Eerste Nederlandse F16's aangekomen en ingezet in Oekraïne

De eerste Nederlandse F-16's zijn aangekomen in Oekraïne en zijn zelfs al ingezet. Hoeveel straaljagers er momenteel in Oekraïne zijn, is niet bekend. Defensieminister Ruben Brekelmans laat dat in het midden, omdat hij niet wil dat de Russen meer te weten komen dan nodig is.

Vorige week verzamelden vliegtuigspotters zich in Vonkel om de F-16's uit te zwaaien. In de bovenstaande video zie je hoe dat eraan toeging.

Voor de zomer gaf Brekelmans al aan dat de straaljagers snel naar Oekraïne zouden gaan, maar lange tijd kon het ministerie van Defensie daar geen verdere uitspraken over doen. In totaal heeft Nederland 24 F-16's toegezegd. Hij kan wel bevestigen dat "de komende maanden, tot en met begin volgend jaar" er nog meer straaljagers naar Oekraïne zullen vertrekken.

Luchtafweer

Volgens de minister vragen de Oekraïense autoriteiten vooral om luchtafweer, om zich te wapenen tegen de vele raketten en drones die Rusland op Oekraïne afvuurt. Niet alleen F-16's helpen hierbij, ook het zogeheten Patriot-luchtafweergeschut is van groot belang.

Nederland heeft Patriots geleverd en zou samen met een ander land een nieuwe Patriot-eenheid samenstellen. Dit kwam echter niet zover, omdat het partnerland geen "kerncomponenten" kon leveren. Defensie heeft niet bekendgemaakt om welk land het gaat. Brekelmans stelt dat het "geen enorm probleem" is dat de andere onderdelen niet geleverd zijn. Volgens hem hebben de drie lanceerinstallaties en het radarsysteem die Nederland levert, ook al een grote waarde voor Oekraïne.

Drones

Ook gaat Nederland samen met Oekraïne drones ontwikkelen en produceren. In totaal wordt er 400 miljoen euro uitgetrokken om de drones te ontwerpen en onderdelen te fabriceren. Ongeveer de helft daarvan komt terecht bij Nederlandse bedrijven en instellingen.

Volgens de minister gaat het om "de meest geavanceerde drones", en niet om de kleinere die massaal worden ingezet. De onbemande toestellen die Nederland en Oekraïne samen gaan ontwikkelen zijn bedoeld voor verkenningen, maar ook voor aanvallen. Het gaat om zowel vliegende als varende drones. Volgens de defensieminister is er grote vraag naar, omdat ze een belangrijk onderdeel vormen in de luchtafweer van Oekraïne. Ook offensief zijn ze waardevol. Oekraïne hoopt er doelen in Rusland mee aan te kunnen vallen.

Miljarden naar Oekraïne

Het ministerie meldt dat er mogelijk extra geld beschikbaar is, mocht het programma effectief blijken. Sinds de laatste update die Brekelmans afgelopen juni gaf aan de Tweede Kamer, is er 700 miljoen euro extra uitgegeven aan militaire steun voor Oekraïne. In totaal is er ruim 10,4 miljard euro beschikbaar gemaakt, waarvan bijna 3,8 miljard ook daadwerkelijk is geleverd.

Brekelmans was zondag in de Oekraïense stad Charkiv, op zo'n veertig kilometer van de frontlinie. De defensieminister vond het bezoek aan Charkiv "aangrijpend". De stad is zwaar getroffen door Russische aanvallen en continu klonk het luchtalarm. Brekelmans was ook in de hoofdstad Kyiv, waar vanuit veiligheidsoverwegingen overleggen in schuilkelders werden gehouden. "Het leven speelt zich daar deels ondergronds af", beschrijft Brekelmans.

ANP