LIVEBLOG | De Jonge: rustig nadenken over vaccineren kinderen

Beetje bij beetje gaat ons land weer van het slot. Zo kunnen we langer op het terras zitten, kunnen we de coronakilo's eraf sporten in de sportschool en het zwembad. Ook kunnen mensen weer naar pretparken en dierentuinen. Ondertussen blijven besmettingscijfers en de cijfers in de ziekenhuizen dalen. Volg in dit liveblog het laatste coronanieuws.

• Aantal nieuwe bevestigde coronabesmettingen op vrijdag: 3.914, dat zijn er 488 meer dan op donderdag

• Op dinsdag 25 mei testte 8,6 procent van de bij de GGD geteste personen positief

• Het aantal coronapatiënten in het ziekenhuis op vrijdag: 1.440, dat zijn er 72 minder dan op donderdag

• Het aantal coronapatiënten op de intensive care op vrijdag: 521, dat zijn er 20 minder dan op donderdag

• Op vrijdag zijn 15 sterfgevallen gemeld, in totaal zijn er tot nu toe 17.607 coronadoden geregistreerd

• Tot nu toe zijn er naar schatting 8.643.475 coronavaccins toegediend, het gaat dan zowel om eerste als tweede prikken

Update 23:17 - Pfizer bood eigen personeel coronaprik aan

De Nederlandse vestiging van vaccinfabriek Pfizer heeft de 220 eigen medewerkers en hun gezinnen deze maand een coronaprik van het eigen merk aangeboden. Een woordvoerder bevestigt berichtgeving in het AD hierover. Hij benadrukt dat de prikken niet afgingen van de doses die aan de overheden van Nederland en andere landen zijn toegezegd.

De injecties zijn gezet door de KLM Health Services, een particuliere dienst. Om hoeveel prikken het precies gaat, kon de zegsman niet vertellen omdat hij de grootte van alle gezinnen niet kent.

Het bedrijf stelt voor goed werkgeverschap te staan en de medewerkers te willen beschermen. Wel is er gewacht tot het vaccinatieprogramma in heel Nederland een beetje goed op stoom was en de hoog risicogroepen, de zorgmedewerkers en de ouderen minstens een prik hadden gehad. Pfizer benadrukt te beseffen dat de collega 's in een "fortuinlijke positie" verkeren.

Minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) reageerde vrijdagavond tijdens de aankondiging van de nieuwe versoepelingen. De minister zei dat de stap van Pfizer "een beetje wringt, maar aan de andere kant: de vrijheid die we hebben kunnen aankondigen hebben we voor een belangrijk deel aan hetzelfde bedrijf te danken. Dat maakt dat ik een beetje terughoudend ben om daar al te oordelend in te spreken". Het gaat volgens De Jonge om "een vaccinfabrikant die zijn eigen mensen met zijn eigengemaakte spullen heeft willen vaccineren. Dat zijn eigen spullen van Pfizer, dat is geen eigendom van de Nederlandse staat."

Volgens De Jonge had een andere vaccinleverancier ook gevraagd of het de eigen medewerkers eerder kon vaccineren. "Toen heb ik gezegd: doe maar niet, wacht maar gewoon op de volgorde, laten we het samen uit samen thuis doen." Hij wilde niet zeggen om welk bedrijf het ging, "dat doet er niet toe". Het is niet bekend of het bedrijf zijn medewerkers uiteindelijk heeft gevaccineerd.

Update 23:02 - Politie veegt te druk park in Maastricht schoon

De politie heeft vrijdagavond een einde gemaakt aan de drukte in het Griendpark in Maastricht. Het vriendelijke zonnetje lokte veel mensen naar het park aan de Maas in de Limburgse hoofdstad. Door de drukte konden de coronaregels niet meer gehandhaafd worden. Volgens een woordvoerder van de politie is een aantal mensen aangehouden.

De politie maakte bij het wegsturen van de mensen gebruik van de lange lat, een uitschuifbare wapenstok. Dat gebeurde toen de politie de aanwezigen sommeerde om weg te gaan en een onbekend aantal mensen zich tegen de agenten keerde. Bij het invallen van de duisternis was de rust volgens de woordvoerder weergekeerd.

Update 21:57 - Nederland wil honderdduizenden vaccins naar Suriname sturen

Het is de bedoeling dat Nederland 500.000 tot 750.000 AstraZeneca-vaccins naar Suriname stuurt. Dat meldt het ministerie van Volksgezondheid vrijdag. Op z'n vroegst worden de vaccins eind juni aan Suriname geleverd. De hoeveelheid en de datum zijn afhankelijk van de leveringen door AstraZeneca.

De vaccins zijn dan beschikbaar, omdat de Nederlandse groepen die AstraZeneca moeten krijgen er dan al mee geprikt zijn. Vaccinoverschotten worden door de Europese Unie via het Covax-programma verdeeld onder armere landen. Maar vanwege de speciale band tussen Nederland en Suriname wil het kabinet deze levering afzonderlijk van Covax doen.

Ook stuurt Nederland "zo spoedig mogelijk" zuurstof, medicijnen en medische hulpmiddelen naar het land. Daar is volgens het ministerie nu acute behoefte aan.

Update 21:47 - Theaters: blij met verruiming, maar dit seizoen is niet gered

De Nederlandse theaters zijn blij met het nieuws dat de zalen per 5 juni weer open mogen en vijftig bezoekers per avond mogen ontvangen. Voor grotere zalen met meer dan 1000 plaatsen geldt een maximum van 250 bezoekers. Maar het huidige theaterseizoen wordt er niet mee gered.

Dat stelt de VSCD, de verenging van theaterdirecteuren in reactie op de persconferentie van vrijdag. "We gaan heel erg ons best doen om met cultureel aanbod te komen, maar houd er rekening mee dat dit minder zal zijn dan normaal", stelt voorzitter Gabbi Mesters. "De maand juni is de laatste maand van het reguliere theaterseizoen en veel voorstellingen zijn vanwege de coronacrisis verplaatst of teruggetrokken."

Bovendien is de toegestane maximale bezetting nog lang niet rendabel. "De ontwikkelingen gaan de goede kant op, maar voor onze podia is het financieel rendabel als ten minste 60 procent van de zaal gevuld is. We kijken vooral uit naar het nieuwe theaterseizoen. We hopen dat per 1 september alle beperkingen worden opgeheven en er weer volop cultureel aanbod is," aldus Mesters.

Het kabinet stelt een bijdrage van 38,5 miljoen steungeld beschikbaar voor het derde kwartaal. Deze bijdrage is bestemd voor onder meer theaters, bibliotheken en musea. Volgens de VSCD is ook in het vierde kwartaal financiële steun nodig omdat er verwacht wordt dat het publiek tijd nodig heeft om de weg naar de theaters en concertzalen terug te vinden.

Update 20:08 - Bioscoopketen Pathé heropent zonder testen

De dertig bioscopen van Pathé, de grootste bioscoopexploitant van Nederland, gaan vanaf zaterdag 5 juni weer open. De bioscopen zullen dezelfde maatregelen hanteren als vorig jaar, die al bewezen volkomen veilig te zijn, maakt het bedrijf vrijdagavond bekend.

Zo wordt een maximum capaciteit van vijftig bezoekers per zaal gehanteerd en zullen alleen onlinetickets worden verkocht. Testen voor toegang is niet nodig, beklemtoont Pathé.

De bioscopen zijn vanaf half december dicht geweest. In talloze Europese landen waar de bioscopen inmiddels weer open zijn, loopt het storm. Er draaien vanaf 5 juni talloze nieuwe films, zoals De Slag om de Schelde, en films die al draaiden toen de bioscopen dicht gingen, zoals Judeska inda House van Jandino Asporaat.

De Nederlandse filmzalen wilden eerder dit jaar niet meewerken aan een proef met testen voor toegang omdat ze geen fiducie in deze opzet hadden.

Update 20:05 - De Jonge: rustig nadenken over vaccineren kinderen

Het kabinet heeft nog niet besloten of Nederland kinderen gaat vaccineren tegen het coronavirus. "Ik vind dat we op een rustige, verstandige manier moeten nadenken en ons moeten laten adviseren vanuit medische en ethische achtergronden", zei minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid). Hij heeft de Gezondheidsraad om advies gevraagd, bijvoorbeeld of Nederland dan alle kinderen zou moeten vaccineren of alleen kinderen die door medische oorzaken risico lopen bij besmetting.

De Europese toezichthouder voor vaccins heeft vrijdag geconcludeerd dat het coronavaccin van Pfizer/BioNTech veilig is voor het inenten van jongeren van 12 jaar en ouder. Dat oordeel gaat nu naar de Europese Commissie, die besluit of het vaccin wordt toegelaten voor kinderen. Daarna is het aan de Europese landen om te beslissen of ze hun vaccinatieprogramma willen veranderen.

Update 19:00 - Vanaf 5 juni nieuwe versoepelingen

Demissionair premier Mark Rutte en coronaminister Hugo de Jonge hebben vrijdagavond nieuwe versoepelingen aangekondigd. De versoepelingen van de coronamaatregelen gaan in op 5 juni. De meeste locaties in Nederland kunnen dan onder voorwaarden weer open. Met coronatoegangsbewijzen is er zelfs nog meer mogelijk.

Update 17:30 - Kabinet wil coronamaatregelen sneller versoepelen

Het kabinet wil coronamaatregelen eerder loslaten, en de vijfde stap in het openingsplan al op 30 juni laten ingaan. Op die datum stond eerst de vierde stap gepland, maar het kabinet wil dan al de vijfde fase inzetten. Wel moeten de coronacijfers het toelaten, zeggen ingewijden na berichtgeving hierover door de NOS.

Update 17:19 - Geen sneltest meer bij bezoek aan Duitsland

De grens over naar Duitsland is vanaf zondag eenvoudiger. Duitsland ziet Nederland dan niet langer meer als een land met veel coronabesmettingen, maar nog wel als ‘gewoon’ risicogebied. Het Robert Koch Instituut (RKI), de Duitse evenknie van het RIVM, maakte dat vrijdag bekend.

De terugschakeling betekent dat Nederlanders geen recente negatieve testuitslag meer hoeven te laten zien als ze de grens overgaan. Die verplichting gold sinds 6 april. Wie langer dan 48 uur in Duitsland is moet die nog wel tonen, omdat Nederland nog wel te boek staat als risicogebied.

Nederlanders en Duitsers die de grens heel regelmatig passeren vanwege werk, school of sociale contacten kunnen gratis een coronasneltest laten doen.

Update 16:38 - EMA: coronavaccin Pfizer/BioNTech geschikt voor kinderen vanaf 12

Voor het eerst is een coronavaccin in de Europese Unie goedgekeurd voor het inenten van jongeren van 12 jaar en ouder. Het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) oordeelt dat het vaccin van Pfizer/BioNTech veilig aan hen kan worden toegediend. Of dat in Nederland ook gaat gebeuren, heeft het kabinet nog niet besloten. De Gezondheidsraad werkt aan advies daarover.

Het vaccin van het Amerikaanse Pfizer en het Duitse BioNTech was eerder al goedgekeurd voor gebruik vanaf 16 jaar. In ons land wordt het vooralsnog alleen gegeven aan jongeren van 16 en 17 jaar die door bepaalde medische factoren een verhoogd risico lopen om ernstig ziek te worden als ze het coronavirus oplopen.

Een woordvoerder van de Gezondheidsraad kon vrijdag nog niet zeggen wanneer het volgende advies over het vaccineren van minderjarigen zal verschijnen.

Update 16:36 - Reproductiegetal coronavirus stijgt voor eerst in weken

Het zogenoemde reproductiegetal van het coronavirus is na een daling van een aantal weken weer gestegen. Volgens de laatste cijfers besmetten honderd mensen die het virus onder de leden hebben gemiddeld 85 anderen.

Bij de vorige wijziging van het r-getal op het coronadashboard eerder deze week was het cijfer gedaald tot 0,82, wat betekent dat honderd mensen 82 anderen besmetten. Een reproductiegetal onder de 1 wil zeggen dat de uitbraak van het virus langzaam kan uitdoven.

Het RIVM kijkt voor de berekening van het reproductiegetal ongeveer twee weken terug in de tijd. Alleen dan kan een betrouwbaar cijfer worden gegeven. Het r-getal van 0,85 slaat dus op de situatie op 13 mei.

Update 15:28 - 3914 nieuwe coronagevallen, gemiddelde daalt al bijna drie weken

Steeds minder mensen lopen het coronavirus op. In de afgelopen zeven dagen kreeg het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) 21.915 meldingen van positieve tests, gemiddeld 3131 per dag. Dat gemiddelde daalt voor de negentiende dag op rij en heeft nu het laagste niveau sinds 1 oktober bereikt.

Tussen woensdagochtend en donderdagochtend werden 3914 positieve tests geregistreerd bij het RIVM. Dat zijn er meer dan op donderdag, maar op vrijdagen zijn meestal meer nieuwe gevallen dan eerder in de week. Vorige week vrijdag meldde het RIVM meer dan 4100 positieve tests, de vrijdag ervoor ruim 5500 en nog een vrijdag eerder bijna 7500.

Rotterdam telde afgelopen etmaal de meeste nieuwe gevallen. Ten noorden en ten zuiden van de Maas kregen 224 inwoners bericht dat ze positief zijn getest. In Amsterdam kwamen er 147 besmettingen bij. Daarna volgen Den Haag (133), Utrecht (67) en Tilburg (64). In 19 gemeenten was er geen enkele positieve test.

Het aantal sterfgevallen steeg met vijftien. Dat wil niet zeggen dat al deze mensen afgelopen etmaal zijn overleden, want het duurt meestal een tijdje voor het overlijden van een coronapatiënt wordt geregistreerd. In de afgelopen week werden 92 sterfgevallen gemeld.

Sinds het begin van de uitbraak zijn ruim 1,6 miljoen Nederlanders positief getest. Van meer dan 17.600 mensen is zeker dat ze aan het virus zijn overleden. De werkelijke aantallen liggen hoger.

Update 15:00 - Aantal coronapatiënten is voor elfde dag op rij gedaald

Het aantal coronapatiënten in de ziekenhuizen blijft dalen en de reguliere zorg komt langzaam maar zeker weer op gang. Daardoor liggen er nu minder coronapatiënten op de intensive cares dan mensen met andere aandoeningen, zoals hartklachten en kanker. Sinds het begin van het jaar is dat maar één keer eerder gebeurd, op 16 februari.

Op de ic-afdelingen liggen nu 521 mensen met corona, twintig minder dan op donderdag. Het is het laagste aantal sinds 27 februari. Sinds begin mei zijn bijna 300 door coronapatiënten bezette bedden vrijgekomen. Daardoor zijn er meer bedden, meer artsen en meer verpleegkundigen vrij om andere patiënten te helpen.

In totaal liggen nu 1.440 coronapatiënten in de ziekenhuizen. Dit zijn er 72 minder dan op donderdag. Het is de elfde dag op rij dat de coronadruk op de ziekenhuizen daalt. In ruim anderhalve week zijn 743 bedden voor vrijgekomen die eerst door coronapatiënten werden bezet.

Update 14:20 - Bijna negen op de tien 65-plussers gevaccineerd

Zeker 87 procent van alle Nederlandse 65-plussers heeft tot nu toe een coronaprik gehaald. Het RIVM meldt dat ze groep ouderen zeker één keer is ingeënt. De werkelijke opkomst is volgens de gezondheidsdienst nog hoger, want de vaccinatiegegevens zijn niet helemaal compleet.

De opkomst is gemiddeld lager in de zogenoemde Biblebelt, waar relatief veel strenggelovige protestanten wonen. Een deel van hen wijst vaccinatie principieel van de hand. In het zeer gereformeerde Urk ligt het voorlopige percentage het laagste. Het RIVM geeft geen exacte cijfers, maar Urk valt als enige gemeente in de categorie waar nog maar 20 tot 39 procent van de 65-plussers is geprikt.

Veel gemeenten in de meest christelijke strook van het land halen nog wel percentages boven de 75 procent, zo blijkt uit een kaart die het RIVM heeft gepubliceerd. In gemeenten als Staphorst, Reimerswaal en Neder-Betuwe ligt het percentage tussen de 60 en 74 procent.

Ook in de grote steden laten minder ouderen zich vaccineren dan gemiddeld. In Amsterdam en Rotterdam ligt het percentage ergens tussen de 75 en 84 procent. In de grote steden zijn wel grote verschillen tussen wijken. In een deel van de wijken komt de vaccinatiegraad onder 65-plussers niet verder dan tussen de 40 en 60 procent.

Update 13:45 - Ministerie ontkent: geen geheime deal met Sywert van Lienden

Opiniemaker Sywert van Lienden beschuldigt het ministerie van Volksgezondheid ervan geheimhouding rondom een veelbesproken deal over de levering van mondkapjes niet te willen opheffen. Het ministerie ontkent dit echter en stelt dat bedrijven zelf geheimhoudingsafspraken hebben gemaakt.

Eerder deze maand schreef de Volkskrant dat Van Lienden veel geld heeft verdiend aan de mondkapjesdeal, terwijl hij eerder herhaaldelijk had gezegd de maskers belangeloos te leveren. Ook was de kwaliteit van de mondkapjes niet onomstreden. Momenteel liggen ze ongebruikt in een opslag.

Follow The Money stelde na onderzoek dat Van Lienden en zijn zakenpartners mogelijk dertig miljoen euro hebben verdiend aan hun 'belangeloze' actie. Van Lienden heeft uitleg over de kwestie altijd geweigerd omdat hij zich naar eigen zeggen moet houden aan de geheimhoudingsplicht.

Dat ontkent Volksgezondheid nu. "Wij hebben geen enkel bezwaar tegen vrijgave van stukken. Wij hebben hier geen enkele rol in of zeggenschap over", zegt een woordvoerder van verantwoordelijk minister Tamara van Ark voor Medische Zorg daarover. Het ministerie gaat verder alles wat verstrekt kan worden over de deal overdragen aan de Tweede Kamer.

sywert van lienden

Update 12:55 - Al 5 miljoen opgehaald voor coronabestrijding in arme landen

De inzamelingsactie 'Samen in actie tegen corona' van Giro555 heeft tot nu toe bijna vijf miljoen euro opgeleverd. Dat bedrag wordt gebruikt om het vaccineren ook in armere, kwetsbare landen sneller mogelijk te maken. De speciale gele collectebus die sinds 12 mei door het hele land reed, is vandaag weer gearriveerd bij startpunt Utrecht.

Het ingezamelde geld gaat onder meer naar het vervoer van vaccins in armere landen en naar voorlichting om het vertrouwen in de inentingen te vergroten. Ook worden met de donaties trainingen en meer beschermingsmateriaal voor zorgmedewerkers in kwetsbare landen bekostigd.

Suzanne Laszlo van Giro555 reageert verheugd op het binnengehaalde bedrag. "Het is fantastisch om te zien dat er zoveel verschillende initiatieven zijn ontstaan: inzamelingsacties via kerken, mensen die hun zorgbonus doneren, bedrijven die met hun medewerkers in actie komen, de ‘digitale collectebus’ die een vlucht neemt."

De actie is nog niet ten einde en loopt dus nog door. "De urgentie is hoog, want het virus stopt niet bij de grens", benadrukt Laszlo. Bij uitzonderlijke rampen slaan de samenwerkende hulporganisaties de handen ineen onder de naam Giro555.

Update 12:15 - De Jonge: voordringers in vaccinatierij zijn eikels

Jongeren die onder valse voorwendselen een afspraak maken voor een coronaprik zijn volgens minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid "eikels". De Volkskrant meldt vandaag dat studenten met een trucje kunnen voordringen in de vaccinatierij.

Door te liegen dat ze een medische indicatie hebben, konden ze een afspraak maken, zonder dat ze op dit moment recht hebben op een inenting. De GGD zou slechts sporadisch controleren of iemand daadwerkelijk een geldige reden heeft voor een prik.

Volgens De Jonge is er bewust voor gekozen niet "een enorme bureaucratie op te tuigen" voor het maken van een afspraak. Dat zou alleen maar tot vertragingen leiden, stelt de bewindsman. "Er zitten wel degelijk checks in, maar het is geen onneembaar fort. Vals spelen kan, als je je best doet. Maar je bent wel een eikel."

vaccineren

Update 11:50 - Burgemeesters kijken maandag vooruit naar meer versoepelingen

De 25 voorzitters van de veiligheidsregio's kijken maandag tijdens het Veiligheidsberaad vooruit naar stap 4 en 5 van het openingsplan van het kabinet. In die fases gaat het onder andere over de maximale groepsgrootte buiten, de regels voor thuisbezoek en het toestaan van evenementen.

De burgemeesters bespreken met Minister Ferd Grapperhaus van Justitie wat zulke versoepelingen van het coronabeleid betekenen voor de gemeenten en de veiligheidsregio's, die verantwoordelijk zijn voor de handhaving van de coronaregels.

Tijdens het overleg zal het ook gaan over of en hoe toegangstesten een rol gaan spelen bij het organiseren van het evenementen en het geheel heropenen van de horeca. Het kabinet onderzoekt nog of het nemen van een zelftest voldoende kan zijn om ergens toegang te krijgen.

Update 11:15 - Mensen uit 1974 en 1975 aan de beurt voor de coronaprik

Nederlanders die in 1974 of 1975 zijn geboren kunnen vanaf vandaag online een afspraak maken voor een coronaprik. Deze groep krijgt het vaccin van Pfizer/BioNTech of dat van Moderna. Ze kunnen de inenting halen bij de GGD, die inmiddels 136 vaccinatielocaties door heel het land heeft. In totaal gaat het om meer dan 420.000 mensen.

De nieuwe groep veertigers krijgt vanaf volgende week woensdag ook de uitnodigingsbrief per post. Vanaf dan kunnen ze ook telefonisch een prikafspraak maken. Mensen die al gevaccineerd zijn, bijvoorbeeld vanwege hun beroep of medische indicatie, kunnen de nieuwe uitnodiging weggooien.

vaccineren

Update 10:40 - 'Begin juli heeft iedereen eerste prik' gaat mogelijk niet lukken

Minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid verwacht dat de leveringsproblemen van het Janssen-vaccin gevolgen zullen hebben voor de snelheid van de inentingen in juni. "Ik ga ervan uit dat het een implicatie zal hebben voor het moment waarop iedereen die eerste prik zal hebben gekregen", zei hij voorafgaand aan de ministerraad.

Hoeveel vertraging het vaccinatieprogramma zal oplopen kan de bewindsman nog niet zeggen. Hij komt er vanavond tijdens de coronapersconferentie op terug, beloofde De Jonge. Het was de bedoeling dat iedere volwassene die ingeënt wil worden uiterlijk begin juli zijn of haar eerste coronaprik zou krijgen. Of dat nog gaat lukken, is nu onzeker geworden.

Het kabinet ging ervan uit dat Janssen in het tweede kwartaal drie miljoen vaccins zou leveren. Twee miljoen doses daarvan zouden volgende maand binnenkomen. Maar door allerlei tegenvallers begint dat aantal wel erg ver ervan af te raken, aldus de zorgminister. Hoeveel prikken er nu verwacht worden is het ministerie nu nog aan het uitrekenen.

Update 09:10 - Steeds drukker op straat sinds de laatste versoepelingen

Langere files, vollere treinen en drukkere winkelstraten. Sinds de laatste versoepelingen trekken we er een stuk vaker op uit. De drukte komt soms zelfs weer in de buurt van vóór corona, blijkt uit navraag van BNR Nieuwsradio bij verschillende betrokken bedrijven. "Zo druk hebben we het dit jaar niet eerder gezien", aldus Remco Bron van databedrijf Resono.

Volgens het databedrijf komt het aantal verkeersbewegingen met elke versoepeling dichter in de buurt van de situatie van voor de crisis. Begin deze maand was het zelfs een kwart drukker dan in de weken daarvoor. Dat kwam doordat het kabinet besloot om een deel van de coronamaatregelen te schrappen.

Zo zette de regering eind maart een streep door de avondklok. Een maand later mochten winkels weer zonder afspraak klanten toelaten en gingen de terrassen weer open. Die verruimingen vielen samen met de meivakantie, maar ook in de weken daarna bleef het druk, constateren ze bij Resono.

Update 08:25 - OMT-leden letten extra op hun media-optredens

Het onderduiken van de Belgische viroloog Marc Van Ranst zorgt er bij leden van het Nederlandse Outbreak Management Team (OMT) voor dat ze in de media beter op hun woorden letten. Ook gaan ze niet meer op alle mediaverzoeken in, blijkt uit een rondgang van NU.nl.

De OMT-leden zijn begaan met het lot van Van Ranst, al kennen ze hem lang niet allemaal persoonlijk. De Vlaamse evenknie van RIVM-baas Jaap van Dissel zit sinds een week met zijn gezin ondergedoken omdat de voortvluchtige Belgische militair Jürgen Conings hem heeft bedreigd.

De dreiging aan het adres van Van Ranst maakt de OMT-leden niet bang. Toch is het incident in België een wake-up call om niet zomaar van alles te roepen in de media. "Door dit soort dingen zeg ik wel mediaoptredens af, ja", erkent voorzitter Diederik Gommers van de Nederlandse Vereniging voor Intensive Care (NVIC) tegen NU.nl.

diederik gommers

Update 08:00 - GGD: priklocaties moeten beter controleren op uitnodigingsbrief

De koepel van GGD'en vraagt priklocaties om bij medewerkers opnieuw onder de aandacht te brengen dat bij het inenten moet worden gecontroleerd of iemand een uitnodigingsbrief heeft gehad. Dat zegt een woordvoerder in een reactie op berichtgeving van de Volkskrant. De krant meldt vandaag dat jongeren blijken voor te dringen door gebrekkige controle

Tientallen studenten zouden door het opgeven van een medische indicatie een prikafspraak hebben geregeld waarop zij geen recht hebben. Ze kwamen daarmee weg omdat de GGD slechts sporadisch controleert of ze een uitnodigingsbrief, die mensen met een medische indicatie krijgt, bij zich hebben, aldus de Volkskrant.

Bij de GGD'en is deze specifieke manier van voordringen niet bekend, aldus de woordvoerder. "We weten natuurlijk dat mensen voordringen. We hebben een systeem gemaakt dat zo laagdrempelig mogelijk toegankelijk is." Volgens de zegsman is te begrijpen dat niet overal wordt gecontroleerd. "We zijn met een megaoperatie bezig. Dan kan dat voorkomen."

Er is nu wel besloten om alle priklocaties te vragen opnieuw de procedure onder de aandacht te brengen van het controleren van de uitnodigingsbrief. "We begrijpen dat iedereen graag gevaccineerd wil worden, maar wacht op je beurt. Iedereen komt aan de beurt en we zijn aan het versnellen. We zitten al in de jaren zeventig", benadrukt de GGD-woordvoerder.

Update 07:20 - Kermisexploitanten demonstreren vandaag in Hilversum

Kermisexploitanten demonstreren vanochtend om 11.00 uur op het marktplein in Hilversum. Zij blijven het onrechtvaardig vinden dat de pretparken al wel weer bezoekers mogen ontvangen, terwijl de kermissen volgens het huidige openingsplan moeten wachten tot eind juni om open te gaan.

"Ik zie collega's omvallen, er zijn al 41 kermissen verloren gegaan", zegt organisator Frans Stuy. Hij noemt zichzelf een jongen van de straat, "een vechter", die weet wanneer hem onrecht wordt aangedaan. "En dat voel ik nu heel sterk. De overheid behandelt ons als grof vuil, alsof ze van ons af willen."

1:04

Boze kermisexploitanten voeren vrijdag actie in Hilversum

Twee weken terug was het kabinet bereid te kijken of kermissen in stap drie van het openingsplan opgenomen konden worden. Maar premier Mark Rutte vreest dat als er voor kermissen een uitzondering wordt gemaakt, andere evenementen waarvoor een vergunning nodig is ook vervroegd moeten worden toegestaan.

Stuy schat er minstens 400 boze exploitanten met meer dan honderd vrachtwagens en een paar trailers met attracties op het kermisprotest in Hilversum afkomen.

Update 07:05 - Ziekteverzuim hoogste in zeventien jaar door corona

Het ziekteverzuim onder werknemers van bedrijven en de overheid is vorig jaar opgelopen tot 4,7 procent. Dat is volgens statistiekbureau CBS het hoogste percentage sinds 2003. Concreet betekent dat dat er van elke duizend werkdagen 47 werden verzuimd wegens ziekte. Ruim 2 procent van de werknemers zei te hebben verzuimd door het coronavirus.

In 2019 was het totale verzuim 4,4 procent. Griep of verkoudheid worden het vaakst als verklaring voor de ziekmeldingen gegeven. In 2000 en 2001 was het ziekteverzuim met 5,5 procent het hoogst. In 2014 lag het ziekteverzuim met 3,8 procent op het laagste punt.

Net als in eerdere jaren was het verzuim in de zorg het hoogst: 6,4 procent in 2020, een lichte stijging ten opzichte van een jaar eerder (5,7 procent). Het ziekteverzuim in de zorg is altijd bovengemiddeld geweest, aldus het CBS. Vooral medewerkers van de verpleeg- en verzorgingstehuizen meldden zich af wegens ziekte: 7,7 procent, tegen 6,8 procent in 2019.

De horeca kreeg echter de sterkste toename te verwerken: 3,7 procent in 2020, terwijl dit een jaar eerder nog 2,7 procent was. Niet eerder nam het verzuim in de horeca in één jaar tijd zo sterk toe, stelt het CBS. Een verklaring heeft het bureau niet, al is er een vermoeden dat corona ook hier een rol speelt.

Ziekteverzuim

Update 06:30 - Kabinet besluit over versnelde versoepeling van coronaregels

De ministerraad neemt vrijdag een besluit over het versneld doorvoeren van nieuwe versoepelingen. Eerder werd al bekend dat de derde stap in het openingsplan op zaterdag 5 juni ingaat, vier dagen eerder dan de gepland. Het kabinet zal nu een beslissing nemen over hoe de verruimingen er precies uit komen te zien.

Het gaat dus om de derde fase in het openingsplan. Volgens die stap mag men dan weer vier bezoekers thuis ontvangen. Bovendien mogen culturele instellingen zoals musea en bioscopen dan weer open en wordt er meer mogelijk voor mensen om binnen te sporten in bijvoorbeeld fitnesscentra.

Ook gaat de horeca binnen weer open voor de zogeheten 'droge horeca', dat wil zeggen uit eten gaan. Maar waarschijnlijk mogen ook de cafés en kroegen, de 'natte horeca' dus, ook weer binnen gasten ontvangen. Volgens Haagse bronnen zou de sluitingstijd van de horeca ook verlaat worden van 20.00 uur naar 22.00 uur.

Aanleiding voor versnelling zijn de dalende besmettingscijfers en de in hoog tempo verminderde druk op de ziekenhuizen. Woensdag zei minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid dat "alle seinen op groen staan" voor eerdere versoepelingen. Samen met premier Mark Rutte maakt hij de besluiten vanavond bekend op een persconferentie.

Hart van Nederland/ANP