Milieu en Gezondheid
4 mei 2020, 20:30
De intelligente lockdown blijft tot eind mei grotendeels intact om verdere verspreiding van het nieuwe coronavirus in Nederland tegen te gaan. Volg in dit liveblog de belangrijkste ontwikkelingen rond de coronacrisis.
Lees hier het liveblog van zaterdag terug.
Het aantal corona-doden in Nederland is opgelopen tot 5.082.
In totaal zijn er tot nu toe 40.770 mensen in ons land positief getest op het virus.
De toestroom in de ziekenhuizen lijkt af te vlakken: 10.995 coronapatiënten zijn tot nu opgenomen (geweest).
Er liggen op dit moment in totaal 688 patiënten op de intensive care.
Bekijk op deze kaart het aantal opgenomen inwoners er per gemeente.
Dit liveblog is voor vandaag gesloten. Voor het laatste nieuws, houd onze site in de gaten. Vanaf morgenochtend weer een vers liveblog met de laatste ontwikkelingen rond het coronavirus.
Het kabinet praat deze week over een mogelijke verplichting voor reizigers om mondkapjes te dragen in het openbaar vervoer. Ook wordt nagedacht over de heropening van kapperszaken begin volgende week. Buitenterrassen van horeca zouden op 1 juni weer open kunnen gaan. Deze voorstellen liggen op tafel en neemt het kabinet naar verwachting woensdag over om geleidelijk de lockdown terug te draaien, melden ingewijden aan het ANP. Treinen, bussen en metro's blijven vooralsnog wel bestemd voor noodzakelijke ritten, zoals voor mensen met een vitaal beroep. Vanaf juni komen daar onder andere scholieren uit het voortgezet onderwijs bij als zij weer naar school mogen. Lees ook: Alle coronamaatregelen op dit moment: wat mag wel en niet? Omdat het niet zeker is of iedereen de gewenste 1,5 meter afstand kan behouden, zouden reizigers mondkapjes moeten of kunnen dragen om het risico van besmetting met het coronavirus in te perken. In sommige andere landen, zoals in België, is dat sinds begin deze week ook verplicht. Op zes treinstations zijn al borden en pictogrammen aangebracht met aanwijzingen voor reizigers om voldoende afstand te houden, zeker zodra het weer drukker wordt.
Wetenschappers in Utrecht en Rotterdam hebben een antistof gevonden die mogelijk werkt tegen het coronavirus. Het kan misschien voorkomen dat het virus een cel binnendringt en mensen ziek maakt. En als iemand al ziek is, kan de antistof wellicht voorkomen dat de ziekte zich verder verspreidt door het lichaam. Ze schrijven erover in het wetenschappelijke blad Nature Communications. De wetenschappers hadden al voor de corona-uitbraak een proef gedaan met muizen, die genetisch zo waren aangepast dat ze menselijke antilichamen kunnen aanmaken. In een laboratorium waren de muizen ingespoten met eiwitten van onder meer SARS, een dodelijke ziekte die begin deze eeuw rondging. SARS is de 'oudere broer' van het nieuwe coronavirus. De muizen maakten antistoffen tegen de eiwitten aan, om ze te bestrijden. Die antistoffen werden bewaard. Toen de coronacrisis uitbrak, "hebben we de antistoffen uit de vriezer gehaald en gekeken hoe ze reageren op het nieuwe virus", aldus Berend-Jan Bosch, universitair hoofddocent virologie aan de Universiteit Utrecht en leider van het onderzoek. Daaraan deden ook het Erasmus MC en het bedrijf Harbour BioMed uit Rotterdam mee. Het team van Bosch liet gekweekte cellen in contact komen met het nieuwe coronavirus en onderzocht vervolgens wat de antistoffen deden. Een van de antistoffen, 47D11 genaamd, bleek te werken. Het nieuwe coronavirus kon zich nog steeds vasthaken aan een cel, net als in het echt, maar kon de cel niet meer binnendringen en infecteren. Het coronavirus was in feite onschadelijk gemaakt. Bijkomend voordeel is dat 47D11 een zogeheten humane antistof is. Dat betekent dat het menselijk lichaam het niet als een indringer zal zien en dus niet zal proberen de antistof zelf uit te schakelen.
Ruim 86 procent van de basisscholen gaat op 11 mei hele dagen open. Dat is de tussenstand van een peiling onder ruim duizend schoolleiders en bestuurders van de Algemene Vereniging Schoolleiders (AVS) en de PO-Raad. Veel basisscholen kiezen voor het model waarbij hele dagen aan halve klassen wordt lesgegeven (58 procent). De overige scholen kiezen voor een model waarbij hele klassen hele dagen om en om les krijgen. Ook de scholen in het speciaal onderwijs gaan helemaal open. Slechts 14 procent van de scholen kiest ervoor om halve dagen open te zijn, aldus de PO-Raad. Vrijwel alle scholen hebben de medezeggenschapsraden en ouders betrokken bij hun besluit.
In heel Nederland zijn maandagavond met twee minuten stilte de slachtoffers herdacht van de Tweede Wereldoorlog en de Nederlandse militairen die in de decennia daarna sneuvelden. Op de Dam in Amsterdam is de Nationale Herdenking, waarbij vanwege de coronamaatregelen geen publiek aanwezig mag zijn. Koning Willem-Alexander en koningin Máxima legden voorafgaand aan de stilte een krans bij het Nationaal Monument. De koning hield ook een toespraak op de vrijwel lege Dam. Dat doet hij omdat het 75 jaar geleden is dat Nederland werd bevrijd. Het is nog nooit eerder gebeurd dat het staatshoofd heeft gesproken tijdens Dodenherdenking.
Een onderzoek in Australië naar de mogelijke bescherming van het BCG-vaccin tegen het coronavirus, wordt uitgebreid naar onder meer Nederland. Het UMC Utrecht en het Radboudumc gaan het coördineren, zo maakte het laatstgenoemde ziekenhuis maandag bekend. Vierduizend zorgmedewerkers in Nederland doen mee aan het onderzoek. Het BCG-vaccin is ontwikkeld als bescherming tegen tuberculose en is dus niet direct tegen het coronavirus gericht. Toch zijn er duidelijke aanwijzingen dat het vaccin ook bescherming biedt tegen andere infectieziekten, zoals het coronavirus. Dat het onderzoek wordt uitgebreid naar Nederland en daarnaast ook Spanje, komt door een nieuwe subsidie van zes miljoen euro. Het geld is geschonken door de Bill & Melinda Gates Foundation.
Ziekenhuizen willen hun intensivecareafdelingen structureel uitbreiden. Zo willen ze voorkomen dat ze de reguliere zorg moeten stilleggen als het aantal coronapatiënten plotseling stijgt. Dat zei Ernst Kuipers, bestuursvoorzitter van ziekenhuis Erasmus MC in Rotterdam en voorzitter van het Landelijk Netwerk Acute Zorg. Onder normale omstandigheden liggen in Nederland 800 tot 900 mensen op de intensive care. Daar hebben de ziekenhuizen ongeveer 1100 bedden voor beschikbaar. Op de piek van de coronacrisis, begin april, telden de ic's 1424 coronapatiënten. Het was niet bekend hoeveel dat aantal nog zou stijgen. Daarom breidden de ziekenhuizen hun ic-capaciteit uit naar 2400 bedden. Lees meer
Nederlanders hebben via betaaldienst Tikkie in totaal 15.212 bosjes tulpen besteld om bij oorlogsmonumenten in het hele land neer te leggen. De actie 'Bloemen voor 4 mei' is een veel groter succes geworden dan de organisatoren vooraf hadden gedacht, aldus het Nationaal Comité 4 en 5 mei. Massale dodenherdenkingen zijn dit jaar verboden vanwege de coronamaatregelen. Eind april bedachten Tikkie en het nationaal comité een manier om mensen toch de kans te geven bloemen te leggen bij 75 oorlogsmonumenten in het hele land. Ze moesten daarvoor 4,50 euro doneren en eventueel het monument van hun keuze doorgeven. Vrijwilligers hebben de tulpen zondag en maandag op een veilige manier verspreid. Omdat er zoveel bloemen zijn besteld, is zondag al een flinke hoeveelheid tulpen gelegd op het Nationaal Ereveld in Loenen. Maandag waren er tulpen voor de Eerebegraafplaats in Bloemendaal, waar in de duinen geëxecuteerde verzetsstrijders rusten.
Mondkapjes worden verplicht aan boord van een KLM-vliegtuig. Dat meldt de luchtvaartmaatschappij zelf. KLM is begonnen met het verder opvoeren van het aantal bestemmingen waarop wordt gevlogen. Parallel aan het weer opstarten van het netwerk worden reizigers per 11 mei verplicht om mondkapjes te dragen aan boord en tijdens de boarding. Passagiers moeten zelf de mondkapjes of gezichtsbescherming regelen.
De verkoop van de Nederlandse vlag is explosief gestegen. Vergeleken met vorig jaar zijn meer dan vijf keer zoveel rood-wit-blauwe dundoeken verkocht. Dat bevestigt de Dokkumer Vlaggen Centrale na berichtgeving daarover door BNR Nieuwsradio. ''Zoiets heb ik nog nooit meegemaakt'', zegt directeur Robert Jan Hageman. Hij zegt dat “tienduizenden” exemplaren al over de toonbank rolden. De vlaggen worden jaarlijks gehesen op Koningsdag, Bevrijdingsdag en tijdens Dodenherdenking. Hageman denkt dat mensen juist tijdens de coronacrisis die emotie extra willen tonen. Lees meer
Op Schiphol komt donderdag een tweede repatriëringsvlucht met Nederlanders aan vanuit Marokko. Dat laat het Samenwerkingverband Marokkaanse Nederlanders (SMN) maandag weten. Het gaat om circa driehonderd mensen, een groep die is samengesteld op basis van urgentie. Zoals het er nu naar uitziet landt het toestel, dat woensdagavond vertrekt vanuit Casablanca, donderdag rond 01.30 uur in Nederland. Volgens een woordvoerder van het SMN verblijven dan nog zo'n 2400 mensen in Marokko die vanwege de coronacrisis niet weg kunnen. Eind april kwam de eerste groep terug. Ook toen ging het om zo'n driehonderd passagiers.
De Nederlandse vestigingen van restaurantketen Vapiano zijn failliet. Dat heeft de rechter maandag besloten nadat er eerder al uitstel van betaling werd aangevraagd door de keten. Vapiano, die Italiaanse gerechten verkoopt, heeft elf vestigingen in Nederland. Het is nog onduidelijk wat daarmee gaat gebeuren en hoeveel mensen er op straat komen te staan.
Volgens het Duitse moederbedrijf is het faillissement een gevolg van de coronacrisis. Doordat restaurants wereldwijd hun deuren gesloten moeten houden, zag de keten hun omzet flink dalen.
Het officiële dodental door het coronavirus is gestegen tot 5082. Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) heeft in het afgelopen etmaal 26 sterfgevallen doorgekregen. Het aantal ziekenhuisopnames steeg met 42 naar 11.037. De cijfers zijn niet helemaal actueel, omdat overlijdens en opnames soms pas na een paar dagen worden doorgegeven. Het aantal vastgestelde coronabesmettingen steeg naar 40.770. Dat zijn er 199 meer dan op zondag. Het werkelijke aantal patiënten ligt hoger, omdat niet iedereen wordt getest. Lees meer
De touringcarsector dreigt om te vallen als gevolg van de coronacrisis. Volgens branchevereniging Busvervoer Nederland is er minstens een half miljard euro aan schade en dreigt 40 procent van de bedrijven failliet te gaan, waardoor 2500 mensen zonder werk komen te zitten. De organisatie vraagt de overheid om hulp. Vooral hoge kosten voor lease en rente dreigen de branche de nek om te draaien. Bij vrijwel alle busbedrijven is de omzet naar nul gedaald door de maatregelen om de virusuitbraak tegen te gaan. Een flink aantal busbedrijven komt daarom in betalingsproblemen. Er zijn circa 4000 Nederlandse touringcars.
Burgemeester Ahmed Marcouch van Arnhem vindt het onterecht en zeer betreurenswaardig dat tientallen bezoekers van een illegaal feest in zijn stad zondagmorgen geen boete hebben gekregen. "Niet voor herhaling vatbaar is hier een zwaar understatement", aldus de boze burgemeester, die maandag aankondigt dat de gang van zaken nog "terdege" met de politie zal worden besproken. Zondagmorgen vroeg ontdekte de politie na een melding over geluidsoverlast dat er een discofeest gaande was in een pand aan de Boulevard Heuvelink. Toen de feestgangers in de gaten kregen dat er politie voor de deur stond, renden ongeveer twintig mensen naar buiten, schrijft Marcouch in een brief aan de gemeenteraad. Agenten hielden hen tegen. In totaal bleken er zo'n veertig gasten op het feest te zijn. "Zij gaven aan dat ze de coronamaatregelen zat zijn en dat ze weer willen feestvieren", aldus Marcouch. De feestorganisator kreeg een boete, maar zijn bezoekers kwamen er met een waarschuwing vanaf. "Het was chaotisch en vroeg om onmiddellijk ingrijpen. Onterecht echter is volstaan met een waarschuwing", vindt Marcouch. "Overtreden van de coronaregels is onacceptabel. De tijd van waarschuwen is al een tijdje voorbij."
NS en ProRail voeren met ingang van volgende week maandag op zes stations coronamaatregelen in die passen in de 1,5 metersamenleving. De invoering begint op de stations Arnhem Centraal, Amsterdam Zuid, Utrecht Centraal, Gouda, Culemborg en Groningen Noord. Door middel van borden en pictogrammen worden reizigers onder meer opgeroepen op de stations en in de treinen zo weinig mogelijk aan te raken, liften op stations met niet meer dan twee personen te gebruiken, op de perrons vijf stoeptegels afstand van elkaar te houden en daar zo veel mogelijk rechts aan te houden. Op roltrappen wordt gevraagd vier treden afstand te houden.
Op 12 mei is het de Dag van de Verpleging. NU'91, de beroepsorganisatie voor verpleging en verzorging, roept iedereen op die dag de vlag uit te hangen. Dit jaar moet die dag namelijk zeker worden gevierd, vindt NU'91. De datum van 12 mei is ooit gekozen omdat het de geboortedag is van Florence Nightingale, de Britse verpleegkundige die door haar werk en inzet wordt gezien als de grondlegger van de moderne verpleegkunde. Dit jaar is het tweehonderd jaar geleden dat ze werd geboren. Door de vlag uit te hangen, maar ook door een poster voor het raam te hangen (die is te downloaden via de site trotsverbindtons.nl) tonen mensen hun dank en waardering aan alle zorgprofessionals, is het idee van NU'91.
Verpleeghuizen vinden steeds meer oplossingen om toch contact tussen bewoners en familie mogelijk te maken. Fysiek bezoek zit er door het coronavirus niet in, maar er komen meer en meer alternatieven om ervoor te zorgen dat mensen hun vader, moeder of partner kunnen zien en spreken. Ouderenbond ANBO juicht toe dat verpleeghuizen "zo ondernemend en creatief" meedenken met de familie. Het principe van de bezoekruimtes is bij alle verpleeghuizen hetzelfde, stelt de ANBO. Er is een aparte ingang voor de bewoner en voor het familielid. Een tussenraam zorgt ervoor dat familie en bewoner ieder aan hun kant van de afscheiding blijven, maar elkaar goed kunnen zien en spreken. De ouderenbond heeft een filmpje van allerlei voorbeelden op YouTube gezet en hoopt dat verpleeghuizen er inspiratie van krijgen om zelf bezoek mogelijk te maken.
Straten en pleinen in het hele land zullen maandag leeg blijven bij de talloze dodenherdenkingen. Vanwege de coronacrisis zijn bij de vele oorlogsmonumenten slechts enkele mensen die een krans leggen. De rest van Nederland moet thuisblijven en kan herdenkingen volgen via de Hart van Nederland en andere nieuwszenders en regionale omroepen. Het Nationaal Comité 4 en 5 mei heeft alle Nederlanders opgeroepen om binnen- of buitenshuis mee te zingen met het Wilhelmus om 20.02 uur maandagavond. Lees meer
PostNL heeft in het eerste kwartaal een hogere omzet uit de levering van pakketjes behaald, geholpen door de coronacrisis. Door de virusuitbraak en de maatregelen om de ziekte tegen te gaan bestelden mensen vaker online en had het bedrijf het dus drukker met het afleveren van spullen aan huis. Bij de postdivisie zag PostNL het volume juist dalen. Mensen verstuurden weliswaar aanzienlijk meer wenskaarten aan familie en vrienden, maar de partijenpost liet in maart een aanzienlijke daling zien doordat veel advertentiecampagnes werden uitgesteld. Op 1 februari rondde PostNL nog de postfusie met branchegenoot Sandd af.
De drukke winkelstraten in verschillende steden afgelopen weekend is de druppel voor ondernemers en crisisteams. Met de oproep van burgemeesters om thuis te blijven, neemt branchevereniging Detailhandel Nederland geen genoegen meer, meldt De Telegraaf. "Je moet de drukte in goede banen leiden." De brancheorganisatie wil deze week in gesprek met de veiligheidsregio’s. "Met de juiste maatregelen is de veiligheid goed te borgen, dat gebeurt in winkels al. Maar het is lastig voor consumenten als iets in de ene gemeente wel mag, en in de andere niet", zegt directeur Hester Duursema. "Er is een protocol verantwoord winkelen. Dan willen we niet dat er allerlei alternatieve maatregelen worden ingesteld, of verschillende plaatselijke noodverordeningen."
Bijna alle leerkrachten in het basisonderwijs (93 procent) zeggen op 11 mei weer aan de slag te gaan. Een kleine groep (4 procent) ziet daarvan af, omdat deze onderwijzers bang zijn besmet te worden met het nieuwe coronavirus of omdat zij of hun gezinsleden behoren tot een risicogroep. Enkele onderwijzers (3 procent) twijfelen nog of ze aan de slag gaan, stelt DUO Onderwijsonderzoek & Advies na een enquête onder 1250 leerkrachten in samenwerking met het AD. Veel leerkrachten zijn volgens het onderzoek wel kritisch over de besluitvorming, maar twee derde van de leerkrachten (64 procent) vindt het verantwoord dat de basisscholen volgende week weer opengaan. Een derde (36 procent) noemt heropening van de basisscholen onverantwoord. Het merendeel van de onderwijzers vindt dat het kabinet beter had kunnen wachten op de uitkomsten van het RIVM-onderzoek naar de verspreiding van het virus in gezinnen, maar vindt heropening desondanks prima.
De winkels van optiekketens EyeWish en Pearle gaan vanaf maandag weer volledig open. Dat melden de twee bedrijven in een advertentie in alle landelijke dagbladen. Klanten kunnen er dan ook weer heen voor oogmetingen. "We hebben onze winkels ingericht volgens strikte richtlijnen en protocollen die we hebben opgesteld met onze branchevereniging UFON", staat in de advertentie. "Veilig en verantwoord. Zodat we de gezondheid van onze klanten én medewerkers kunnen blijven waarborgen." Nog niet alle zaken zijn vanaf maandag gelijk open, maar "elke dag komen er meer winkels bij". ANP/Redactie
Deel dit artikel
Ja, ik wil graag wekelijks de nieuwsbrief van Hart van Nederland ontvangen met daarin het laatste nieuws en aanbiedingen die wijzelf of in samenwerking met onze partners organiseren.
Meld je aan om wekelijks onze nieuwsbrief te ontvangen. Je kan je altijd uitschrijven. Persoonsgegevens worden verwerkt in overeenstemming met de Privacyverklaring van Talpa Network.