Vleesetende bacterie grijpt om zich heen: zo weet je of je het hebt

In de eerste drie maanden van dit jaar zijn er honderden meldingen gedaan van een infectie met een vleesetende bacterie, streptokokken. Symptomen zijn bloedvergiftiging, longontsteking, ontstekingen van gewrichten of botten en huidaandoeningen als roodvonk en krentenbaard. Maar hoe weet je of bent geïnfecteerd en wat kun je er tegen doen?

"Streptokokken zijn een groep bacteriën die verschillende ziekten kunnen veroorzaken", legt het RIVM uit op haar website. In het menselijk lichaam zitten meerdere soorten streptokokken die je niet ziek maken. En als je toch ziek wordt, zijn de klachten vaak mild. Dan krijg je bijvoorbeeld keelontsteking, roodvonk of krentenbaard.

Afsterven huid

Maar als de bacterie in de bloedbaan of onderliggend weefsel komt, kunnen de gevolgen wel heel ernstig zijn. Dan krijg je bijvoorbeeld bloedvergiftiging waardoor je huid en spieren kunnen afsterven. Daarom wordt streptokokken ook wel de vleesetende bacterie genoemd.

Bij brandwondencentrum Beverwijk is het aantal patiënten met ernstige wondinfecties door een vleesetende bacterie in een jaar tijd verviervoudigd, en dat is nog maar het topje van de ijsberg.

2:11

Sterke stijging van infecties met vleesetende bacterie

Zo herken je het

Hoe weet je dat je het hebt? Doordat je symptomen hebt als roodvonk en krentenbaard bijvoorbeeld, dat zijn infecties die met het blote oog zichtbaar zijn. Maar dat betekent niet altijd dat je dan streptokokken onder de leden hebt. Verder zijn de verschijnselen verschillend per persoon, maar het gaat vaak gepaard met koorts. Ook kun je kortademig zijn, pijn hebben bij het ademhalen, opgezette amandelen en klieren in de hals hebben. Dat zijn allemaal signalen dat iemand misschien de vleesetende bacterie in het lichaam heeft.

Mensen die de infectie oplopen, kunnen via de GGD antibiotica krijgen. Daarbij wordt wel met klem geadviseerd dat iemand naders de kuur voor je ophaalt om verdere verspreiding te voorkomen. Streptokokken kunnen makkelijk worden overgedragen hoesten, niezen, spreken en handen schudden. Er bestaat vooralsnog geen vaccinatie tegen streptokokken.

Vatbaar door coronamaatregelen

Vorig jaar begon de uitbraak van de vleesetende bacterie vooral onder kinderen. Volgens de laatste cijfers van het RIVM werden er in 2022 42 kinderen tot vijf jaar ernstig ziek van. Negen kinderen overleefden de infectie niet. In de eerste drie maanden van dit jaar zijn er 374 meldingen van streptokokken geregistreerd.

De toename komt volgens het RIVM vooral omdat er sinds half januari verplichte registratie plaatsvindt. Ook kwamen mensen in de afgelopen jaren minder met elkaar in aanraking vanwege coronamaatregelen. Mensen zijn daardoor nu meer vatbaar. Ook worden bacteriën en infecties makkelijker overgedragen omdat mensen weer meer onderling contact hebben.

Hart van Nederland/RIVM