Patat goedkoper dan peren: gezond eten afgelopen tien jaar flink duurder geworden

Gezond voedsel is de afgelopen tien jaar gemiddeld ruim 21 procent duurder, melden statistiekbureau CBS en het Voedingscentrum vrijdag. Opmerkelijk genoeg stegen de prijzen van gezondere producten stegen harder dan die van ongezonde producten: ijsjes en snoep werden zelfs goedkoper.

De prijs van eieren steeg sinds 2010 meest, onder meer door de gevolgen van de fipronilcrisis, waarbij eieren besmet raakten en hele partijen weggegooid moesten worden. Daarnaast werd ook melk duurder, onder andere door gestegen prijzen bij boeren. Ook producten die gemaakt zijn van vis stegen in prijs.

Fruit een kwart duurder

De prijsstijging bij verse groenten was het afgelopen decennium met 6 procent veel minder sterk dan die van fruit. Vers en gekoeld fruit steeg in die periode ruim een kwart in prijs. Die prijsschommelingen zijn volgens het CBS mede afhankelijk van het weer, dat invloed heeft op de oogst van fruit.

Ook bij de dranken stegen de prijzen van gezondere varianten zoals mineraal- of bronwater harde dan bij ongezondere zoals frisdranken. Dat komt door de verhoging van de verbruiksbelasting in 2016, zo stelt het CBS. Voor die tijd was die taks lager voor onder andere fruit- en vruchtensappen.

'Kloof arme en rijke mensen'

De cijfers zorgen voor verontwaardiging op social media, want velen vinden dit een veelzeggend voorbeeld van de kloof tussen arme en meer welvarende mensen in ons land. "Gezond eten met beschikbaar zijn voor iedereen", meent iemand op Twitter. "Een van de grote kwesties van deze tijd."

Leve de suikertaks, twittert een ander. "Maak gezond leven de norm en faciliteer dat met maatregelen (suikertaks, lagere BTW, etc), dit zodat kloof van gezondheidsverschillen in Nederland niet nog groter wordt."

(Tekst gaat verder onder tweets)

Ook btw-verhoging speelt een rol

De laatste twee jaar stegen de prijzen van ongezonder eten op jaarbasis wel iets meer dan gezondere producten. In 2020 waren voedingsmiddelen gemiddeld 2 procent duurder dan het jaar ervoor. De prijsstijgingen komen volgens het CBS deels door het verhogen van de btw op alle voedingsmiddelen. Die ging in 2019 omhoog van 6 naar 9 procent.

Het bureau berekende ook hoeveel geld consumenten uitgaven aan voeding en dranken voor thuis. Dat was in 2019 bijna 13 procent van hun bestedingen, gemiddeld 7,18 euro per dag. Volgens budgetteringsorganisatie Nibud kan een gemiddelde volwassene voor 6,27 euro per dag gezond eten.

Hart van Nederland/ANP