Oekraïners dromen bij herdenking in Utrecht van terugkeer naar huis

Veel mensen zijn vrijdag afgekomen op de herdenking in de Utrechtse Jaarbeurs. Daar wordt stilgestaan bij het feit dat precies een jaar geleden de Russische invasie in Oekraïne begon. Voor veel Oekraïense vluchtelingen is het ook de plek waar ze na lange tijd weer landgenoten kunnen ontmoeten.

Eugenia en Valeriia, die allebei vanuit Kiev naar Nederland zijn gevlucht vanwege de oorlog, is de herdenking in Utrecht iets waar ze bij moesten zijn. "Het is voor mij een hele moeilijke dag", zegt de 16-jarige Eugenia. Sinds maart woont ze met haar ouders in Eindhoven. Via collega's van haar vader vond het gezin een huis. "Ik heb de meeste van mijn familieleden hier, maar mis mijn vrienden heel erg."

'Droom is terugkeren'

Via de telefoon en online houdt Eugenia contact met landgenoten. "Mijn beste vriendin heb ik al maanden niet gezien, zij zit nu in Portugal. We proberen steeds om elkaar te ontmoeten, maar de tickets zijn heel duur." Dat ze niet weet hoelang het duurt voor ze kan terugkeren naar Oekraïne, vindt ze erg moeilijk. "Voordat de oorlog uitbrak wilde ik graag studeren in Europa. Ik had al allerlei ideeën over welke studie ik wilde gaan doen. Nu is mijn grootste droom om gewoon naar huis te gaan."

Ook voor de 21-jarige Valeriia is de onzekerheid moeilijk, vertelt ze. "Ik woon nu bij mijn Nederlandse vriend, maar mijn ouders wonen nog in Kiev. Mijn vader kan niet weg en mijn moeder wil hem niet alleen laten. Ik weet niet wanneer ik ze weer zie", zegt ze met tranen in haar ogen. "Je weet niet hoe het over een maand is in Oekraïne, of over een half jaar. Je leven staat eigenlijk op pauze nu."

Veel stress

De gebeurtenissen in haar land volgt ze mondjesmaat. "De eerste maand hield ik al het nieuws bij", vertelt ze. "Maar als het over mijn stad ging, voelde het alsof er een mes in mijn hart werd gestoken. Ik had veel stress en moest veel huilen. Daarom volg ik het nu minder. Het wordt me anders allemaal te veel." Dat er in Utrecht een herdenking is georganiseerd, vindt ze heel bijzonder. "Iedereen van wie ik houd, is ver weg. Daarom vind ik het fijn om hier mensen uit mijn eigen land te ontmoeten", zegt ze over de bijeenkomst. "We begrijpen elkaar."

Zo ervaart Eugenia de dag tot nu toe ook. Ze heeft nog weinig mensen gesproken, maar was erg geraakt door de videoboodschap van president Volodimir Zelenski. Hij sprak alle aanwezigen in Utrecht vrijdagochtend toe in het Oekraïens. "Hij zei onder meer dat Oekraïne heel sterk is en dat we niet opgeven", legt Eugenia uit. "Dat vond ik heel mooi. Want wij weten allemaal dat we uiteindelijk zullen winnen en we er sterker uit komen."

Hart van Nederland/ANP