Vrijwilligers blijven broodnodig: 'Het is een ik-maatschappij geworden'

Waardering en werk dat bij je past. Dat is volgens vrijwilligersorganisatie NLvoorelkaar hét geheim voor succesvol vrijwilligerswerk. Op deze Dag van de Vrijwilliger is het volgens directeur Jeroen de Punder extra belangrijk vrijwilligers in het zonnetje te zetten. Want: "Elk uurtje vrijwilligerswerk is heel veel waard als je erom verlegen zit."

In Rotterdam is 'boterhammenman' Johan Muurlink met zijn stichting Niet Graag Een Lege Maag al jaren actief. Hij smeert boterhammen voor kinderen die met een lege maag of zonder lunchpakketje naar school gaan. "Iedereen zou eigenlijk vrijwilligerswerk moeten doen", vindt hij. "We leren ervan, we hebben plezier én je helpt de maatschappij. Wat is er mooier dan dat?"

Steeds meer vrijwilligers nodig

Vrijwilligers zijn voor hem essentieel. Alleen redt hij het niet om al die kinderen van boterhammen te voorzien. En de vraag neemt alleen maar toe. Na een noodkreet in augustus vond de stichting een nieuwe locatie én meer vrijwilligers, maar er kwamen ook meer hulpaanvragen.

Naast de dertien scholen die hij al bediende, gaan er nu ook iedere dag 1200 boterhammen naar enkele scholen die meedoen aan een project van het Rijk. Met dat project wil het Rijk 500 Nederlandse scholen met kwetsbare leerlingen van ontbijt voorzien. Daarnaast zijn er ook nog drie kleinere scholen bij gekomen. "Ik heb dus nog steeds meer vrijwilligers nodig. We begonnen met drie mensen, nu staan we soms wel met zijn tienen boterhammen te smeren ’s ochtends."

'Ik-maatschappij'

Bij NLvoorelkaar zien ze een voorzichtige stijging van mensen die zich aanmelden op het platform. Maar uit de meest recente cijfers van het CBS blijkt dat het aantal vrijwilligers al jaren daalt. De Punder ziet de traditionele vrijwilliger die zich langdurig ergens aan verbindt verdwijnen, maar hij is ervan overtuigd dat mensen elkaar nog steeds willen helpen.

In 2021 zei 39 procent in de afgelopen twaalf maanden zich ten minste één keer vrijwillig te hebben ingezet voor een organisatie of vereniging. Tien jaar eerder was dat nog 51 procent, en in 2020 44 procent.

Johan herkent die neerwaartse trend, ook al gaat het bij hem nu uitstekend. "Het is een ik-maatschappij geworden. Ik begrijp dat ook wel. Als je bij je baas geld kunt verdienen, en bij ons voor gratis moet smeren, dan kiezen de meesten voor het geld. Maar ik hou van geven, net als onze vrijwilligers. Ze geven hun tijd, ze geven hun aandacht, ze geven hun liefde. Ik krijg gewoon kippenvel als ik het erover heb."