Marion mijdt zorg omdat ze het niet kan betalen: 'Kiezen tussen zorg of brood op de plank'

Meer dan twintig procent van Nederland stelt zorg die ze nodig hebben uit, of mijdt het zelfs, omdat ze het niet kunnen betalen. Dat blijkt uit onderzoek van de Patiëntenfederatie Nederland. "Ik moet kiezen tussen zorg en brood op de plank."

Marion Landman heeft astma, long covid, allergieën en een auto-ongeluk gehad. Ze heeft veel essentiële zorg nodig, waardoor ze andere zorg uitstelt. Zo ook de tandartsbezoeken.

"Ik zit in de armoedegrens dus dan is het sowieso al moeilijk", vertelt ze aan Hart van Nederland. "Je moet steeds meer dingen zelf betalen. Dan begin je met minder fysiobehandelingen en dan bepaalde zorg van de tandarts."

Kiezen

"Het valt niet op te hoesten. Een eigen risico van 385 euro klinkt voor iemand met een modaal inkomen als iets wat nog wel lukt, maar iemand met een minimum inkomen kan dat niet opzijzetten. Het zijn namelijk niet alleen de zorgkosten die omhoog gaan. Dan is het keuzes maken: zorg of brood op de plank. Dan kies ik voor eten."

En dat heeft gevolgen. "Als ik zo lach zie je het nog niet, maar ik mis een kies. En ik heb gaten die gevuld moeten worden. Maar dat staat in de wacht." Ze is bang dat haar problemen hierdoor alleen nog maar groter worden. "Als ik geen kies meer over heb, wordt eten ook lastiger. Dan zullen mijn maag- en darmproblemen ook toenemen."

Patiëntenfederatie Nederland maakt zich zorgen. "We denken wel dat we een sociaal stelsel hebben want iedereen betaalt dezelfde premie voor de zorgverzekering", aldus Dianda Veldman, directeur van de federatie. "Maar in de praktijk zie je dat patiënten extra kosten hebben waardoor het honderden of duizenden euro’s per jaar kost."

"De politiek moet aandacht hebben voor de stapeling van zorgkosten. Mensen die ziek zijn moeten meer betalen dan alleen het eigen risico." Marion hoopt ook dat het nieuwe kabinet de oplossing biedt. Volgens haar liggen de problemen ook bij de zorgverzekeraars.

Voorkeursbeleid

Zij hebben een zogenaamd preferentiebeleid, of voorkeursbeleid, waardoor ze ze zelf het medicijn kiezen binnen een groep medicijnen met dezelfde werkzame stof. Dat is bedoelt om de kosten te drukken, want ze kiezen meestal voor het goedkoopste medicijn.

Marion krijgt nu bijvoorbeeld een medicijn dat goedkoper is, maar wat niet goed werkt. "Ik moet vaker naar het ziekenhuis omdat de pijnmedicatie niet voldoende is. Door het bezuinigen worden de kosten juist hoger." Als ze haar het duurdere medicijn geven, hoeft ze minder vaak naar het ziekenhuis.

En dat wil ze zelf ook graag. "Ik wil niet dat de maatschappij onnodig extra kosten maakt en ik probeer mee te denken." Daarom koopt ze nu eenmalig zelf het duurdere medicijn zodat ze kan testen en aantonen dat dat medicijn wel werkt en de goedkopere variant niet. "Dat moet ik er voor over hebben."

Ze hoopt dat de zorgverzekeraar dan inziet dat zij dat medicijn moet krijgen. "Eigenlijk zit de zorgverzekeraar op de stoel van de arts. Maar als de arts zegt dat het goed is, dan moet het ook goed zijn. Die weet wat goed is voor iedere patiënt." En het medicijn dat de zorgverzekeraar kiest, is niet altijd de beste keus voor iedere patiënt.