Hoe ontstaan sinkholes en waar komen ze het meest voor?

Het zijn vaak bijzondere beelden en de gevolgen kunnen groot zijn. Sinkholes, ook wel zinkgaten of verdwijngaten genoemd, ontstaan op plekken waar de grond instabiel is. Dat kan soms desastreuze gevolgen hebben. Ook in Nederland komen ze af en toe voor. Maar waar loop je nu het grootste risico op dit soort zinkgaten? Sinkholes ontstaan doordat er ineens een stuk grond instort door een gat in de grond. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren door natuurlijke waterstromen ondergronds die grond weghalen of door menselijke oorzaken zoals gesprongen waterleidingen.

Meeste sinkholes in Zuid-Limburg

In Nederland komen zinkgaten niet veel voor, legt Ronald van Balen van de Vrije Universiteit in Amsterdam uit. "Natuurlijke zinkgaten komen alleen voor in Zuid-Limburg." De ondergrond van Zuid-Limburg bevat veel kalksteen, wat daar erg kwetsbaar voor is. Het instorten van oude mijngangen is een andere oorzaak van veel zinkgaten in het zuiden van Limburg. Voor de rest van Nederland ontstaan zinkgaten vaker door menselijk handelen. "Dan moet je denken aan een kapotte waterleiding of riolering," legt Van Balen uit. Zo kwam in september 2019 een auto in een zinkgat in Apeldoorn terecht doordat de straat blank stond vanwege een gesprongen leiding. Lees ook: Auto plonst in zinkgat na waterleidingbreuk in Apeldoorn

Meldsysteem

Om het ontstaan van sinkholes eerder te kunnen detecteren is het team van Ramon Hanssen van de TU Delft in samenwerking met de provincie Limburg bezig met de ontwikkeling van een meldsysteem voor dit soort gaten in de grond. "Met satellieten vliegen we er een paar keer per week overheen om de bewegingen waar te nemen." Door beelden te vergelijken kan gezien worden of de grond verschuift. "Mijnschachten zijn onze grootste zorg," legt Hanssen uit. De afgelopen jaren zijn hierdoor al meerdere zinkgaten ontstaan. Uiteindelijk moet het meldsysteem levens gaan redden, door bewoners direct te benaderen. "Via het systeem zouden bewoners automatisch een seintje moeten krijgen als er iets gebeurt." Lees ook: Een oude mijnschacht was de oorzaak van een groot zinkgat in Kerkrade