Is een intelligente lockdown nu wel zinvol? 'Het zorgt alleen maar voor weerstand'

Om ervoor te zorgen dat mensen zich weer aan de coronamaatregelen gaan houden, moet het kabinet een andere stap nemen dan een intelligente lockdown. Dat zegt gedragspsycholoog Lotte Spijkerman tegen Hart van Nederland. "Nu overgaan naar een lockdown, en daarmee alle vrijheid wegnemen, gaat zeer waarschijnlijk zorgen voor weerstand." Volg het laatste nieuws over het coronavirus in Nederland via ons liveblog Het afgelopen weekend moest het moment zijn waarop het resultaat van de aangescherpte coronamaatregelen zichtbaar zou worden. Het tegenovergestelde gebeurde: sinds zaterdag ligt het aantal nieuwe positieve coronatests zelfs boven de 6.000. Het aantal coronapatiënten in de ziekenhuizen is ondertussen opgelopen tot bijna 1.300.

Nieuwe maatregelen verwacht

Dinsdag worden om die reden nieuwe maatregelen bekendgemaakt om verdere verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. Volgens Haagse bronnen zou het kabinet overwegen om de amateursport stil te leggen en de horeca (gedeeltelijk) te sluiten. Ook zou het openbaar vervoer weer alleen voor noodzakelijke reizen gebruikt moeten worden. Lees ook: 'Kabinet plant strengere maatregelen voor ov, amateursport en de horeca' Uit onderzoek van het Hart van Nederland-panel onder ruim 2.500 mensen blijkt dat de helft van de Nederlanders voor een mondkapjesplicht is. Bijna dertig procent wil zelfs een totale lockdown, een ongeveer even grote groep wil dat er een avondklok wordt ingesteld in de strijd tegen het coronavirus.

'Adviezen zijn te vrijblijvend'

Volgens Lotte Spijkerman, gedragspsycholoog bij D&B, zijn mensen zich steeds minder gaan aantrekken van de coronaregels omdat de urgentie verdween uit hun directe omgeving. "De berichtgeving werd positiever, de cijfers vielen mee en de reguliere zorg werd weer hervat", legt ze uit. "Dan denken mensen: we gaan weer doen wat we altijd deden en veroorloven ons dat extra stapje." Lees ook: Driekwart van de Nederlanders wil dat het kabinet dinsdag komt met nieuwe maatregelen De aangescherpte maatregelen die twee weken geleden werden afgekondigd maken minder indruk op de Nederlanders, omdat er vooral wordt gesproken over adviezen, meent Spijkerman. "Adviezen voelen voor mensen erg vrijblijvend. Iets dat verplicht is, is voor minder interpretatie vatbaar." Wat volgens haar waarschijnlijk wel effectief is, is een routekaart zoals die in Ierland wordt gebruikt, waarbij duidelijk wordt gemaakt wat er dichtgaat bij welk aantal besmettingen. "Op die manier zet je kleine en voorspelbare stappen en is vooraf helder wat er gebeurt", denkt de gedragspsycholoog.

'Het nieuwe is ervan af'

Juist omdat Nederlanders weer hebben geproefd van die vrijheid, denkt Spijkerman dat een 'intelligente' lockdown, zoals eerder werd ingesteld, nu minder zinvol is. "Het nieuwe is ervan af, dus is de kans groot dat ze sneller de teugels laten vieren." Lees ook: Wetenschappers vinden dat het kabinet 'snel, kort en krachtig' moet ingrijpen Daarom is het volgens haar, beredeneerd vanuit gedrag, beter om de beperkingen stap voor stap op te bouwen als dat nodig is. "Nu overgaan naar een lockdown, en daarmee alle vrijheid wegnemen, gaat zeer waarschijnlijk zorgen voor weerstand."