Proef met aanpak internetoplichters werkt, slachtoffers krijgen geld terug: 'Je voelt je minder dom'

Een goed ogende advertentie, een verkopersprofiel dat er normaal uitziet en de betaling gaat ook nog eens via iDeal. Constance Hage uit Heemstede ruikt nergens onraad als ze twee jaar geleden via Marktplaats een armband van het Franse merk Cartier koopt. Helaas komt het sieraad nooit bij Constance aan.

Na een paar dagen wordt ze zenuwachtig. Want hoewel de verkoper nog heeft beloofd de armband op te sturen, komt de postbode maar niet langs met het felbegeerde pakketje. Constance stuurt nog berichten naar de verkoper, maar daarop komt nooit meer een reactie.

Ze is bepaald niet de enige. Vorig jaar alleen werden ruim 100.000 mensen slachtoffer van deze 'aankoopfraude'. Niet iedereen doet aangifte, maar ook niet alle aangiftes worden behandeld.

Daarom starten de ServiceOrganisatie Directe Aansprakelijkstelling (SODA) en de Landelijke Associatie van Gerechtsdeurwaarders (LAVG) een proef waarbij slachtoffers direct via incasso-instanties daders aansprakelijk kunnen stellen en het geld kunnen terugvorderen.

'De politie heeft wel meer aan haar hoofd'

Constance probeert destijds zelf actie te ondernemen en rapporteert het profiel bij Marktplaats, wat leidt tot verwijdering van het account van de verkoper. Ook doet ze aangifte bij de politie, maar ze heeft er een hard hoofd in dat er iets mee wordt gedaan.

"Je bent er één van zoveel", legt ze haar gevoel uit. "De politie heeft wel meer aan haar hoofd." Toch gelooft ze niet dat haar aangifte helemaal voor niets hoeft te zijn, want "als deze oplichter vaker fraudeert, dan kan mijn aangifte misschien bijdragen aan een geheel dossier".

Kost extra tijd en geld

Bij SODA herkennen ze het probleem dat Constance schetst. "Veel mensen doen geen aangifte omdat het gedoe is en extra tijd en geld kost", vertelt manager Lourens 't Hart. "De politie heeft ook geen mankracht om aangiftes te verwerken."

Samen met de politie en de LAVG slaat de stichting daarom in 2021 de handen ineen. 221 slachtoffers doen uiteindelijk mee aan een proef om hun geld terug te krijgen. Met succes, want een kwart van de deelnemers krijgt inderdaad z'n geld terug. Nog een kwart krijgt de schade gedeeltelijk vergoed.

Ook Constance doet mee met de proef. Een jaar na haar aangifte krijgt ze driehonderd euro terug. Dat omvat niet alleen het bedrag waarvoor ze de Cartier-armband kocht, maar ook rente én een geldboete van de dader. "Er is eindelijk gerechtigheid", vertelt ze. "Ik kan het iedereen aanraden om aangifte te doen. Dankzij deze hulp voel ik me minder dom en knullig."