De Russische gaskraan gaat dicht voor Nederland: wat ga je hiervan merken?

Gazprom, het Russische staatsbedrijf, stopt vanaf dinsdag met het leveren van gas aan GasTerra. Dat is de gashandelaar die in handen is van Shell, Esso Nederland en de Nederlandse staat. Wat gaan we daar op de korte en op de lange termijn van merken in Nederland?

Bovenstaande reportage was eerder te zien bij Hart van Nederland.

Volgens GasTerra leverde Gazprom zo'n 5 procent van wat Nederland jaarlijks aan gas nodig heeft. Het bedrijf zegt zelf dat dit geen problemen gaat veroorzaken, omdat ze ergens anders gas hebben ingekocht. Toch blijft er veel onzeker. "Wij kunnen niet goed inschatten wat dit voor gevolgen heeft", zei een woordvoerder van het bedrijf maandag.

Prijzen blijven komende jaar stijgen

Essent heeft inmiddels bekendgemaakt de variabele prijzen met 25 tot 30 procent gaan verhogen. Volgens gasexpert René Peters van TNO is dat niet verrassend. "Het gas dat GasTerra ergens anders heeft gekocht, moest tegen een hogere prijs worden gekocht. Dat weten we zeker, want Rusland had altijd heel gunstige prijzen. Daarom is iedereen van het land afhankelijk." Op de korte termijn zullen de prijzen dus al stijgen. Of andere energiemaatschappijen de prijzen ook omhooggooien, is nog niet bekend.

Wanneer gaan de prijzen dan eindelijk weer omlaag? "Dat gaat nog een paar jaar duren", zegt Peters. "De vraag naar gas wordt nu steeds groter en het aanbod blijft klein. Dat betekent dat de prijs omhoog gaat. In het najaar en de winter gebruiken we veel meer gas dan nu, dus dan gaan de prijzen waarschijnlijk nog meer omhoog."

Een koude douche?

We hoeven het komende jaar volgens de expert nog niet te rekenen op lagere energieprijzen, maar moeten we ons ook zorgen maken onze gasvoorraad? "Nee", zegt Peters. "Dat zit wel goed. Er is geen tekort aan gas in de wereld, maar er is wel een tekort aan transportmogelijkheden. We kunnen het dus niet makkelijk van de plek waar we het uit de grond halen naar Nederland brengen." Ook dat zal de markt uiteindelijk oplossen, zegt hij.

"De meeste landen zullen niet teruggaan naar Russisch gas, als dat ooit weer kan. Dus de komende jaren wordt er voor gezorgd dat er bijvoorbeeld meer pijpleidingen zijn of meer speciale schepen worden gebouwd die gas kunnen transporteren. En dan zal gas ook minder duur worden."

Wat als Duitsland wordt afgesloten

Daarnaast hebben wij in Nederland ook genoeg gas dat we uit de Noordzee en uit Groningen kunnen halen. "We haalden in totaal 15 procent van ons gas uit Rusland, ongeveer 6 miljard kuub. Dat kunnen we ook uit Groningen halen. Dan zouden we ook nog eens de energiearmoede kunnen oplossen, omdat 70 procent van die opbrengsten naar de Nederlandse staat gaat. Dat doen we alleen liever niet, omdat er dan meer aardbevingen kunnen komen."

We zitten voorlopig dus gebakken. Hoewel: "Als Rusland Duitsland afsluit van het gas hebben we een probleem", voorspelt Peters. Dat komt door onze Europese solidariteit. "We hebben afgesproken dat we andere landen moeten helpen als er een energiecrisis is. Duitsland kan ons om gas vragen en wij zijn verplicht om dat te geven. Dan moeten we dat uit Groningen of de Noordzee halen."