikkeld om meisjes te waarschuwen voor deze praktijken. Lees ook: 'Coach anorexia-websites vaak uit op seks' Al eerder waren er signalen dat deze 'coaches' een groeiend probleem zijn, maar de politiek ondernam nooit stappen tegen deze figuren, weet Lisa Westerveld van GroenLinks. "Als je leest wat er in het rapport staat, is het gewoon ziek dat volwassen mannen soms minderjarige meisjes die in een kwetsbare positie zitten aanzetten tot seksuele handelingen en soms verkrachting." Vorig jaar stelde ze op basis van de eerste resultaten van onderzoek van het CKM schriftelijke vragen aan de Kamer, maar toen kreeg ze te horen dat ze het rapport van het CKM maar af moest wachten "en dan gaan we verder kijken". "Een half jaar later komt het rapport uit en daar staan zulk erge dingen in dat ik denk: waarom wachten op een rapport? Waarom niet al bij de eerste resultaten actie ondernemen?"

Nepprofielen

Het Openbaar Ministerie wenst niet op camera te reageren over deze problematiek. Volgens het OM is extra politie ingezet op zedenzaken en pro-anorexia coaches worden in onderzoeken naar zedenzaken meegenomen. Westerveld is weinig onder de indruk. "Dat klinkt niet echt als: we zitten er boven en zorgen ervoor dat mensen die dit doen worden aangepakt. Als het CKM er onder meer met nepprofielen erachter kan komen wie dat die coaches zijn, dan moet Justitie dat ook kunnen en vraag ik me af waarom dit nog niet allang is gebeurd."

Werk aan de winkel

Anne Top worstelt al 13 jaar met anorexia en zegt dat ze mede door deze pro-ana sites ziek is geworden. Ze wil dat de websites verboden worden, al is het een druppel op een groeiende plaat, want patiënten en 'coaches' zijn ook actief op social media. "Er is veel werk aan de winkel", weet ze. Ze heeft een site in het leven geroepen waar patiënten terecht kunnen, met een petitie waarmee ze om meer actie vraagt en ze heeft haar verhaal gedeeld met de Tweede Kamer. Ook op scholen zou ze graag voorlichting willen geven, om er ook voor te zorgen dat meisjes en jongens niet in de trucs van de 'coaches' trappen en zich niet laten meeslepen door pro-ana sites. Want: "gezonde mensen zouden er niet intrappen". "Maar word jij gepest, buitengesloten, heb je een minderwaardigheidscomplex en heb je het gevoel dat je nergens bijhoort..? Iedereen wil ergens bij horen, iedereen is op zoek naar iets waar hij of zijn goed in is. Je vindt een community, want dan hoor je ook ergens bij. En dan worden er wedstrijdjes gehouden. Wie het meest kan afvallen, wie het snelst kan afvallen. Dat wordt allemaal bijgehouden en genoteerd", vertelt Anne.

Pedofielen

De 'coaches' die zich daar tegenaan bemoeien, zijn veelal pure pedofielen. "Het gaat vaak om meisjes van 10, 12 jaar, die gedwongen worden om naaktfoto's te sturen", aldus Anne. "Dan zijn ze zogenaamd niet genoeg afgevallen of wat dan ook en dan worden ze druk gezet. Dan dreigen ze je foto's online te zetten, je moet jezelf snijden, straffen. Dat zoiets nog kan in Nederland is onbegrijpelijk."