Vooral bij progressieve Nederlanders is er steun voor aanpassen van oude boeken

Het plan van de uitgever van de Britse versie van boeken van Roald Dahl om bepaalde woorden aan te passen omdat ze niet meer zouden kunnen heeft tot een storm aan kritiek geleid. In Nederland liggen nog geen vergelijkbare plannen klaar, maar het aanpassen van boeken aan de waarden van nu blijkt vooral populair in progressieve kringen.

De bekende personages in de kinderboeken van Roald Dahl zijn in de nieuwste Britse editie niet langer dik, lelijk of stom. De enkele honderden wijzigingen in de boeken van Roald Dahl moeten de verhalen "bij de tijd" brengen en toegankelijk maken voor iedereen, zegt de Britse uitgeverij Puffin.

'Gevaarlijke trend'

Uit onderzoek van het Hart van Nederland-panel onder een representatieve groep van 3.784 deelnemers blijkt dat 82 procent van de Nederlanders het hiermee oneens is. Oude boeken zouden niet aan de tijd van nu aangepast moeten worden, vinden ze.

"Het censureren van literatuur op ideologische gronden, zoals dat gebeurt bij de boeken van Roald Dahl, is een gevaarlijke trend", meent een van de respondenten. "Het vertoont sporen van de wijze waarop nazi's keken naar (in hun ogen) 'Entartete Kunst' en de ideologisch gedreven 'zuiveringen' van kunst en cultuur door Maoïsten en fascisten. Het getuigt bovendien van een grote mate van zelfoverschatting, wanneer redacteuren menen te kunnen knutselen aan het werk van een literair grootmeester als Roald Dahl, zonder dat werk geweld aan te doen."

Bij Vandaag Inside liepen de gemoederen hoog op over het onderwerp:

2:36

Johan over herschreven Roald Dahl-boeken: 'Zo'n kut woke-figuur moet er met z'n poten vanaf blijven!'

Toch vindt een kleine groep Nederlanders dat het goed is om boeken aan de huidige tijd aan te passen. Dit zijn vooral mensen die meer op progressieve partijen stemmen, al zijn ook bij deze partijen de meerderheden tegen aanpassingen in boeken. Zo is er aanzienlijke steun voor de gedachte te vinden bij de huidige stemmers van GroenLinks (33 procent), D66 (28 procent), Volt (25 procent) en PvdA (24 procent).

De steun voor het aanpassen van oude boeken is bij daarmee bij progressieve stemmers fors hoger dan bij de huidige stemmers van meer conservatieve partijen zoals VVD (13 procent), CDA (11 procent), JA21 (8 procent), PVV (6 procent) of FVD (1 procent).

Nederlandse vertaling

Voordat er überhaupt aanpassingen worden gedaan aan de Nederlandse vertalingen van de boeken van Roald Dahl, gaat uitgeverij De Fontein eerst in gesprek met de Britse uitgeverij Puffin over de voorgestelde wijzigingen. "We gaan komende week eerst met Puffin in gesprek en willen dan een complete lijst met wijzigingen zien en dan kijken we wat we wel en niet aanpassen", stelde directeur Joris van de Leur eerder. "Tenzij de Roald Dahl Story Company eist dat we het sowieso aanpassen."

Bovenstaand fragment was eerder te zien bij HLF8.