Na tientallen jaren lijkt er oplossing voor slachtoffers van gevolgen Limburgse mijnbouw

Waar bewoners in Groningen al jaren kampen met schade door de gaswinning, hebben Limburgers hun eigen variant. Alleen is hier de grote boosdoener de steenkoolwinning, die bijna 50 jaar geleden werd stopgezet. Door de ondermijnde grond zitten talloze huishoudens al jaren met scheuren en verzakkingen.

Ton Dragstra uit Hoensbroek, zelf een oud-mijnwerker, heeft persoonlijke ervaring met de schade die veroorzaakt is door de mijnbouw. "Ik heb scheuren in de muren, en de vloer van mijn woning is verzakt. Er is 10, 20 meter in hoogteverschil," zegt hij tegen Hart van Nederland.

En nu schiet de overheid dan eindelijk te hulp. Er wordt tot en met 2026 liefst 19,5 miljoen euro gereserveerd voor een herstelfonds. Dit is bedoeld voor mensen die het 'aannemelijk' kunnen maken dat ze schade hebben door de mijnbouw. Geen ellenlange procedures, geen bureaucratische nachtmerries, maar echt snelle en eerlijke hulp, is het idee.

Nog steeds merkbaar

De mijnbouw was in Limburg een bloeiende industrie. Vanaf begin 20ste eeuw werd er in grote delen van Zuid-Limburg steenkool gewonnen. De regio plukte de vruchten: het ging economisch heel erg goed. Tot bijna 50 jaar geleden, toen de laatste steenkolenmijn voorgoed dichtging omdat het Groninger gasveld werd ontdekt.

De sluiting had grote impact op de regio: tienduizenden mensen verloren hun baan.

Tot op de dag van vandaag is dat merkbaar in de Zuid-Limburgse steden. Ook wat betreft schade aan woningen hebben talloze huishoudens daar nog steeds mee te maken.

Nieuwe regeling

Er was al een Calamiteitenfonds, waarvoor zich zo'n 50 huishoudens hebben gemeld. Maar er zijn nog zeker 10.000 woningen in Limburg die kleinere schade hebben. Voor die bewoners is er nu een nieuwe regeling, die vrijdag is gepresenteerd. Wie schade tot 5000 euro heeft, krijgt voor het aanpakken daarvan het benodigde geld in handen. Bij zwaardere schades wordt er een aannemer ingeschakeld.

"Ik heb er vertrouwen in", zegt Dragstra. "Door die staatssecretaris." Hij doelt op staatssecretaris van Mijnbouw Hans Vijlbrief, die samen met andere regionale politici en bestuurders vrijdag officieel zijn handtekening onder het plan zette.

Veroorzaker wil niet betalen

"Jaren na het einde van de steenkoolwinning hebben we nu samen met de regio een oplossing voor de schade door mijnbouw", zei Vijlbrief vrijdag zelf. "Want Limburgers hebben niet gevraagd om scheuren of verzakkingen. Met deze methode worden bewoners zoveel mogelijk ontzorgd en wordt de schade netjes hersteld."

Het Rijk probeert de kosten deels op voormalig mijnbouwexploitanten zoals DSM te verhalen. DSM liet echter weten niet te willen betalen, omdat de schade verjaard zou zijn. "We gaan het toch proberen te verhalen", zei Vijlbrief, "maar dat is niet makkelijk."